6 weetjes over Halloween

Is Halloween een heidens feest of toch ook een beetje christelijk?
31/10/2023 - 16:52

Vanavond wordt Halloween gevierd. Voor de ene een feest met pompoenen, kaarsen en griezelige dingen, voor de ander een gruwel en zelfs een heidens feest. Hier alvast enkele boeiende weetjes over het feest dat ook bij ons steeds vaker op 31 oktober wordt gevierd. 

  1. Halloween wordt gevierd op de vooravond van Allerheiligen, de belangrijke kerkelijke feestdag die overigens pas sinds het jaar 835 algemeen op 1 november wordt gevierd.
     
  2. De wortels van Halloween zijn onduidelijk, maar de traditie wordt vooral geassocieerd met Keltische en christelijke tradities rond de overgang naar de donkere wintermaanden. Er wordt vooral een band verondersteld met Samhain, een Keltisch heidens feest dat de overgang markeert van het oogstseizoen naar de winter. Volgens de traditie wordt op deze avond de poort naar een andere wereld geopend waarbij de grens tussen leven en dood wordt overwonnen en geesten zelfs even de mensenwereld kunnen betreden. Ook de uitgesneden pompoenen, min of meer een handelsmerk van Halloween, gaan terug op een Ierse legende van een smid die duivel bedriegt om te beletten dat hij toegang krijgt tot zijn ziel.
     
  3. Halloween wordt traditioneel vooral gevierd in Ierland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Canada. Documenten bewijzen dat het feest in de late middeleeuwen, vooral in Ierland en deels ook in Schotland werd gevierd. Volgens sommigen raakten heidens-Keltische en christelijke gebruiken en tradities door de vroege kerstening van Ierland al snel met elkaar vermengd. Gezinnen nodigden mensen uit voor een feest op de vooravond van Allerheiligen. Tegelijkertijd gingen kinderen van huis tot huis om geschenken te vragen.
     
  4. In de VS raakte Halloween pas ingeburgerd tijdens de golf van emigratie van Ieren (mede dor een grote hongersnood) in de 19e eeuw. Van daaruit keerde Halloween via in Europa gestationeerde Amerikaanse soldaten en de populaire horrorfilm ‘Halloween’ van John Carpenter uit 1978 terug naar Europa. Er ontstond een nieuw filmgenre, met tientallen ‘griezel’films die volgens filmkenners echter allerminst kwalitatief zijn. In de VS trekken kinderen op deze avond vermomd van huis tot huis en dreigen met grapjes als ze geen snoep krijgen. Ook volwassenen vermaken zich met Halloweenfeestjes waarbij zij zich verkleden.
     
  5. Ondanks de jaarlijkse commerciële hype raakt de traditie hier in Europa al bij al maar moeilijk ingeburgerd. Volgens een rondvraag van een jaar geleden in Duitsland heeft Halloween slechts voor een op vijf Duitsers enige betekenis van belang. Commercieel is Halloween een groot succes, want het staat voor de hele sector garant voor een miljoenen omzet… In de VS lopen de inkomsten voor de verkoop van Halloween-gerelateerde producten op tot ruim 10 miljard dollar .. 
     
  6. De katholieke Kerk heeft nooit erg hoog opgelopen met het ‘heidense feest’ en de daarbij horende kostuums van duivels en vampieren. De laatste decennia zijn de Europese kerken echter milder geworden en organiseren zij zelfs alternatieven met een knipoog naar het ‘pompoenfeest’, zoals Holywins  (ndr. vooral in de Franstalige wereld) waarbij er wordt getracht om de betekenis van het feest van Allerheiligen opnieuw onder de aandacht te brengen.

Bron: Domradio