Syriërs één van hart in geest pater Frans - krop in de keel!

’s-Hertogenbosch, 7 april. We zijn net voor Pasen. Meer dan 200 Syriërs verzamelen zich ter nagedachtenis van pater Frans van der Lugt, die exact 3 jaar eerder in Homs in Syrië koelbloedig om het leven werd gebracht. Vier dagen lang gaan ze in zijn geest samen op pad. Te voet, tot in Nijmegen. Samen met Shadan Alhamwy, een dierbare Syrische vriendin uit Gent, wandel ik naar een levendige menigte toe. Even stokt mijn adem. Ik snuif precies dezelfde sfeer op als toen ik 8 jaar geleden voor het eerst in Syrië was.

Overvallen door herinneringen aan mijn bezoek aan Al-Ard, waar ik toen pater Frans van der Lugt ontmoette, kruist mijn blik de vrolijke lach van enkele oude bekenden. Als vanzelfsprekend vallen we elkaar in de armen. Ook mijn reisgenote valt opgewonden in de armen van Syrische vrienden. Vanuit het Sint-Janscentrum, waar de deelnemers zich registreren, komen de tradionele oud-klanken me al tegemoet. Er wordt gedanst, gezongen en gelachen.

Na alle beelden van vernietiging, horror en geweld voel ik met een krop in de keel hoe Syrië ondanks alles volop leeft.

Een ontroerende en teder verzorgde herdenkingsviering voor pater Frans in de kathedraal van den Bosch luidt die vrijdagavond de wandeltocht in. Syriërs en Nederlanders die pater Frans gekend hebben, getuigen over hoe hun ontmoeting met hem hun leven voorgoed omgooide. De vrede, Salaam, wordt sereen en innig bezongen.

En dan begint de tocht. Nog een groepsfoto voor de kathedraal en de vier jonge Syrische organisatoren nemen het heft in handen. Iedereen  komt druppelsgewijs terecht in de eerste verblijfplaats. Na een nacht met weinig slaap zwaai ik de groep uit. Shadan stapt mee, maar ik moet weer naar huis. De gezangen, de dans en de vreugdevolle uitgelatenheid zinderen nog dagenlang na.

Ik probeerde de sfeer in dit filmpje te vatten.

Herboren, en trots

Enkele weken later zie ik Shadan terug. Herboren zit ze voor me. De talloze filmpjes, artikels en foto’s op Facebook hadden al verraden hoe deugddoend de massir (Arabisch voor wandeltocht) was. Mijn vrienden terugzien en nieuwe mensen ontmoeten, is één van de belangrijkste redenen om aan de wandeltochten in Europa deelnemen, vertelt ze. Niet alleen voor mij. Veel deelnemers hebben pater Frans niet eens gekend.

We konden pijnlijke ervaringen met elkaar delen en toch lachen. Iedereen heeft een harde weg afgelegd. Ik ben zo onder de indruk: bijna elke jongere met wie ik praatte, was slim. Ik bedoel: ze hadden een plan voor de toekomst, een doel om te bereiken, en werken daar elke dag hard voor. Sommigen studeren psychologie of zelfs geneeskunde in het Duits, ze leveren zoveel inspanningen om intensief de taal te leren.

Het besef dat ik niet de enige ben die het moeilijk heeft, bood zoveel troost. Shadan Alhamwy

Ik ben zo trots dat zoveel jonge Syriërs succesvol zijn, doorzetten, verdergaan en Syrië in zich levend houden.

Delen, alles delen

Dat de wandeltochten die pater Frans organiseerde met opzet redelijk zwaar zijn, vernemen sommigen pas onderweg. Gaandeweg ontdekken ze in welke geest de massir gewandeld wordt.

Voor mij gaat het om het delen, vertelt Shadan, alles delen. Zoals trouwens elke spirituele ervaring over delen gaat.

