Protestantse predikanten willen excuses aan Palestijnen
Het geweld in het Heilige Land neemt hand over hand toe. Het valt te vrezen dat de jaarlijkse herdenking van de Nakba extra olie op het vuur gooit. En toch mag niet worden vergeten dat, met het aflopen van het Britse mandaat over Palestina op 14 mei 1948 en de daaropvolgende onafhankelijkheidsverklaring van Israël in een groot deel van het grondgebied, een ware ‘catastrofe’ (dat is de letterlijke vertaling van nakba) begon voor circa 400 Palestijnse dorpen en 750.000 Palestijnen: zij werden uit hun huizen verdreven en konden sindsdien nooit meer terugkeren. Zowat elke Palestijnse grootvader op de Westelijke Jordaanoever of in de Palestijnse kampen in Jordanië of Libanon kan vergeelde foto’s laten zien van zijn geboorteplek; ze ligt nu in Israël en Palestijnen zijn er niet of nauwelijks meer.
Maar de ‘Nakba’ duurt voort.
Uithuiszettingen
Het waren nieuwe uithuiszettingen van Palestijnen in Sheikh Jarrah-wijk in Oost-Jeruzalem die de lont aan het vuur staken voor de jongste golf van protesten op de Tempelberg, die door de Israëli’s – net voor het einde van de heilige ramadan – opnieuw met bruut geweld werden beantwoord. En de terreurbeweging Hamas, die de macht heeft op de Gazastrook, heeft van de spanning opnieuw misbruik gemaakt om massaal raketten af te vuren op Israëlische steden, waarop Israël almaar harder terugslaat. De lont in het conflict blijft echter Israëls voortdurende kolonisatiepolitiek: de voorbije jaren heeft Israël, tegen alle internationale rechtsbepalingen in, voortdurend nieuwe kolonies gebouwd in de Bezette Gebieden. De verdrijving van Palestijnen uit hun huizen van vorige week wordt door de bezetter ‘gelegitimeerd’ met eigendomsbewijzen van Joodse trusts uit 1876.
Israël schuwt geen enkel middel om de Palestijnse bevolking systematisch weg te pesten.
Excuses
In deze context van escalatie is de genuanceerde oproep van vijf protestantse dominees aan de Protestantse Kerk van Nederland (PKN) om ook excuses te maken aan het Palestijnse volk opmerkelijk. Vorig jaar beleed de grootste protestantse kerk van Nederland schuld voor haar rol in de Tweede Wereldoorlog. De PKN erkende nalatig te zijn geweest in het beschermen van en opkomen voor joden. Het is nu hoog tijd voor excuses naar de Palestijnen, vinden vijf protestantse predikanten van de theologenwerkgroep van Kairos-Sabeel Nederland, een christelijke organisatie die opkomt voor het Palestijnse volk. Wij vinden dat de Kerk te weinig expliciet, scherp en aanhoudend het onrecht benoemt dat Israël de Palestijnen aandoet, luidt het. Het is trouwens puur toeval dat deze oproep verschijnt in een week dat de spanningen in het Heilig Land weer zijn opgelopen.
Desmond Tutu zei dat je van Israël moet houden zoals je van een dronken oom houdt.
Onlosmakelijke verbondenheid met volk Israël
De initiatiefnemers geven duidelijk aan dat hun kritiek niets afdoet aan de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël die de PKN inmiddels onderhoudt. Die verbondenheid komt voort uit de Bijbelse binding met het joodse volk, maar is ook een gevolg van de Shoah, de moord op zes miljoen joden door nazi-Duitsland, en de nalatige reactie daarop van de Nederlandse protestanten – zoals trouwens ook vele andere christenen. Kairos-Sabeel Nederland pleit voor oecumenische verbondenheid met Palestijnse christenen. Zij zijn christenen in het land van de Heer. Daarvoor moeten de kerkelijke banden met het volk Israël niet op de helling gezet. Wij hebben als Kerk alle reden een bijzondere verbondenheid te voelen met het joodse volk, maar binnen die band past ook kritiek.
Wij moeten de ernst van het Palestijnse lijden onder ogen zien. Kairos-Sabeel Nederland
Onfatsoenlijk
Laat ons hardop uitspreken dat het handelen van Israël in geen enkel opzicht spoort met wat een fatsoenlijke staat hoort te doen, klinkt het nog in deze oproep. Soortgelijk gevoel leeft ook in katholieke kringen, al smoort de angst om de goede relaties met de joodse medeburgers niet op de helling te zetten vaak de verontwaardiging over het buitensporige geweld van Israël. Het is alsof het niet mogelijk is vriend te zijn van de joden en toch kritiek te hebben op schendingen van de mensenrechten van Palestijnen door Israëlische overheden. Ook Pax Christi Vlaanderen kampt met dit dilemma: toen de huldiging van een toenmalig medewerkster van de Vlaamse katholieke vredesbeweging, Brigitte Herremans, in Kazerne Dossin eind 2019 door enkele joodse extremisten onderuit werd gehaald, reageerde de Vlaamse katholieke gemeenschap niet of nauwelijks.
Pax Christi Vlaanderen organiseert vanavond virtuele Stiltecirkels en morgen in vier steden ‘Nakba Stops’.