Vaticaan herhaalt kritiek op Duitse Synodale Weg

Drie gezaghebbende curiekardinalen herhalen in een brief van 16  januari de kritiek van het Vaticaan op de Synodale Weg, het synodale dialoogproces van de Duitse bisschoppen met de katholieke leken. De brief is ondertekend door de kardinalen Pietro Parolin (staatssecretaris van de Heiltge Stoel), Luis Ladaria Ferrer (prefect van het Dicasterie voor de Geloofsleer) en Marc Ouellet (prefect van het Dicasterie voor de Bisschoppen). Zij benadrukken dat paus Franciscus hun brief heeft goedgekeurd en opdracht heeft gegeven tot verzending ervan. De kardinalen schrijven dat de Synodale Weg en de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK) niet bevoegd zijn om een Synodale Raad  op te richten. Die raad, bedoeld als een nieuw landelijk advies- en bestuursorgaan dat zich zou gaan bezighouden met essentiële ontwikkelingen in Kerk en samenleving, zou het gezag van de bisschoppenconferentie kunnen overstijgen en zelfs vervangen. Bovendien stelt zo’n raad het gezag van de bisschoppen in vraag. Niet de Synodale Weg, noch enig door haar aangesteld orgaan, noch een bisschoppenconferentie heeft de bevoegdheid om een synodale raad op nationaal, diocesaan of parochieniveau op te richten, staat te lezen in de brief.

De brief met de richtlijnen vanuit Rome komt er op vraag van kardinaal Rainer Maria Woelki, de aartsbisschop van Keulen, en de bisschoppen Gregor Maria Hanke van Eichstätt, Bertram Meier van Augsburg, Stefan Oster van Passau en Rudolf Voderholzer van Regensburg, die allemaal ernstige bedenkingen hebben bij de Synodale Weg. Zij vroegen Rome of zij verplicht zijn deel te nemen aan een zogeheten synodale commissie en of zij er überhaupt wel aan mogen deelnemen. Die commissie moet de oprichting van de Synodale Raad voorbereiden. De commissie moet bestaan uit de 27 diocesane bisschoppen en andere leden die door de plenaire vergadering van het hervormingsproces Synodale Weg zijn gekozen.

Binnen het kerkelijk recht

De in de brief uitgesproken bezorgdheid dat een nieuw orgaan boven de bisschoppenconferentie zou uitstijgen of het gezag van individuele bisschoppen zou ondermijnen is ongegrond, liet mgr. Georg Bätzing, bisschop van Limburg en voorzitter van de DBK, al eerder weten. Integendeel, de eventuele oprichting van een dergelijke synodale commissie zal het ambt van bisschop alleen maar versterken. De Heilige Stoel vreest een verzwakking van het bisschoppelijke ambt, maar ik zie het synodale overleg juist als een positieve versterking van dit ambt. Bovendien is er volgens mgr. Bätzing geen sprake van een verplichte deelname van bisschoppen aan de synodale commissie. Op die manier worden niet alleen de bepalingen van het kerkelijk recht gerespecteerd, maar wordt ook de vrees weggenomen dat een dergelijk overlegorgaan boven de bisschoppenconferentie zou komen te staan of het gezag van individuele bisschoppen zou ondermijnen. Hij voegt eraan toe: De brief uit Rome betekent dat wij veel intensiever gaan nadenken over de vormen en mogelijkheden van synodaal overleg en besluitvorming om een cultuur van synodaliteit te ontwikkelen. Ik ben van mening dat dit in het takenpakket van het synodecomité nuttig en uitvoerbaar is, met inachtneming van de grenzen en mogelijkheden die het canoniek recht biedt. Wij aanvaarden de in de brief uitgedrukte uitnodiging om ook als voorzitter van de Synodale Weg snel met Rome in dialoog te gaan. Dit geldt ook voor onze inspanningen om de ervaringen van de Synodale Weg van de Kerk in Duitsland in te brengen in het synodale proces voor de universele Kerk.

Bron: DBK/Kirche und Leben/Der Spiegel