Ken jij deze vijf ‘glasramen van vrede’ van Marc Chagall?
In zijn 75 jaar lange carrière synthetiseerde Marc Chagall (1887-1984) elementen uit zowel het fauvisme als het kubisme en symbolisme tot een heel eigen dromerige stijl. Hij koos vaak voor thema’s als geloof, liefde en rouw. Anders dan andere modernisten, maar ook anders dan de meeste joodse kunstenaars die de Shoah overleefden, wilde hij met zijn werk een verhaal vertellen, en wel met een positieve boodschap van vrede, verdraagzaamheid en menselijkheid. In de jaren zeventig maakte Chagall een reeks glasramen.
Glasramen zijn als doorschijnende tussenschotten tussen mijn hart en het hart van de wereld. Het is iets verheffends en opbeurends. Marc Chagall
#1 Fraumünsterkathedraal, Zürich, Zwitserland
Voor de Fraumünsterkathedraal in Zürich ontwierp Marc Chagall vijf langwerpige glasramen. Centraal staat het Christusraam, dat baadt in het groen. Links zien we in overwegend blauw het gevecht van Jakob met de engel en herkennen we de ladder waarop hij naar de hemel probeert te klimmen. Rechts een overwegend geel raam voor het zogenoemde Sionvenster, de voorstelling van het nieuwe Jeruzalem.
Verder staat er nog een glasraam op de zuidelijke muur van de kerk, ook een overwegend blauw raam, waarop Mozes de stenen tafelen van het Verbond ontvangt. Op de noordelijke muur tenslotte bevindt zich een bloedrood profetenvenster zien met Elia, Elisa en Jeremia.
#2 Allerheiligenkerk, Tudely (Kent), Engeland
De Allerheiligenkerk in het Engelse Tudely dateert van de 12de eeuw en is de enige kerk waar alle glasramen door Chagall ontworpen werden. De Frans-Russische meester werd door een lokale baron gevraagd één raam te ontwerpen, na een zeilongeval waarbij zijn dochter omkwam.
Toen Chagall de kerk bezocht, was hij zo onder de indruk van de lichtinval, dat hij zei: C’est magnifique! Je les ferai tous! (Magnifiek, ik doe ze allemaal!)
#3 Kathedraal van Reims, Frankrijk
De historische hooggotische kathedraal van Reims herbergt drie glasramen van Chagall in een zijkapel. De kunstenaar probeerde hier het middeleeuwse palet van de kerk te bewaren met antieke blauwe tonen. Hij werkte zes jaar aan deze 10 meter hoge ramen, samen met zijn medewerker Charles Marq.
Links zien we de Stam van Jesse, waar volgens de Bijbel Maria uit voortkwam. In het midden staat het verhaal van Abraham en de kruisiging van Christus. Het rechtse raam verwijst naar elementen uit de geschiedenis van de kathedraal, zoals de koninklijke kroningen in de middeleeuwen.
#4 Kathedraal van Chichester (Sussex), Engeland
Slechts één glasraam van Chagall in deze kathedraal, maar wel knalrood. Die keuze werd ingegeven door al aanwezige felle kleuren in de kerk, bijvoorbeeld op het toen recent verworven doek bij het altaar. Het licht valt op een wonderlijke manier binnen door het rode glas, wat een prachtig schouwspel oplevert, vooral tijdens het tweejaarlijkse bloemenfestival in mei. De kleur van de bloemen onder het Chagallraam? Rood.
#5 Sint-Stefanuskerk, Mainz, Duitsland
De Sint-Stefanuskerk in Mainz herbert negen glasramen van Marc Chagall, ontworpen voor de heropbouw van de kerk na de Tweede Wereldoorlog. De ramen kregen als titels Visioen van God en de Vaders, Visioen van de geschiedenis van Redding en Lof van de schepping. Na de voltooiing van zijn werk ontving Chagall het ereburgerschap van de stad. Kort nadien stierf hij, op 97-jarige leeftijd.