KU Leuven verwerft handschrift van Hildegard von Bingen

De Maurits Sabbebibliotheek van de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven krijgt een kostbaar middeleeuws manuscript van de Sint-Pieters- en Paulusabdij van Dendermonde in langdurige bewaring. De Symphonia Harmoniae Caelestium Revelationum van Hildegard von Bingen, een unieke en originele verzameling van liederen, heeft een nauwe band met ons land en heeft sinds 2007 het statuut van Vlaams topstuk. Het manuscript krijgt een plaats in de geklimatiseerde en beveiligde Preciosaruimte en zal daar met de nieuwste technieken onderzocht worden.

De Symphonia van Hildegard von Bingen uit 1174/75 is een van de twee originele exemplaren die nog bewaard zijn. Hildegard von Bingen (1098-1179) was een vooraanstaande Duitse abdis, theologe, mystica en componiste. Ze schreef de Symphonia in de jaren vijftig en zestig van de 12de eeuw in het klooster van Rupertsberg. Het handschrift bevat een 60-tal eenstemmige liederen opgedragen aan onder andere de Vader, de Zoon, de Maagd Maria, de Heilige Ursula of de Weduwen en Onschuldigen. Hildegard componeerde de liederen voor liturgisch gebruik, organiseerde ze thematisch en doopte het geheel Symphonia Harmoniae Caelestium Revelationum (Welluidendheid van Harmonie der Hemelse Openbaringen).

Omstreeks 1174 stuurde Hildegard von Bingen een kopie van haar Symphonia naar een monnik in de cisterciënzerabdij van Villers in Brabant. Nadien kwam het handschrift terecht in de abdij van Affligem en ten slotte in deSint-Pieters- en Paulusabdij van Dendermonde. Die abdij besliste het manuscript aan de Maurits Sabbebibliotheek in bewaring te geven. Het zal er in de bibliotheek bewaard worden naast andere Vlaamse Topstukken zoals de 14e-eeuwse Bijbel van Anjou en de 18e-eeuwse bibliotheek van Kardinaal D’Alsace. Het manuscript wordt er onderzocht door de professoren Rob Faesen en Lieve Watteeuw, verbonden aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen. Prof. Faesen zal onderzoek doen naar de inhoudelijke coherentie van het manuscript, de plaats van het handschrift in het ontstaan van de Middelnederlandse mystieke literatuur, en het netwerk van abdijen dat hiertoe bijdroeg. Prof. Watteeuw brengt het ontstaan, de karakteristieken en de materiële conditie van het handschrift in kaart.

De Symphonia Codex is digitaal consulteerbaar op de IDEM database