Paus hekelt 4 zonden van de journalistiek

Franciscus maant journalisten aan tot constructieve communicatie die de cultuur van ontmoeting bevordert.
28/08/2023 - 15:54
Paus Franciscus
Paus Franciscus © Cristian Gennari/Romano Siciliani/Vatican Media

Paus Franciscus heeft bij de ontvangst van een prijs voor de bevordering van dialoog en vrede de ‘zonden van de journalistiek’ aan de kaak gesteld. Tegelijk vroeg hij aan journalisten om steun om het verhaal van de synode te vertellen en wereldkundig te maken.

Paus Franciscus weigerde al van voor hij paus werd om prijzen en onderscheidingen te aanvaarden, al maakte hij in 2016 een uitzondering om de Karel de Grote Prijs voor verdiensten voor Europa te ontvangen. Naar eigen zeggen stemde hij deze keer toe vanwege ‘de urgentie van constructieve communicatie’. Hij hoopt zo vooral aan jonge journalisten een boodschap mee te geven.

Franciscus noemde in de toespraak vier zonden van de journalistiek: 

  1. desinformatie, wanneer de journalistiek niet of verkeerd informeert
  2. laster
  3. smaad, die verschilt van laster omdat zij vernietigend is
  4. de liefde voor schandalen, omdat schandalen verkopen.


Cultuur van ontmoeting en dialoog

De belangrijkste van deze zonden, zo vertelde hij, is desinformatie. Daar tegenover stelde hij als alternatief ‘een cultuur van ontmoeting, dialoog en het beluisteren van de ander en zijn of haar motieven.’ Franciscus stelde vast dat wij in een tijd leven waarin er veel wordt gepraat en weinig wordt geluisterd en waarin de gevoeligheid voor het nastreven van het algemeen welzijn fel is afgezwakt. 

De informatiemaatschappij mag niet veranderen in een desinformatiemaatschappij.

De digitale cultuur bracht ons vele nieuwe mogelijkheden voor uitwisseling, stelde de paus. Maar dit dreigt communicatie ook in slogans te veranderen. Communicatie is altijd een gesprek heen en weer. Ik spreek, ik luister en ik reageer. Maar dat moet steeds in dialoog gebeuren. ‘Dat is geen slogan. Ik maak mij bijvoorbeeld zorgen over de manipulaties van degenen die op interessante wijze nepnieuws propageren om de publieke opinie te sturen. Laat ons alsjeblieft niet toegeven aan de logica van tegenstellingen, laten we ons niet laten beïnvloeden door de taal van haat.’ 

De paus vroeg journalisten om hulp bij het rapporteren over de synode, ook al lijkt die van weinig belang voor het grote publiek.

Franciscus hoopt dat het ‘principe van de werkelijkheid’ steeds meer wordt herontdekt en gecultiveerd: ‘Laat ons eraan gewend raken om naar elkaar te luisteren, met elkaar te praten, en om niet doof te zijn. Laat ons luisteren en op een volwassen manier – met woord en wederwoord - discussiëren. Wij hebben deze genade allen nodig hebben om vooruitgang te maken. Laat dit de genade zijn die de Kerk vandaag de dag aan de wereld kan aanbieden.’

Bron: VIS