Eerste twee heiligen op gewone euromunten, wie zijn ze?

EU-lidstaat Bulgarije zal naar verwachting op 1 januari 2025 toetreden tot de eurozone. Vorige week stelde de Bulgaarse Nationale Bank de goedgekeurde ontwerpen voor van de nieuwe euromunten. Verrassend is dat Bulgarije koos voor twee heiligen:

• Ivan Rilski, kluizenaar en patroonheilige van Bulgarije, voor de munt van 1 euro,
• Païssi van Hilandar, monnik en eerste historicus van het land, voor de munt van 2 euro.

Beiden zijn heiligen van de Bulgaars-orthodoxe Kerk. Op de munten is Ivan afgebeeld met habijt, kruis en aureool. Païssi is niet herkenbaar als monnik of heilige.

Ivan Rilski (876–946) was de eerste Bulgaarse kluizenaar en stichtte het beroemde Rilaklooster op een hoogte van 1147 meter in het Rilagebergte. Het Rilaklooster is een symbool voor de Slavische cultuur na een lange periode van bezetting en onderdrukking door de Ottomanen. Voor de Bulgaren is het daardoor uitgegroeid tot een nationaal bedevaartsoord. Het kan ook gezien worden als het religieuze centrum van de Bulgaars-orthodoxe Kerk. Ivan Rilski is patroonheilige van Bulgarije. 

Païssi van Hilandar (1722–1773) was een Bulgaarse monnik en wordt beschouwd als de eerste historicus van zijn land. Hij was ook een van de eerste activisten van de 'Bulgaarse Nationale Heropleving' van de 18e en 19e eeuw, een periode waarin het Bulgaarse volk zich bevrijdde van het Ottomaanse Rijk. 

Eerdere bezwaren

Begin februari keurde de Raad van de Europese Unie de ontwerpen voor de nieuwe munten goed, nadat er geen bezwaren waren ontvangen van de EU-lidstaten van de eurozone. 

Eerder hadden onder meer Frankrijk en Griekenland wel bezwaar aangetekend tegen de Slavische apostelen Cyrillus en Methodius op een Slowaakse herdenkingsmunt van 2 euro. Die herdenkingsmunt kwam er uiteindelijk toch. Zo zijn er wel meer herdenkingsmunten met religieuze motieven zoals die van het Vaticaan met een Christusbeeld, paus Johannes Paulus II en de apostel Paulus. Ierland had zelfs een herdenkingsmunt van 10 euro met de Ierse apostel Brendan. 

De Europese Commissie verwierp wel de afbeelding van Christus Pantocrator op Andorrese munten. Het argument daarvoor was een schending van het beginsel van religieuze neutraliteit. 

De enige andere heilige op reguliere euromunten (dus geen herdenkingsmunt) is Sint-Marinus van Rimini op de 20-centstukken van San Marino. Maar San Marino is geen EU-lidstaat, hoewel het wel behoort tot de eurozone. 

Bron: Katholisch (Duits) - Bulgaarse Nationale Bank (Bulgaars)