Delen en teruggeven - Manu Keirse - [column]
Het vraagt een permanente en morele verantwoordelijkheid om in de eerste vijftig jaar van je leven te leren en je te vormen via studie, werk en familie, zodat je in de laatste vijftig jaar kunt teruggeven aan de maatschappij wat je hebt ontvangen. Dit kan als een ongenuanceerde voorstelling worden gezien, want het is natuurlijk zo dat je vanaf je geboorte niet alleen maar ontvangt, maar ook teruggeeft. Bovendien doe je in de laatste periode van je leven meer dan alleen teruggeven; je ontvangt ook nog van de maatschappij. Denk maar aan de vervulling die grootouders ervaren bij de geboorte van hun eerste kleinkind. Het besef dat je, zelfs als je fysieke vitaliteit vermindert, nog steeds veel kunt delen en teruggeven van de levenservaring die je hebt opgedaan, maakt ouderdom tot een rijkere periode.
Stel je voor wat het zou betekenen om 100 jaar te worden en gelukkig te zijn.
Carl Gustav Jung, de Zwitserse psychiater die stierf in 1961, schrijft dat de echt interessante periodes van het leven komen nadat we onze lichamen hebben getranscendeerd en ons richten op de substantiëlere aspecten van het leven, zoals de sociale dimensie, spiritualiteit en diepere zingeving. Misschien heb je soms het gevoel dat je niet genoeg tijd hebt om de belangrijke dingen in je leven te doen, terwijl we in werkelijkheid meer tijd hebben dan ooit tevoren in de geschiedenis van de mensheid. Begin daarom vroeg in je leven na te denken over hoe je wilt genieten van je oude dag. Stel je voor wat het zou betekenen om 100 jaar te worden en gelukkig te zijn. Dagdroom daarover, zoals je als puber droomde van een partner of een baan. Wat zou je willen doen nadat je de verplichtingen van je werk hebt afgerond en de opvoeding van je kinderen hebt volbracht? Hoe kun en wil je anderen dan nog helpen met je expertise? Denk na over welke herinnering je in de wereld wilt nalaten, naast het geld en je bezittingen die je sowieso zult moeten nalaten.
Manu Keirse is emeritus hoogleraar geneeskunde.