Diocesane fase zaligverklaring Hélder Câmara afgerond

Mgr. Fernando Saburido, bisschop in het Braziliaanse aartsbisdom Olinda en Recife, heeft aangekondigd dat de diocesane fase voor de zaligverklaring van mgr. Dom Hélder Câmara op 16 december plechtig wordt afgesloten. Daarna wordt alle documentatie overgemaakt aan de Congregatie voor Heiligverklaringen. Volgens de postulator heeft het diocesane onderzoek vooral duidelijk gemaakt dat Dom Hélder Câmara nooit heeft gehandeld uit haat. 'Hij was een man van de dialoog die zich vooral heeft ingezet voor de zwaksten en de vrije meningsuiting.'

'Rode bisschop'

Câmara's ouders noemden hem naar het Nederlandse Den Helder. Later werd de Braziliaanse priester en bisschop, die goed bevriend was met kardinaal Désiré-Joseph Mercier en de stichter van de KajottersbewegingJozef Cardijn, een onverschrokken voorvechter van de rechten van de armen. Dat leverde hem bijnamen op zoals de bisschop van de armen, grondlegger van de bevrijdingstheologie, basisinspirator van de kerkelijke basisgemeenschappen of de rode bisschop. Die laatste titel, zo vertelde hij ons ooit zelf, was een bijnaam die de rechtse dictatuur in Brazilië, nog volop in de periode van de Koude Oorlog, voor hem had bedacht omwille van zijn kritiek op de samenwerking van het militaire bewind (1964-1985) met de Braziliaanse grootgrondbezitters, en omdat hij had aangeklaagd dat de rechten van de arme bevolking, en vooral dan de inheemse bevolking, werden genegeerd.

In hoeverre hij de CELAM-conferenties van Latijns-Amerikaanse bisschoppen na Vaticanum II rechtstreeks ertoe heeft geïnspireerd om hun voorkeuroptie voor de armen expliciet uit te spreken, valt moeilijk te bewijzen. Maar er bestaat geen twijfel over dat zijn denken, dat hij in tientallen boeken en zelfs in een muzieksymfonie heeft uiteengezet en overigens in nauwe samenspraak met Jozef Cardijn had ontwikkeld, een belangrijke bron van inspiratie is geweest voor de legendarische CELAM-conferenties van Medellin (Colombia) en Puebla (Mexico).

Al bij leven een legende

Feit is dat de Braziliaanse katholieke aartsbisschop Dom Hélder Pessoa Câmara (1909-1999), die ons toevertrouwde dat hij in de periode van de militaire junta vrijwel onophoudelijk met de dood werd bedreigd, al bij leven een legende werd. Het tijdperk waarin de vrome, op het einde van zijn leven wat ineengebogen bisschop leefde, speelde echter in zijn nadeel. Wie toen te nadrukkelijk pleitte voor de lotsverbetering van de armen, zoals ook paus Franciscus vandaag nadrukkelijk doet, werd destijds bestempeld als naïef of zoals in het geval van de aartsbisschop van Olinda en Recife (van 1964 tot 1985)  als een communist. 

Bron: Il sismografo/Kathpress.at