De media hadden het niet opgemerkt

Soms zitten de media naast het echte nieuws. Maar dat weten ze niet op dat moment. Pas later wordt het duidelijk dat ze de verkeerde kant op keken. Waren er tweeduizend en nog wat jaren geleden ook media geweest, dan zouden ze wellicht ook hun lenzen fout hebben gefocust.

Dat een kind werd geboren aan de rand van een klein historisch stadje in het Midden-Oosten, dat zouden ze niet hebben gemeld. Begrijpelijk, een veel belangrijker politieke gebeurtenis zou alle aandacht hebben gekregen: de volkstelling die de machtigste man ter wereld, de Romeinse keizer, liet houden.

Het magazine Tempus zou de keizer tot Person of the Year hebben uitgeroepen

Waren er toen kranten geweest en nieuwssites, ze hadden het over die volkstelling gehad: met cijfers en tabellen, met exitpolls en breaking news, met opiniepeilingen en analyses, met verhalen uit de herbergen en berichten over de verkeerschaos tussen Jeruzalem en Bethlehem.

Waren er toen tv-stations geweest, ze zouden correspondenten uit alle provincies van het Romeinse Rijk per satelliet hebben laten inbreken in het journaal. Ook uit Bethlehem zou een journalist misschien wel live een stand-up hebben gedaan. Misschien wel over het feit dat niemand had gedacht dat zoveel mensen afkomstig waren uit dat onooglijk stadje.

Was er toen een prestigieus internationaal nieuwsmagazine geweest met de naam Tempus, dan had dat blad die Romeinse keizer voor zijn prestatie heel zeker uitgeroepen tot Person of the Year. Hoe heette die keizer ook weer? Best even bladeren of googelen. Wat was de bedoeling van die volkstelling? Dat weten we echt niet, opsnorren lukt ook niet.

'Moeder brengt kind ter wereld in openlucht. Herders vonden het jongetje in een stal.'

De vreemde geboorte aan de rand van de stad zou geen item geweest zijn van het journaal. Hooguit een paar dagen later op pagina 12 van de boulevardpers een kopje met onderkopje: Moeder brengt kind ter wereld in openlucht. Herders vonden het jongetje in een stal. Maar de naam van het kind kennen we nog steeds. En de betekenis van het non-event van toen kennen we ook. Het veranderde de wereld. Tot op vandaag.

Dit is mijnentwege helemaal niet een aanklacht tegen of een klacht over de media. Zo is het nu eenmaal. God treedt niet het wereldtoneel op met bombarie. Hij komt de wereld binnen in de marge van de actualiteit, in de rand van de samenleving. De Onbegrensde treedt geruisloos ons begrensde bestaan binnen. Maar dat wisten we al uit de boeken van het Oude Verbond: God is te horen in het ruisen van een zachte bries. Je moet er speciaal op getraind zijn, wil je het merken. Je moet er een zeer lijzig oor voor hebben.

Ik heb altijd een notitieboekje op zak. Zo'n zwart Moleskineboekje, met een elastiekje rond, dat politiemensen in Britse series openklappen als een verdachte iets belangrijks zegt. In mijn zakboekje noteer ik geen bekentenissen die leiden naar het antwoord op de vraag: wie heeft de moord gepleegd, maar bekentenissen die leiden naar het antwoord op de vraag: wat geeft zin aan het leven.

Het nieuwe begint altijd in de marge van de actualiteit, aan de rand van de samenleving.

Zo noteerde ik ooit een uitspraak van de Franse schrijver Fabrice Hadjadj:Het christendom komt geen boodschap of informatie brengen. Indien dat het geval zou zijn, dan zouden we de mass media moeten verkiezen boven de mis. Het christendom komt een aanwezigheid presenteren.

Het is wel zo dat veel mensen op zondagmorgen de massamedia verkiezen boven de mis. De Kerk zal dat nooit doen. Het geloof is immers allereerst besef van Gods aanwezigheid is en van daaruit boodschap voor de wereld. Niet omgekeerd. De kern van het christendom is niet dat we deugdzaam moeten leven. De kern is: God is mens geworden, zodat we deugdzaam kunnen leven.

Dat God mens werd, aanwezig onder ons, zegt dat ook wij altijd weer echt mens mogen worden, aanwezig in de wereld. Ook dat gebeurt zonder bombarie, in stilte. Het nieuwe wordt altijd geboren in de marge van de actualiteit, aan de rand van de samenleving. Pas dan kan het 'goede nieuws' binnengaats worden geloodst, de wereld in. Tot bij de gebeurtenissen waar de media hun lenzen hebben op gericht.