Paus Franciscus is vertrokken voor 11-daagse reis naar Azië en Oceanië

Alle belangstelling voor de reis van paus Franciscus naar België en Luxemburg, eind september, doet ons vergeten dat hij eerst nog de langste reis van zijn pontificaat maakt: van 2 tot 13 september reist de paus naar Indonesië, Papua-Nieuw-Guinea, Oost-Timor en Singapore.

Maandag 2 september vliegt de paus van Rome naar Jakarta, hoofdstad van de Republiek Indonesië, een vlucht van 13 uur, goed voor een afstand van zo'n 11.354 kilometer. 

Italiaanse roddelpers berichtte de afgelopen weken dat bouwvakkers in een gebouw naast de basiliek Santa Maria Maggiore in het geheim een comfortabel zorgappartement installeren. Paus Franciscus heeft ooit in een interview gezegd dat hij na een eventueel aftreden biechtvader wil worden in de basiliek en er ook begraven wil worden.

Maar niets wijst erop dat paus Franciscus ontslag neemt: er zijn de twee buitenlandse reizen naar Azië en België/Luxemburg, vervolgens de synode en op 24 december de opening van het Heilig Jaar. De paus zei ook toe om volgend jaar in Turkije met andere christenen de verjaardag  van de geloofsbelijdenis van Nicea te willen vieren en hij sprak ook de wens uit om nog naar China te gaan. Van een emeritaat is dus geen sprake.

Derde bezoek van een paus aan Indonesië

De reis van Azië wordt hoe dan ook een zware onderneming voor de 87-jarige. De focus van het bezoek zal liggen op ontmoetingen met mensen in de periferie van landen die ook aan de verste uiteinden van de aarde liggen. De paus zal christenen, moslims, inheemsen en straatkinderen ontmoeten, evenals regeringsleiders en de burgermaatschappij. Hij zal bijeenkomsten houden met lokale katholieken en zijn mede-jezuïeten en de mis celebreren in alle de vier landen.

De Indonesische scheutist Thomas Hendrikus, in de Vlaamse kerk verantwoordelijk voor de relatieopbouw met de moslims, vertelt graag over christen-zijn in het grootste islamitische land van de wereld.

‘Weinigen weten dat het Vaticaan een rol speelde in de onafhankelijkheid van Indonesië’, zegt hij. ‘Het Vaticaan was de eerste Europese staat die in 1947 onze onafhankelijheid erkende. Er waren en zijn sterke relaties. Er is een eigen bisdom bij de krijgsmacht, wat in Azië alleen in Zuid-Korea en de Filipijnen het geval is. Tussen Indonesië en de Heilige Stoel zijn er diplomatieke relaties. Dit is het derde pausbezoek. Paulus VI kwam al in 1970 en Johannes Paulus II bracht in 1989 tien dagen door in het land. Het gewicht van onze kleine kudde is de voorbije jaren nog toegenomen, vooral in het religieuze leven. De generale overstenen van de missionarissen van Steyl en van de kruisheren zijn vandaag Indonesiërs.’

Interreligieuze dialoog centraal

Volgens pater Thomas is duidelijk dat de interreligieuze dialoog een belangrijk thema wordt. ‘De tweede dag staat er een ontmoeting tussen de paus en de groot-imam op de agenda. In Jakarta liggen de kathedraal en de grote moskee vlak bij elkaar. Ik had gehoopt dat hij het sterk katholieke Flores (waar Hendrikus vandaan is, nvdr) zou bezoeken, maar de paus blijft in Jakarta. Katholieken vormen in Indonesië een kleine minderheid, maar spelen een grote rol in samenleving. Zo zijn er bijvoorbeeld twee katholieke ministers.’

Met de reis wil de paus de Kerk in Azië meer in het centrum plaatsen.  ‘Ja, het is waar dat er vandaag een invloed is van islamitische stromingen uit het Midden-Oosten. Dat zien we aan de hoofddoeken in het straatbeeld. Ik ben zelf wat bevreesd hierover. De grootste islamitische stroming in het land is evenwel heel gematigd. De paus zal in Indonesië de wereld een teken geven dat samenleven mogelijk is. De tweede bestemming is Oost-Timor — tot 1975 een kolonie van Portugal —, waar negentig procent van de bevolking katholiek is. In Singapore bezoekt de paus dan weer een van de grootste Aziatische metropolen, waar mensen uit vele landen wonen en werken. Het wordt een meer dan boeiende reis.’ (EDS)