Mgr. Jean Kockerols is ‘Abdelrahman’ bij de Voem

De uitreiking van de 20ste Emancipatieprijs van de Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims (Voem vzw) afgelopen maandag in het Vlaams-Nederlands huis deBuren in hartje Brussel, is een gemoedelijke bijeenkomst geworden van geëngageerde moslims, bevriende christenen en actievelingen allerhande. Thema’s van de avond, waarvoor de Voem kon rekenen op de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie in het Brusselse Gewest en van Uitgeverij Halewijn, waren de vertaling van Rachid BenzinesDe Koran uitgelegd en de interreligieuze dialoog. Over dat laatste onderwerp gaf de Brusselse hulpbisschop, mgr. Jean Kockerols, enkele beschouwingen mee. Interreligieuze dialoog moet een blijvend en duidelijk teken zijn dat alle godsdiensten samen vrede willen opbouwen, zei mgr. Kockerols. Voor het volk van Israël, voor de christenen maar naar ik hoop ook voor de moslims, veronderstelt dit streven naar vrede het geloof in een God van Barmhartigheid.

Ik spreek geen Arabisch, maar ik weet wel dat ik ‘Abdelrahman’ – dienaar van de Barmhartige – wil zijn. Mgr. Jean Kockerols

Interreligieuze dialoog moet volgens de hulpbisschop voor Brussel in de eerste plaats een vruchtbare bodem vormen voor een gezamenlijk engagement voor de maatschappij. Hoe beïnvloedt onze gelovige overtuiging onze kijk op en onze inzet voor een betere samen-leving, met de nadruk op ‘samen’. En daar staan we volgens mgr. Kockerols nog niet zo ver mee. Maar vooraleer te kunnen dialogeren, moeten we elkaar ontmoeten en leren kennen, moeten we de gelegenheid krijgen om samen iets te beleven en samen te spreken. Ten gronde dus: elkaar ontmoeten. De hulpbisschop stelt echter helaas vast dat er – behoudens de boeiende wereld van de scholen – weinig plaatsen en momenten voorhanden zijn voor zo’n ontmoeting. Er zijn te veel getto’s in onze stad; om naar de andere toe te gaan, hebben we bruggen nodig. Bovendien veronderstelt dialogeren dat je openstaat voor de andere: het gaat om een zekere gastvrijheid, een echte beschikbaarheid om van de andere iets te krijgen.

En ten slotte is er ook de moeilijkheid om het eigen geloof verstaanbaar te verwoorden, het letterlijk ‘uit te leggen’. Mgr. Jean Kockerols

In verstaanbare taal uitleggen hoe je de koranieke Openbaring beter kunt leren begrijpen, dat is de bedoeling van de vertaling van Le Coran expliqué aux jeunes van de Frans-Marokkaanse antropoloog-filosoof-historicus Rachid Benzine, die Uitgeverij Halewijn en Amsterdam University Press eerder dit jaar publiceerden. Dat het om een samenwerking over de landsgrenzen heen ging, was een extra reden voor het Vlaams-Nederlands huis deBuren om de deuren voor een thema-avond over die vertaling open te zetten. De aangekondigde imam Khalid Benhaddou was ziek, maar inderhaast werd de Antwerpse inspecteur islamonderwijs Ahmed Azzouz bereid gevonden commentaar te geven op die vertaling van Benzines standaardwerk. Je kunt de Koran benaderen vanuit een binnenperspectief – als moslimgelovige – en vanuit een buitenperspectief – als wetenschapper die de Koran in zijn historische context situeert, zei Azzouz. Het interessante van Rachid Benzine, is dat hij beide uitgangspunten combineert.

Benzine benadrukt dat we moeten proberen de context waarin de Koran werd geopenbaard te doorgronden en te onderzoeken hoe de eerste toehoorders de koranverzen hebben begrepen. Ahmed Azzouz

Op de vraag of de Koran een gewelddadige tekst is, antwoordt Benzine dat we ons eerst dienen af te vragen vanuit welk standpunt we de Koran lezen. Ofwel willen wij er wetenschappelijk mee omgaan en exact begrijpen welke verschillende betekenissen we aan de inhoud ervan kunnen geven, terwijl wij zelf neutraal en objectief blijven tegenover de tekst. Ofwel gaan we voor een tekstlezing van wat er ‘ten diepste’ staat. Sommige historici beweren dat de verhalen uit de islamitische Traditie slechts legenden en mythen zijn en minimaliseren dat zij ons veel leren over de manier waarop mensen uit die tijd dachten over God, over de wereld, over morele kwesties, over de dood, enzovoort. Gelovigen daarentegen nemen volgens Benzine soms te snel afstand van reële historische referenties en geloven al te makkelijk dat het gebeurd is zoals het geschreven staat. We hebben er meer bij te winnen als we altijd beide manieren van aanpak voor ogen houden en deze met elkaar combineren, stelt Ahmed Azzouz.

De Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims (Voem vzw) had twintig organisaties en personen genomineerd voor de 20ste Emancipatieprijs.

Het is belangrijk teksten – ook heilige teksten – te interpreteren, kritisch na te lezen en te contextualiseren, zei ook Brussels staatssecretaris voor Gelijke Kansen Bianca Debaets. Dat is bijzonder knap uitgelegd en gedemonstreerd door Rachid Benzine in De Koran uitgelegd en het doet me veel plezier dat we een bescheiden bijdrage met de vertaling hebben kunnen doen aan die emanciperende les. Maar de staatssecretaris was natuurlijk in de eerste plaats naar deBuren afgezakt om er de 20ste Emancipatieprijs van de Voem te kunnen uitreiken. Het waren vier winnaars verdeeld volgens de vier functies van het sociaal-cultureel werk, die – dixit staatssecretaris Bianca Debaets – die sterk emanciperen en kansen creëren voor velen in onze samenleving.

De 4 laureaten

• Aya vzw werd in de bloemetjes gezet voor zijn werk voor dove en slechthorende mensen met migratie-achtergrond.
• De Stroate uit Kortrijk brengt verschillende mensen samen met dezelfde interesses – namelijk hiphop – en laat ze doen wat ze graag doen onder de juiste begeleiding.
• Kilalo betekent brug in het Swahili en timmert aan de weg voor jongeren met Afrikaanse roots in het Antwerpse.
• En Fatima Bouchataoui is een enorm bezige bij in Brussel: medewerkster van Citizenne, bestuurster bij de Vaartkapoen, stuwende kracht achter Insjalet, het project dat sinds begin 2017 Sint-Jans-Molenbeek rondtrekt en er het maatschappelijk weefsel probeert te herstellen.

Wie nog meer wil horen over De Koran uitgelegd van Rachid Benzine, kan zondag 10 december 2017 om 15.30 uur terecht in de kathedraal van Antwerpen. Luc Devisscher heeft het er over in het Boek van de maand.

Meer lezen

• Lees de integrale tekst van Het belang van interreligieuze dialoog, de toespraak van mgr. Jean Kockerols.
• Lees de toespraak van Brussels staatssecretaris Bianca Debaets.
• Lees De Koran ‘binnenstebuiten' uitgelegd, de toespraak van inspecteur islamonderwijs Ahmed Azzouz.