2017, op zoek naar goed nieuws tussen al het andere (deel 1)

1 januari - terreur gaat door in 2017

Een schietpartij in een nachtclub in Istanbul maakt op de eerste dag van 2017 meteen 39 dodelijke en 70 zwaargewonde slachtoffers. Terreur blijft dus een thema in 2017, maar de zwaarste aanslagen vinden plaats in Syrië, Irak en Afghanistan. In Europa wordt het stil na aanslagen in Londen, Barcelona, Zweden en Rusland.

2017 is ook het jaar waarin Islamitische Staat verdreven wordt uit Syrië en Irak. Slechts de helft van de christelijke bevolking keert terug. De toekomst van de christelijke minderheid in het Midden-Oosten is erg onzeker.

19 januari - Lutherjaar van start

In oktober 2017 is het 500 jaar geleden dat Martin Luther van leer trok tegen de aflatenhandel van de toenmalige katholieke Kerk. Bij de start van het Lutherjaar tijdens de Gebedsweek voor de Eenheid onder de Christenen op 19 januari, ontvangt paus Franciscus een oecumenische delegatie uit Finland. In zijn toespraak zegt hij: Echte oecumene is gebaseerd op de gemeenschappelijke bekering tot Jezus Christus als onze Heer en Heiland. Dat brengt ons dichter bij elkaar.

De herdenkingen van 500 jaar Reformatie vieren de vooruitgang in de oecumenische relaties en staan in het teken van spijtbetuiging van beide kerken over de zonden en fouten uit het verleden.

1 februari - Vaticaan decentraliseert verder

Paus Franciscus gaat in 2017 door met hervormingen, onder meer op het vlak van decentralisatie en meer lokaal beslissingsrecht.

• Op 1 februari wordt bekend dat de ad-liminabezoeken van nationale bisschoppenconferenties aangepast worden. Concreet wil de paus meer tijd om tijdens die 5-jaarlijkse bezoeken te kunnen praten met lokale kerkleiders.
• In september volgt het motu proprio Magnum principium die lokale kerken meer bewegingsruimte geeft in de vertaling van liturgische teksten.
• In november geeft paus Franciscus aan het staatssecretariaat te hervormen. De rol van diplomaten en nuntii krijgt meer gewicht met een aparte afdeling.

25 maart - kardinaal De Kesel in Rome

Zaterdag 25 maart is een mooie dag voor kardinaal De Kesel, die in Rome zijn titelkerk in bezit neemt en daarmee uiting geeft aan zijn band met de bisschop van Rome, paus Franciscus. Herbekijk de video.

8 april - slachtoffers misbruik gezamenlijk herdacht

Op 8 april vindt een eerste herdenking plaats van slachtoffers van kindermisbruik in de kerk, die gezamenlijk georganiseerd wordt door de kerkleiding en de werkgroep Mensenrechten in de kerk. In de basiliek van Koekelberg wordt een beeld onthuld, dat de gebrokenheid en onschuld van slachtoffers uitdrukt.

28 en 29 april - paus Franciscus bezoekt Egypte

Paus Franciscus bezoekt Egypte na een reeks aanslagen op de christelijke minderheid in dat land. Hij spreekt er een internationale conferentie over vrede toe in de islamitische Al-Azharuniversiteit, het intellectuele hart van de islam wereldwijd.

Het bezoek wordt gezien als een bemoediging voor een geweldloze islam, die dit ook nog beter moet vertalen in bescherming van de christelijke minderheid ter plaatse. Volgens een Egyptische jezuïet bevorderde het pausbezoek het vertrouwen tussen moslims en christenen in het land.

7 mei - Emmanuel Macron en Europa

Het voortbestaan van de Europese Unie is een belangrijk thema in 2017. Terwijl de Brexit moet uitgewerkt worden en in vele lidstaten nationalistische reflexen heersen, moet Frankrijk kiezen tussen Marine Le Pen (Front National) en de jonge onafhankelijke kandidaat Emmanuel Macron (En marche). De opluchting in de Europese Unie is groot als die laatste verkozen wordt.

Een nieuw optimisme waait door de oude EU-structuren.

