Waarom Hubertus van Luik ons beschermt tegen hondsdolheid

We schrijven ergens halverwege de zevende eeuw wanneer de kleine Hubertus geboren wordt. Als zoon van de hertogen van Aquitanië leidt hij een vrij gewoon leven. Hij houdt van jagen, wordt op zijn achttiende tot ridder geslagen en dient aan het hof van Pepijn van Herstal.

(Lees verder onder de foto)

De legende van het lichtend kruis

Wanneer zijn vrouw sterft in het kraambed, trekt Hubertus zich volledig ontredderd terug in de Ardense bossen. Hij legt zich nog meer toe op zijn hobby en trekt er zelfs op Goede Vrijdag op uit met zijn honden om te gaan jagen. Een groot hert komt in zijn vizier en net wanneer hij wil schieten, draait het dier zich om naar Hubertus.

Een lichtgevend kruis verschijnt tussen het gewei.

Hubertus valt terstond op zijn knieën en hoort een stem die hem toespreekt. 'Waarom verdoe je tijd met zulke bezigheden? Wend je tot Lambertus, de bisschop van Maastricht. Hij zal je vertellen wat je moet doen.' 

Passage in Rome

Onder de indruk van die verschijning reist Hubertus naar Maastricht om in de leer te gaan bij Lambertus.

Als nieuwbakken en overtuigd christen trekt hij niet veel later op pelgrimstocht naar Rome. Terwijl hij daar verblijft, wordt Lambertus thuis vermoord. Hubertus keert terug naar Maastricht en wordt er door de paus gewijd tot de nieuwe bisschop.

Sommige legendes vertellen dat hij dan ook een zilveren sleutel krijgt waarmee hij later hondsdolheid zou genezen. Omdat de regio rond Maastricht niet veilig blijkt, verhuist de man zijn bisschoppelijke zetel (én de stoffelijke resten van Lambertus) naar Luik. Van daaruit zal hij de daaropvolgende jaren de christelijke leer verspreiden in Brabant en de Ardennen. Heel wat wonderen en genezingen worden toegeschreven aan Hubertus.

Op het einde van zijn leven krijgt Hubertus een visioen waaruit blijkt dat hij zal sterven. Zoon Floribertus volgt hem op en brengt het stoffelijk overschot van zijn vader naar de abdij van Andage, dat nu bekend staat als Saint-Hubert. Er zou bij die abdij uiteindelijk een basiliek met zijn naam worden gebouwd en de plek zou een belangrijk bedevaartsoord worden. 

Hoe kennen we Hubertus vandaag nog?

Vooreerst vind je nog altijd een pak straten, scholen en kerken die vernoemd zijn naar Sint-Hubertus. In Saint-Hubert zelf is er elk jaar een heus programma met een eucharistieviering, de zegening van honden en paarden en van het Sint-Hubertusbrood (een gewijde, anijsachtige sandwich die je zou beschermen tegen hondsdolheid). 

Hubertus is het onderwerp van veel schilderijen en kunstwerken. Jan Brueghel de Oude schilderde samen met Rubens 's mans visioen (te zien in het Prado in Madrid), in de Sint-Jacobskerk in Luik staat een standbeeld van Jean Del Cour en - op een iets minder christelijke manier - gebruikt Jägermeister het hert met het kruis in zijn logo.

Korrel zout

Er bestaan verschillende versies van Hubertus' levensverhaal. Volgens sommige bronnen zou hij in Voeren geboren zijn. De legende van het hert werd bovendien pas toegevoegd enkele eeuwen na zijn dood. Het verhaal lijkt ook verdacht veel op dat van Eustachius, een Romeinse generaal die vijf eeuwen eerder ook al een gloeiend kruis zag in het gewei van een hert. 

Tot op vandaag is het wel Sint-Hubertus die wij kennen als de patroonheilige van de jacht en beschermer van de dieren. We vieren zijn naamdag op 3 november.