Athos: verdachte transacties en angst voor russificatie

Enkele Griekse media melden dat de autoriteit voor de bestrijding van het witwassen van geld een onderzoek instelt naar dubieuze financiële transfers die verricht werden vanuit de autonome monnikenrepubliek Athos. De transacties werden verricht door individuele monniken en niet door kloostergemeenschappen zelf. Inmiddels is duidelijk dat de transfers geen band hebben met oligarchen uit de onmiddellijke omgeving van Vladimir Poetin, die onder het embargo van de EU vallen. De transfers worden in verband gebracht met pogingen om geld veilig te stellen met het oog op een mogelijke ineenstorting van financiële instellingen in Rusland. Athos kwam eerder al onder de aandacht als platform voor verdachte financiële bewegingen. Zo stelde het Europees Bureau voor Fraudebestrijding in 2014 al eens een onderzoek in.

Russificatie

De monnikenrepubliek telt vandaag nog een 20-tal kloosters, met 1.700 uitsluitend mannelijke monniken. De meerderheid van die kloosters vallen onder het oecumenische patriarchaat van Constantinopel. Athos is erg populair bij Russische toeristen en ook het patriarchaat van Moskou probeert invloed uit te oefenen. Feit is dat de onderhuidse spanningen die al aanwezig zijn de voorbije maanden werden aangewakkerd door de Russische invasie in Oekraïne. Hier en daar wordt zelfs gesproken over pogingen voor een russificatie van het schiereiland. Maar die beschuldiging is vooral een angstreflex en steunt volgens kenners niet op de feiten. Tot in het begin van de 20ste eeuw was de meerderheid van de bewoners van de 3 Russische kloosters - Esfigmenos, Panteleimon en Ksilurgu - van Russische nationaliteit. Vandaag leven er op het eiland nog maar 200 monniken in de Russische kloosters. Daarvan zijn er slechts 70 echt van Russische afkomst. De andere monniken komen uit Oekraïne of andere buurlanden zoals Wit-Rusland of Georgië.  

Sinds het laatste bezoek van de oecumenische patriarch Bartholomeüs aan Athos (in mei 2022) maakt in Rusland dan weer de theorie opgang dat het oecumenische patriarchaat Athos wil zuiveren van alle Russen en russofielen. Die vrees werd onder meer geuit door Dimitry Safonov, de secretaris voor interreligieuze relaties in Moskou. De meeste monniken op het eiland hebben echter lak aan dat soort debatten. Zij zijn juist naar het eiland getrokken om een teruggetrokken leven van gebed te leiden, toegewijd aan God. Het is juist die spirituele zoektocht die voor de buitenwereld heeft bijgedragen tot de grote fascinatie en de mythevorming rond Athos. 

Bron: Settimana