Paus in vliegtuig op terugweg: ‘Artsen die zich bezighouden met abortus zijn huurmoordenaars’

Op de terugvlucht naar Rome konden journalisten traditioneel nog enkele vragen stellen aan de paus. Hij sprak onder meer over de aanslag in Libanon, waarbij Hassan Nasrallah en vele anderen omkwamen, prees de christelijke getuigenis van koning Boudewijn en herhaalde zijn afkeer voor abortus.

Wat waren uw indrukken van Luxemburg. Heeft u iets verrast?

Paus Franciscus: ‘Dank u, mijn bezoek aan de koffiebar was gewoon een zottigheid. De volgende keer ga ik naar een pizzeria. Luxemburg maakte echt indruk op mij als een evenwichtige samenleving, met goed doordachte wetten, en ook een andere cultuur. Dat maakte veel indruk op mij, omdat ik er niet bekend mee was. België daarentegen ken ik beter, omdat ik er al vaak ben geweest. Maar Luxemburg was een verrassing vanwege de balans en gastvrijheid. Het heeft mij verrast. Ik geloof dat dit de boodschap is die Luxemburg Europa kan bieden.’
 

Uw woorden bij het graf van koning Boudewijn hebben in België voor enige verbazing gezorgd... Sommigen beschouwen dit als politieke inmenging in het democratische leven van België. Het zaligverklaringsproces van de koning is gekoppeld aan zijn standpunten. Hoe kunnen we het recht op leven verzoenen met het recht van vrouwen om een ​​leven te hebben zonder lijden?

Paus Franciscus: ‘Het gaat om alle levens, weet u. De koning was moedig omdat hij, geconfronteerd met een wet van de dood, deze niet ondertekende en aftrad. Dat vergt moed, nietwaar? Hij gaf hiermee een boodschap en hij deed het omdat hij een heilige was. Hij is heilig en het zaligverklaringsproces zal doorgaan, omdat hij mij het bewijs hiervan gaf. Vrouwen hebben recht op leven: hun eigen leven en het leven van hun kinderen. Laten we dit niet vergeten te zeggen: abortus is moord. De wetenschap vertelt ons dat binnen een maand na de conceptie alle organen er al zijn. Een mens wordt gedood. En artsen die zich hiermee bezighouden zijn – sta me toe het woord te gebruiken – huurmoordenaars. Het zijn huurmoordenaars. Dat valt niet te betwisten. Een mensenleven wordt gedood. En vrouwen hebben het recht om het leven te beschermen. Een aparte kwestie zijn anticonceptiemethoden; dat is een andere kwestie. Verwar ze niet. Ik heb het nu alleen over abortus. En dat valt niet te betwisten. Vergeef me, maar het is de waarheid.’

Heilige Vader, ook tijdens dit bezoek aan België had u een lange ontmoeting met een groep slachtoffers van seksueel misbruik. Vaak zijn er in hun verslagen kreten van wanhoop over het gebrek aan transparantie in procedures, gesloten deuren, stilte tegenover hen, de traagheid van disciplinaire maatregelen, de doofpotaffaires en de problemen met compensatie voor de geleden schade. Uiteindelijk lijken de zaken pas te veranderen als ze erin slagen om persoonlijk met u te spreken. In Brussel deden de slachtoffers ook een reeks verzoeken. Hoe bent u van plan om met deze verzoeken om te gaan? En zou het niet beter zijn om misschien een speciale afdeling in het Vaticaan op te richten, misschien een onafhankelijke entiteit, zoals sommige bisschoppen vragen, om deze plaag in de Kerk beter aan te pakken en het vertrouwen van de gelovigen terug te winnen?

Paus Franciscus: ‘Dank u wel. Over het laatste punt... Er is een afdeling in het Vaticaan, ja. Er is een structuur; momenteel is de president een Colombiaanse bisschop voor misbruikzaken. Er is ook een commissie, en die is opgericht door kardinaal O'Malley. Het werkt! Alle zaken worden in het Vaticaan ontvangen en besproken. Ook in het Vaticaan heb ik mensen ontvangen die zijn misbruikt, en ik wil hen kracht geven om vooruit te gaan. Dit is het eerste punt.’

‘Ten tweede heb ik geluisterd naar mensen die misbruikt zijn. Ik geloof dat het mijn  plicht is. Sommigen zeggen: de statistieken tonen dat 40 tot 46 procent van de misbruikten in de familie en de buurt wonen; slechts 3 procent in de Kerk. Dat interesseert me niet; ik kijk naar die van de Kerk!

