Paus stemt in met vijf maatregelen ter bestrijding van seksueel misbruik

Paus Franciscus heeft woensdag ingestemd met vijf voorstellen van de Pauselijke Commissie voor de Bescherming van Minderjarigen die moeten helpen bij de structurele bestrijding van seksueel misbruik in de Kerk. Een van de voorstellen is de oprichting van een speciaal tribunaal voor bisschoppen die seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken niet bestraffen en in de doofpot proberen te stoppen. De voorstellen van de Pauselijke Commissie voor de Bescherming van Minderjarigen zijn door haar voorzitter, kardinaal Sean O’Malley eerst voorgelegd aan de Raad van Kardinalen waarvan hij zelf ook deel uitmaakt. De raad - in de wandeling de K9 genoemd omdat hij bestaat uit 9 kardinalen die de paus moeten bijstaan in zijn hervormingen van de Curie – heeft de vijf voorstellen unaniem goedgekeurd en ze na hun driedaagse overleg (van 8 tot 10 juni) aan de paus overgemaakt. Paus Franciscus heeft meteen opdracht gegeven om de voorstellen in de praktijk te brengen.

5 voorstellen

1. Het eerste voorstel gaat over het in behandeling nemen en onderzoeken van klachten over mogelijk ambtsmisbruik van bisschoppen. Klachten over diocesane bisschoppen van de Latijnse ritus worden behandeld door de Congregatie voor de Bisschoppen, die over missiebisschoppen door de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volken, en die over bisschoppen van de oosterse ritussen door de Congregatie voor de Oosterse Kerken. 
2. Het tweede voorstel bepaalt dat klachten over bisschoppen die verzaken aan hun plicht om gevallen van seksueel misbruik te melden of proberen die in de doofpot te stoppen, onderzocht zullen worden door de Congregatie voor de Geloofsleer. 
3. Binnen de Congregatie voor de Geloofsleer wordt daarvoor een nieuwe gerechtelijke instantie of tribunaal met gekwalificeerd en vast benoemd personeel opgericht. Dat is het derde voorstel.
4. Het vierde gaat over de aanstelling van een secretaris, die de prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer moet bijstaan in goede werking van dit tribunaal.
5. En in haar vijfde en laatste voorstel vraagt de commissie dat het nieuwe tribunaal om de vijf jaar grondig geëvalueerd zou worden.

Hoogste prioriteit

Het kerkelijk recht voorziet al langer sancties met betrekking tot seksueel misbruik, ook voor bisschoppen die daartegen niet optreden. De nieuwe maatregelen moeten vooral duidelijk maken dat de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen de hoogste prioriteit hebben. Zij zijn ook een waarschuwing voor bisschoppen dat er sancties dreigen als zij niet optreden of seksueel misbruik van minderjarigen in de doofpot proberen te steken. Pater Federico Lombardi, de directeur van de persdienst van het Vaticaan, onderstreept dat de paus nog steeds het laatste woord heeft in de mogelijke schorsing van bisschoppen. "Maar het is de logica zelf dat hij daarin het advies van zijn diensten zal volgen."

Stilzwijgen doorbreken

Het gezaghebbende Amerikaanse weekblad 'National Catholic Reporter' spreekt van een belangrijke doorbraak omdat de maatregelen helpen om de cultuur van stilzwijgen, die in het verleden heeft bijgedragen tot het misbruik, helpt doorbreken en structureel helpt bestrijden. Het Ierse misbruikslachtoffer Marie Collins, een lid van de Vaticaanse commissie die de maatregelen heeft voorgesteld, zegt dat de eis voor rekenschap door bisschoppen een van de belangrijkste vragen was van de commissie. "Wij zijn bijzonder blij dat de paus deze voorstellen heeft goedgekeurd."