'Nederlandse kerkkrimp leidt tot burn-out bij priesters'

Katholiek Nieuwsblad en Crux melden een golf van burn-out bij Nederlandse pastoors. Bisdommen erkennen het probleem, maar ontkennen een toename ervan.
11/12/2023 - 15:40

Toenemende werkdruk, parochiefusies en kerksluitingen veroorzaken stress bij Nederlandse pastoors.

Meer en meer geestelijken voelen zich overweldigd. Dat melden Katholiek Nieuwsblad en Crux op basis van interviews met getuigen. 

Er is zoveel negativiteit, zegt Eugène Jongerden, pastoor in Amstelveen bij Amsterdam. Mensen zeggen tegen mij: 'Jullie gaan onze kerk sluiten!' Nee, het is iets dat we samen doen. Maar in hun beleving ben ik de boze manager die op bevel van de bisschop de boel moet sluiten. 

Als een kerk moet sluiten denk je: ‘Ik laat al deze mensen nu in de steek’, zegt David van Dijk, pastoor in Reusel, een dorp in het zuiden van Nederland. Ik heb er maandenlang slapeloze nachten van gehad. De gemiddelde priester hier heeft zo'n volle agenda. Ik was rusteloos. Op een gegeven moment had ik het zo druk dat mijn moeder zei: 'Omdat je priester bent, zien we je bijna niet meer.' Mijn moeder had gelijk. De parochie nam mijn hele leven in beslag, aldus Van Dijk.

De covidpandemie zorgde voor extra druk. Pastorale zorgen namen toe en het dalende kerkbezoek leidde tot financiële problemen, volgens onderzoek van Katholiek Nieuwsblad. 

Toen heel Nederland rond Kerstmis 2021 in lockdown ging, moest er iets gebeuren voor Jan-Jaap van Peperstraten, pastoor in Alkmaar. Ik moest sterk blijven, maar ik had geen kracht meer in mij. Dat was mijn breekpunt, toen begon mijn burn-out. Ik heb het allemaal aan covid toegeschreven. Dat was voor mensen de gemakkelijkste verklaring. Maar het echte probleem ligt veel dieper. De pandemie heeft het alleen maar aan de oppervlakte gebracht.

Uit onderzoek bij de zeven Nederlandse bisdommen blijkt dat de psychische problemen van priesters worden onderkend, maar tegelijkertijd ontkennen woordvoerders dat er sprake is van een toename van het aantal burn-outs. Cijfers kunnen ze niet geven 'omwille van vertrouwelijkheid'. 

In heel Nederland neemt het aantal burn-outs jaar na jaar toe. Recent onderzoek van onderzoekscentrum TNO toont aan dat in 2022 1,6 miljoen mensen in Nederland last hadden van burn-outklachten. Dat is zo’n 20 procent van de beroepsbevolking. In 2021 waren het er nog 1,3 miljoen.

Bron: Crux (Engels)