‘Wij dragen de verantwoordelijkheid om mensen die misbruikt zijn te helpen en voor hen te zorgen. Sommigen hebben een psychologische behandeling nodig; wij moeten hen daarbij helpen. Er wordt ook gesproken over schadevergoeding omdat het in het burgerlijk recht is. In het burgerlijk recht is het volgens mij 50.000 euro in België. Dat is te laag. Ik geloof dat dat het bedrag is, maar ik weet het niet zeker. We moeten voor mensen zorgen die misbruikt zijn en de misbruikers straffen, want misbruik is geen zonde van vandaag die morgen misschien niet meer bestaat. Het is een trend; het is een psychiatrische ziekte en daarom moeten we hen behandeling bieden en monitoren. Je kunt een misbruiker niet vrijlaten om een ​​normaal leven te leiden, met verantwoordelijkheden in parochies en scholen. Sommige bisschoppen gaven priesters na het proces en de veroordeling bijvoorbeeld een baan in de bibliotheek, maar zonder contact te hebben met kinderen in scholen en parochies. Maar we moeten doorgaan. Ik heb de Belgische bisschoppen gezegd dat ze niet bang moeten zijn en vooruit moeten moeten gaan. Misbruik verdoezelen is een schande.’

We lazen vanmorgen dat er 900 kg bommen zijn gebruikt voor de moord op Nasrallah. Er zijn meer dan duizend ontheemden, vele doden. Denkt u dat Israël te ver is gegaan in Libanon en Gaza? En hoe kan dit worden opgelost? Is er een boodschap voor deze mensen daar?

Paus Franciscus: Ik bel elke dag de parochie van Gaza. Er zijn meer dan 600 mensen daar in de parochie en het college, en ze vertellen me over de dingen die er gebeuren, inclusief over de wreedheden die daar plaatsvinden. Wat u me vertelt - ik begreep niet helemaal hoe het verliep - maar verdediging moet altijd in verhouding staan ​​tot de aanval. Iets disproportioneel is immoreel . Een land dat met troepen deze dingen doet - ik heb het over elk land - dat deze dingen op zo'n overmatige manier doet… Dit zijn immorele acties. Zelfs in oorlog is er moraliteit. Oorlog is immoreel, maar de regels van oorlog geven enige moraliteit aan. Maar wanneer dit niet gerespecteerd wordt, kun je - zoals we in Argentinië zeggen - het "kwade bloed" van deze dingen zien.’
 

Zaterdag, na de bijeenkomst aan de UCLouvain, werd er een verklaring vrijgegeven waarin staat dat de universiteit de conservatieve standpunten betreurt die paus Franciscus heeft ingenomen over de rol van vrouwen in de samenleving. Men vindt het beperkend  om alleen over vrouwen te praten in termen van moederschap, vruchtbaarheid en zorg, en dat dit discriminerend is, omdat het een rol is die ook bij mannen hoort. Beide universiteiten hebben de kwestie van gewijde ambten in de kerk aan de orde gesteld.

Paus Franciscus: ‘Allereerst, deze verklaring werd vrijgegeven op het moment dat ik sprak. Het was vooraf geschreven, en dit is dus niet moreel.
Wat betreft vrouwen, ik spreek altijd over de waardigheid van vrouwen, en in deze context zei ik iets wat ik niet over mannen kan zeggen: de Kerk is vrouw; zij is de bruid van Jezus. De Kerk vermannelijken, vrouwen vermannelijken is niet humaan. Het is niet christelijk. Het vrouwelijke heeft zijn eigen kracht. In feite zijn vrouwen—ik zeg altijd—belangrijker dan mannen omdat de Kerk vrouwelijk is; de Kerk is de bruid van Jezus. Als dit conservatief lijkt voor die dames, dan ben ik Carlo Gardell (een bekende Argentijnse tangozanger, red.). Het is niet te begrijpen… Ik zie dat er een stompzinnigheid die niet wil luisteren.’

‘De vrouw is gelijk aan de man. In feite is de vrouw in het leven van de Kerk superieur omdat de Kerk vrouwelijk is. Wat betreft het ambt, is de mystiek van de vrouw groter dan het ambt. Er is een groot theoloog die dit bestudeerde en zich afvroeg wat groter is: het Petrusambt of het Mariale ambt. Het Mariale ambt is groter, omdat het een ambt van eenheid is dat anderen betrekt; het andere is een ambt van management. De moederlijke natuur van de Kerk is de moederlijke natuur van een vrouw. Het ambt is een veel kleiner ambt, bedoeld om de gelovigen te begeleiden, altijd binnen een moederlijke natuur. Verschillende theologen hebben dit bestudeerd en zeggen dat dit echt is; ik zeg niet modern, maar echt; het is niet achterhaald. Een overdreven feminisme (…) werkt niet. Maar ook masculinisme is niet oké. Wat werkt, is dat de vrouwelijke Kerk groter is dan het priesterlijke ambt. En dit wordt niet vaak gezien.’

‘Bedankt allemaal voor deze reis en voor het werk dat jullie hebben gedaan. Het spijt me dat de tijd hier krap is. Maar bedankt, heel erg bedankt. Ik bid voor jullie; jullie bidden voor mij. Bid voor mij!’

De paus ging hierna nog heel kort in op een ramp met bootvluchtelingen in Spanje.