De Karelsprijs 2018 wordt aan de nieuwe Franse president toegekend, een prijs die eerder niemand minder dan paus Franciscus ontving. De jury looft Macron in het bijzonder voor zijn strijd tegen elke vorm van nationalisme en isolationisme. Macron werd ook erekannunik van de Sint-Jan van Lateranenbasiliek in Rome.

Eind oktober vindt in het Vaticaan een Europacongres plaats met als titel (Re)thinking Europe. De paus houdt een pleidooi voor het bewaren van de eenheid in de unie.

12-13 mei - 100 jaar Fatima

Paus Franciscus reist naar Portugal en bezoekt het heiligdom van Fatima, dat de 100ste gedenkdag viert van verschijningen van de maagd Maria aan 3 herderskinderen. Bij die gelegenheid worden alvast 2 van de 3 kinderen van destijds heilig verklaard.

16 mei - interreligieuze pelgrimstocht naar Heilig Land

In mei trekt een delegatie jongens en meisjes van het Brusselse Imelda-instituut op pelgrimstocht naar het Heilig Land. Er zijn moslims, christenen en niet-gelovige jongeren bij. In Haifa maken ze kennis met joodse, christelijke en islamitische leeftijdgenoten. Ze komen heel wat wijzer terug en gaan als Ambassadeurs van de dialoog getuigen in andere scholen en in verenigingen.

24 mei - President Trump op bezoek in het Vaticaan

Waarover president Trump en paus Franciscus het hebben tijdens het bezoek van die eerste in het Vaticaan, blijft een goed bewaard geheim. Maar dit filmpje gaat de wereld rond en spreekt boekdelen (ook al is het dan fake news).

24 mei - Bisschoppen aan de slag met ‘Amoris Laetitia’

De bisschoppen van België schrijven een inspirerende pastorale brief bij de postsynodale exhortatie Amoris Laetitia van paus Franciscus. Daarin schuiven ze 3 aandachtspunten naar voren:

• de huwelijksvoorbereiding
• de begeleiding van gezinnen, vooral gezinnen in nood
• de omgang met gebroken relaties.

29 mei - Misdienaarsdag in Scherpenheuvel

Een zonnige dag, een fikse wandeling en een mis met 200 misdienaars. Dat was de onvergetelijke Misdienaarsdag 2017. Herbekijk het filmpje.

2 juni - overlijden hulpbisschop Leon Lemmens

Op 2 juni overlijdt Leon Lemmens (63), hulpbisschop van het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen. Hij had zijn functies al neergelegd wegens ziekte.

14 juni - voorbereiding jongerensynode gelanceerd

In oktober 2018 vindt in Rome een synode plaats over jongeren. Ter voorbereiding gaat in de hele wereld een vragenlijst rond, die de bisschoppen een beter zicht moet geven op de jeugd van tegenwoordig, op goed pastoraal jongerenwerk en wat jonge mensen vandaag nodig hebben en verlangen van de kerk.

In Vlaanderen kunnen jongeren hun mening nog altijd laten horen op sociale media via #hellopope.IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen houdt de vinger aan de pols.

15 juni - religieuze leiders verenigd voor vrede

Een van de mooiste boodschappen van 2017 komt van 14 religieuze leiders die in een gezamenlijk filmpje hun gelovigen oproepen tot openheid en verdraagzaamheid. Een van de initiatiefnemers van het project is de Nederlandse marketeer Mark Woerde. Hij werkte tweeënhalf jaar aan het project. Hij was een halfuur bij de paus voor opnames. De grootmufti van Egypte werd in Duitsland gefilmd en de dalai lama in Brussel. Bekijk het filmpje nog eens.

29 juni - overlijden Jan Van Cauwelaert

Op 29 juni vernemen we het overlijden van Jan Van Cauwelaert. De pater scheutist werd in 1958 bisschop van Inongo in toen nog Belgisch Congo. Hij werd 102.

Lees ook het tweede deel van ons jaaroverzicht (juli-december).

Zagen we nog een belangrijke gebeurtenis over het hoofd? Vermeld ze hieronder!