Eerste stap in assisenproces vermoorde scheutisten in Guatemala

Vanochtend vond voor het hof van assisen van Vlaams-Brabant in Leuven de preliminaire zitting plaats van het proces tegen vijf Guatemalteekse regeringsleiders uit de jaren 80. Zij staan terecht voor de verdwijning van en moord op drie Belgische missionarissen en voor misdaden tegen de mensheid in Guatemala.

De drie missionarissen, Walter Voordeckers (40), Ward Capiau (31) en Serge Berten (30), waren begin de jaren '80 door Scheut naar het Midden-Amerikaanse land gezonden. Ze deden pastoraal werk onder de plattelandsbevolking, uitgebuit op plantages van grootgrondbezitters, en verbonden zich met hun lot.

Hele bevolkingsgroepen werden brutaal uit de weg geruimd door het staatsapparaat. Ook de drie scheutisten.

"De juridische vraag wordt of je mensen die aan het hoofd stonden van zo'n moordmachine, verantwoordelijk kan stellen zonder dat ze effectief bloed aan hun handen hebben", verklaarde Michaël Verhaeghe, advocaat van de burgerlijke partij, aan Belga.

Tijdens de zitting, die bijna 2 uur duurde, werd onder meer de getuigenlijst bepaald. "Voor het assisenproces zullen getuigen overkomen uit Guatemala, nabestaanden en kennissen van de vermoorde scheutisten en experts van de situatie destijds", zegt Carlos Colson, die de zitting volgde namens de belangenorganisatie Guatebelga en de familie Voordeckers. Ook Raf Allaert, voorzitter van Guatebelga, zal optreden als getuige. Hij was destijds pastoor in Puerto San José, waar hij samenwerkte met Serge Berten tot die laatste in 1982 ontvoerd werd.

"Om te kunnen oordelen over die periode, zal het belangrijk zijn om de context goed uit te leggen. Daarom zullen we aandringen om beeldmateriaal uit die periode (onder meer een reportage van Panorama) ter beschikking te stellen aan de jury", zegt advocaat Verhaeghe.

"Ruim twintig jaar na de start van het gerechtelijk onderzoek, komt de zaak nu in een stroomverstelling", zegt Colson nog. "In 2005 vertrok een rogatoire commissie naar Guatemala en nadien werd een dossier samengesteld van 15.000 bladzijden. We hopen eindelijk de volledige waarheid te horen en objectief vastgesteld te zien, dat de schuldigen – niet de kleine garnalen maar de mensen die de moordmachine organiseerden – eindelijk veroordeeld worden, dat de nog steeds onderdrukte bevolking in Guatemala een hart onder de riem wordt gestoken en dat dictators van vandaag een signaal krijgen dat uiteindelijk recht geschiedt."

Alvorens het assisenproces in december van start gaat, moet nu enkel nog een volksjury worden samengesteld. Dat gebeurt in november.