Als je honger en vermoeidheid deelt, verdiept je relatie. Samen onderweg zijn, samen dansen, lachen, praten, wandelen, eten, op matrassen naast elkaar slapen, daar gaat het om. En dan, samen aankomen. Dat iemand je drinken geeft en je rugzak draagt als je moe bent, dat is wat bijblijft na de tocht. Als het niet moeilijk was, kan er ook niets gebeuren.

Veelbelovende stilte

Hoewel de organisatoren er wonderwel in slagen om de wandeltochten in Europa vanuit dezelfde gastvrije en open geest te organiseren als pater Frans in Syrië, is de tocht door Nederland ook anders. Vernieuwend op het programma waren de yoga en meditatiesessies.

Het was zo fijn om te zien dat er ook jonge mensen waren die meededen en de stilte opzochten, ook tijdens het wandelen, vertelt Shadan. Ze wandelden een hele namiddag in stilte met ons. Stilte maakt elke ervaring zoveel dieper. In de stilte wordt alles mooier.

Ik was mooi, het bos was mooi. Alles en iedereen werd mooier en ik voelde hoe pater Frans bij ons was. Ik had het gevoel te vliegen. Shadan Alhamwy

Voor Shadan was het de eerste wandeltocht zonder pater Frans. In haar opwinding vooraf om vrienden terug te zien, kon ze zich nog niet voorstellen hoe intens de ervaring uiteindelijk zou worden. Het voelde alsof ik iedereen kende met wie ik een blik wisselde, een verhaal deelde en een stukje weg aflegde. De banden zijn hecht. Het is zo wonderlijk dat eenvoudigweg samen wandelen in de natuur de barrières tussen mensen opheft en hen dichter bij elkaar brengt. Je kan jezelf zijn, en je wordt aanvaard. Zoals pater Frans altijd zei: Op het einde van de tocht ontdekken we dat iedereen iets heeft wat hem geliefd maakt.

Hoop voor Syrië

We zouden deze wandeltochten overal moeten doen, mijmert Shadan, het zou vrede brengen.

Voor het eerst na 5 triestige jaren van oorlog voelde ze weer hoop: dat Syriërs ondanks alles weer samen zouden kunnen leven. Ze kon de schoonheid van Syrië weer ervaren en nog belangrijker, ze voelde zich thuiskomen. Ik had nooit gedacht dat ik dit gevoel in mijn leven nog opnieuw zou kunnen ervaren, vertelt ze met trillende stem. Syrië is zo ver weg en soms mis ik gewoon alles. Maar daar voelde ik het weer. Ik voelde me terug thuiskomen, en dat gevoel heeft me ook sinds mijn terugkomst in Gent niet meer losgelaten.

Warm van hart

Weet je wat zo bijzonder is aan Syriërs? Het is die warmhartigheid waarmee ze elkaar en anderen verwelkomen, het simpele verlangen om tijd door te brengen met elkaar, gewoon samen zijn, zonder plannen, zonder al te veel te doen. Gewoon samen zijn, zoals in Syrië, samen thee drinken op het dak van een appartementsgebouw dichtbij de hemel. Dat, beaamt Shadan, is de schat die elke Syriër in zich draagt.

En zo bereikten meer dan 200 Syriërs uit alle hoeken van Europa - kinderen, jongeren en ouderen, christenen en moslims - samen Nijmegen. De korte glimp die ik van hun vreugde mocht ervaren, blijft me raken. En mijn Syrische vriendin? Die is zichtbaar opgekikkerd. Haar zelfvertrouwen kreeg een boost, ook op fysiek vlak.

Het was een zware tocht, zegt Shadan nog, maar ik heb mogen ervaren dat ik weer op mezelf en op mijn lichaam kan vertrouwen. 

Ze heeft zin om weer dingen te ondernemen en de anderen op de tocht inspireerden haar om niet alleen met overleven bezig te zijn. Maar ook gewoon goed voor zichzelf te zorgen. Het zichzelf te gunnen opnieuw te genieten van wat ze graag doet.

Ben je geraakt door dit verhaal? Reageer hieronder en deel het op Facebook om de boodschap van vriendschap over alle grenzen heen mee uit te dragen.