Aartsbisschoppelijk paleis is in zijn luister hersteld

Het aartsbisschoppelijk paleis van Mechelen blijft ook zowel cultureel als toeristisch van groot belang.
08/09/2023 - 19:26
Aartsbisschop Luc Terlinden en kardinaal De Kesel bij het gerestaureerde aartsbisschoppelijk paleis
Aartsbisschop Luc Terlinden en kardinaal De Kesel bij het gerestaureerde aartsbisschoppelijk paleis © Stefan Dewickere/Provinciebestuur Antwerpen

De intensieve restauratie van de gevels en het schrijnwerk van het aartsbisschoppelijk paleis van Mechelen, de derde fase van een 5 jarenplan, is afgerond en de stellingen zijn ook verwijderd. Daarmee neemt het aartsbisschoppelijk paleis opnieuw in volle glorie haar plaats in het historische hart van Mechelen in. ‘Samen met de aartsbisschop en de kardinaal zijn we verheugd dat de restauratie recht doet aan de rijke geschiedenis van het aartsbisschoppelijk paleis’, zegt Gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Erfgoed.

Masterplan voor het aartsbisschoppelijk paleis

Na een restauratie van de daken in 2002, stelde de provincie Antwerpen in 2006 een ontwerper aan voor de globale restauratie van het aartsbisschoppelijk paleis. Gezien de vele uitdagingen werd een masterplan opgemaakt waarbij de restauratie in vijf fases of werven werd opgedeeld. Twee fasen werden reeds voltooid. In november 2013 werd de conciërgewoning opgeleverd en in mei 2017 werd de restauratie van het interieur van de westelijke vleugel, met name de woonvertrekken van de kardinaal, voltooid. De restauratie van de gevels is een derde fase, die oorspronkelijk als laatste gepland was. “Deze restauratie werd met enige urgentie uitgevoerd nadat in 2018 bleek dat de gevelbepleistering scheuren vertoonde, die de degradatie van de gevel versnelden”, zegt Luk Lemmens. 

Cultureel en toeristisch uithangbord

Vlaams minister Matthias Diependaele, bevoegd voor Onroerend Erfgoed, is de restauratie van het prachtige aartsbisschoppelijk paleis in Mechelen een mooi voorbeeld van de manier waarop de provincie Antwerpen van haar patrimonium een cultureel en toeristisch uithangbord tracht te maken, dat ook economische en maatschappelijke meerwaarde creëert. ‘Voor dit soort initiatieven komen we als Vlaamse overheid graag met de nodige restauratiepremies over de brug. Voor de gevelrestauratie van het aartsbisschoppelijk paleis investeerde de Vlaamse overheid 800.000 euro.’ Hij kondigde nog aan dat ook de restauratie van het interieur van de zuidelijke en de westelijke vleugels nog op de agenda staan: ‘Daarvoor zijn inmiddels de restauratiedossiers ingediend bij de Vlaamse Overheid.’

Restauratie van gevels en luiken

Tijdens de restauratie werd betracht om het oorspronkelijke pleisterwerk zoveel mogelijk te behouden. Na het herstel van het pleisterwerk werd de gevel geschilderd. De kleur hiervan werd bepaald aan de hand van een vooronderzoek naar de oude afwerkingslagen. Ook het schrijnwerk kreeg een nieuwe laag verf. Daarenboven werden de 414 luiken stuk voor stuk geïnventariseerd. 115 luiken die nog in behoorlijke staat waren, werden hersteld en herschilderd. De meeste luiken moesten vervangen worden omdat ze doorheen de jaren verdwenen of te ver ingerot voor herstel waren. Er werden uiteindelijk 299 nieuwe luiken gemaakt. Tot slot werden ook de kapitelen bovenaan de pilasters aangepakt. Dikke verflagen van jaren werden met het scalpel verwijderd zodat de gebeeldhouwde detailleringen weer leesbaar werden, waarna er een dunne laag verf werd aangebracht.