O.L.V. van over de Dijlekerk: start restauratie muurschilderingen

Midden maart 2021 start een onderzoek naar de restauratie van enkele muurschilderingen, met de steun van de kerkfabriek en het Mechelse stadsbestuur.
16/03/2021 - 15:44
De wonderbare visvangst van Peter Paul Rubens
De wonderbare visvangst van Peter Paul Rubens © Wikipedia/Paul Hermans

De kerkfabriek van de Mechelse Onze-Lieve-Vrouweparochie laat de restauratieopties onderzoeken van vier waardevolle muurschilderingen in de Onze-Lieve-Vrouw van over de Dijlekerk, na de Sint-Romboutskathedraal de tweede grootste kerk van de stad. Het onderzoek start nog deze maand.

Gilden

De fraaie kerk in de historische binnenstad van Mechelen telde  tot in de 15de eeuw tot achtentwintig altaren, opgetrokken in opdracht van de Mechelse gilden en ambachten, die tot aan de Franse Revolutie over een eigen kapel en/of altaar in de kerk beschikten. Zo is er een merkwaardige 16de-eeuwse muurschildering van de parabel van de verloren zoon in de kapel van de schippers. Achter de triptiek De wonderbaarlijke visvangst van Peter Paul Rubens zijn nog resten te zien van een wandschildering uit de late 16de eeuw met vis- en zeemotieven, gelinkt aan de Mechelse visverkopers. Zij overleefden een bombardement tijdens de Tweede Wereldoorlog waarbij een groot deel van de binneninrichting van de kerk in de as werd gelegd. Dat er desondanks nog resten zijn van de interieurafwerking, mag daarom als een klein wonder beschouwd worden.

Muurschilderingen

De muurschilderingen werden doorheen de eeuwen meermaals gerestaureerd en geretoucheerd. Nu zijn ze vervuild, vertonen kleine barsten en er ontbreken op verschillende plaatsen onderdelen. Omdat de restauratiegeschiedenis van iedere  schildering verschillend is en dus ook de mogelijke aanpak, heeft de kerkfabriek de Verenigde Onderzoekers Compagnie - een tijdelijke samenwerking van de ervaren onderzoeker-restaurators Klara Peeters en  Elizabeth Van Dijk met grote ervaring voor de restauratie van muurschilderingen – aangesteld om een grondig onderzoek uit te voeren en de restauratieopties ter plekke te testen.

Koen Anciaux, de Mechelse schepen voor Monumenten, beklemtoont het historische belang van deze schilderingen voor de stad: De stad Mechelen en de kerkfabriek volgen samen de werken op. Onderzoekers doen eerst archiefonderzoek om te proberen achterhalen welke technieken in de 19de eeuw op de schilderingen werden toegepast. Ze zullen ook alle materialen en schade in kaart brengen  en vervolgens plaatselijk testen wat de beste restauratietechniek is per schildering. Het onderzoek, de proefrestauratie en de noodfixatie lopen nog tot augustus 2021. De Vlaamse Overheid heeft hiervoor ook een erfgoedpremie voorzien van 20.000 euro. De totale kostprijs bedraagt 43.402,70 euro. Het resterende bedrag wordt gefinancierd door de kerkfabriek.