‘Vlaamse Caravaggio’ keert terug naar Mechelse Begijnhofkerk

Eind vorige week zijn de twee belangrijke schilderijen van Theodoor Van Loon, soms bestempeld als de Caravaggio uit de Zuidelijke Nederlanden, terug in de Begijnhofkerk in Mechelen. De gerestaureerde werken vervolledigen de toch al rijke collectie van de barokke kerk, met een omvangrijk kunstpatrimonium dat onder meer werk bevat van de schilders Jan Cossiers, Theodoor Boeyermans, Theodoor van Loon, Jan Erasmus Quellinus, Gaspar de Craeyer en Jan Verhoeven. De herstellingen werden gerealiseerd door het International Platform for Art Research and Conservation (IPARC) onder leiding van schilderijdeskundige Johan Van den Eede.

De restauratie is een onderdeel van het grote kerkenplan dat in 2011 werd gestart en dat de binnen- en buitenrestauratie omvat van verschillende kerken, onder meer de Begijnhofkerk. Arthur Orlians, schepen van Monumenten: Daarbij worden ook de aanwezige kunststukken zoveel mogelijk in ere hersteld. De negen barokke schilderijen waarvan er nu drie klaar zijn, maken integraal deel uit van de prachtige Begijnhofkerk die vorig jaar door meer dan 25.000 mensen werd bezocht. Het schilderij ‘Heilige Begga beschermvrouw begijnen en beggaarden’ van Jan Verhoeven werd al eerder gerestaureerd en hangt opnieuw in de zuidelijke zijbeuk van de Begijnhofkerk. Nu zijn ook de belangrijke schilderijen van de ‘Aanbidding der Wijzen’ en ‘Maria bezoekt Elisabeth’ van Theodoor Van Loon teruggehangen.

Eerste 'caravaggist' in de Zuidelijke Nederlanden

Theodoor van Loon was in zijn tijd een gevierd schilder, met een heel eigen invalshoek en een heel ander artistiek temperament dan Rubens. Zijn beeldtaal werd vooral gevormd door zijn verblijven in Rome. Dat zorgde ervoor dat hij een van de eerste caravaggisten (naar de Italiaanse schilder Caravaggio) werd in de Zuidelijke Nederlanden. Tegelijk assimileerde deze kunstschilder nog tal van andere invloeden. Hij werkte onder meer voor het hof van Albrecht en Isabella en wordt afgebeeld in Antoon Van Dycks prestigieuze prentenreeks met de belangrijkste figuren van de vroege 17de eeuw. 

Carolus Borromeus

De komende jaren worden ter plaatse nog zes schilderijen gerestaureerd. Vanaf april start de restauratie van de serie van de Heilige communie van de Heilige Carolus Borromeus, Carolus Borromeus redt een Kind en Verheerlijking van de H. Carolus Borromeus die allen van de hand zijn van Jan Erasmus Quellinus. Voor de restauratie van de negen schilderijen is 129.506 euro voorzien. Aangezien de werken als één dossier zijn aanbesteed door de stad Mechelen kon er ook één premie worden aangevraagd voor het geheel van de negen schilderijen. Het Agentschap Onroerend Erfgoed stelde daarbij een premie van 89.670 euro ter beschikking. De kerkfabriek Catharina neemt 17.000 euro van de kosten op zich.