‘Syrische’ patriarchen samen rond de tafel

Syrische patriarchen? Het is een nieuw begrip. Vanmorgen kreeg de Syrisch-orthodoxe patriarch van Antiochië, Ignatius Efrem II Karim, immers voor het eerst alle patriarchen die eenzelfde Syrische erfgoed delen rond één tafel. Hun Kerken delen allemaal verwante liturgische talen - verschillende vormen van het 'Syrisch', dit is: verschillende neo-Aramese talen - want dogmatisch en ecclesiologisch zitten zij helemaal niet op dezelfde golflengte.

Atchaneh

De bijeenkomst vond plaats in de Syrisch-orthodoxe patriarchale residentie van Atchaneh, ten noorden van de Libanese hoofdstad Beiroet. Het was dus niet ver reizen voor de patriarch van de maronitische Kerk, kardinaal Béchara Boutros Raï, waarvan de winterresidentie nauwelijks vijftien kilometer verderop in Bkerke ligt. In tegenstelling tot de Syrisch-orthodoxen hebben de volgelingen van de vijfde-eeuwse Syrische monnik Maron wel het Concilie van Chalcedon (451) aanvaard en in de 12de eeuw sloten zij zelfs aan bij de katholieke Kerk, hoewel zij de West-Syrische ritus en liturgische taal behielden.

Over hoe om te gaan met de Syrische dictator Bashar al-Assad zijn beide heren het doorgaans niet met elkaar eens.

Kerken van Irak

Ook de patriarch van de Syrisch-katholieke Kerk, Ignatius Youssef III Younan, schoof mee aan tafel. De Syrisch-katholieke Kerk is in de 17de eeuw ontstaan nadat dominicanen en franciscanen tevoren vijf eeuwen lang Syrisch-orthodoxe christenen onder het roomse gezag probeerden te krijgen. Ook uit Irak waren zowel een oriëntaalse als een roomse patriarch: de jonge patriarch Awa III van de Assyrische Kerk van het Oosten enerzijds was er fysiek en kardinaal Louis Raphaël I Sako van de Chaldeeuws Kerk anderzijds volgde online. Beide Kerken in Irak vieren Oost-Syrische liturgieën, maar in de 19de eeuw sloten de Chaldeeërs – na vijf eeuwen toenadering – aan bij Rome.

Omdat kardinaal Sako online volgde, schoof de Chaldeeuwse aartsbisschop van Mosul, de dominicaan Najeeb Moessa Michaeel, fysiek mee aan tafel.