Houten dakconstructies van Sint-Niklaaskerk zijn oudste van Gent

Recent archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat de houten dakconstructies van de Sint-Niklaaskerk de oudste zijn van de stad Gent. De constructie boven het schip dateert uit de jaren 1220, die boven het koor uit 1235. Daarmee behoort het middeleeuwse timmerwerk meteen tot de oudste nog bestaande dakconstructies van ons land.

Nieuwe parochie

De bouw van de kerk zelf gaat al terug tot de oprichting van de Sint-Niklaasparochie, die werd afgesplitst van de parochie van de Sint-Janskerk (vandaag de Sint-Baafskathedraal). De oprichting van de nieuwe parochie en de bouw van de kerk was noodzakelijk geworden in het spoor van de sterke bloei van de wol- en lakenhandel en de groeiende bevolking in de wijk, waar almaar meer mensen in de buurt van de havens kwamen wonen.

De eerste Sint-Niklaaskerk was een eenvoudige driebeukige kruiskerk in Romaanse stijl die in de 12de eeuw werd voltooid. Maar al een eeuw later werd beslist om een nieuwe kerk te bouwen, die in de 13de eeuw in verschillende fasen in (vroeg)gotische stijl werd opgetrokken. De kerk kreeg in de 13de eeuw bovendien de rol van belfort toebedeeld. 

Hout uit Maasvallei

Onderzoek heeft nu aangetoond dat de bouw van de kerk veel sneller is verlopen dan gedacht. De archeologen zijn in hun nieuwe onderzoek met houtboringen en jaarringendateringen erin geslaagd om de balken van de dakconstructie te dateren en de herkomst ervan te achterhalen. Erfgoedonderzoeker Vincent Debonne van het Agentschap Onroerend Erfgoed vertelde gisteren aan Radio 2 Oost-Vlaanderen: Wij konden achterhalen dat de balken boven het schip ergens tussen de jaren 1220 en 1224 gekapt zijn. Die boven het koor zijn tussen 1231 en 1240 gekapt. Naar alle waarschijnlijkheid komt het hout uit de Maasvallei in de Ardennen. Wellicht werd het via de Maas en de Schelde naar Gent gebracht. Ook dat is een nieuw inzicht.

Volgens Debonne bevestigt dit onderzoek alvast dat het grootste gedeelte van de huidige kerk, met uitzondering van de latere uitbreidingen vanaf de 14de eeuw, in de 13de eeuw werd gebouwd. De bouw van de kerk is ook veel sneller verlopen dan tot nu toe werd gedacht. Met een leeftijd van meer dan 800 jaar zijn de houten dakconstructies in de Sint-Niklaaskerk de oudste van Gent. In heel Vlaanderen zijn er slechte enkele oudere gevonden, die dateren uit het einde van de 12e eeuw.

Bron: Radio 2 Oost-Vlaanderen