Diploma's van kleuterklas tot woonzorgcentrum

Ook al zitten de meeste mensen niet langer dan een jaar of twintig op de schoolbanken, toch blijven verrassend velen hun leven lang rekenen in schooljaren. Noodgedwongen, omdat ze schoolgaande kinderen hebben. Of uit empathie met de kleinkinderen. Of gewoon omdat het straatbeeld in de buurt er anders uitziet in september dan in juli.

School en alles wat daarbij hoort, drukt een onuitwisbaar merkteken op ons leven.

Aan je schooltijd hou je heel diverse herinneringen over, maar één daarvan zit er zeker bij: de diploma-uitreiking. Ik weet nog precies waar we stonden op het einde van het zesde leerjaar: in de coulissen van de grote zaal, te wachten tot onze klas aan de beurt was voor de naamafroeping, de uitreiking van het rapport (dat toen nog bulletin heette) en het extra lauwerkroontje voor taal dat ik meestal kreeg en dat dan een jaar lang stof stond te vergaren op mijn kleerkast.

De Beatles werden dat jaar van week tot week populairder en verdrongen met gemak de deuntjes van Armand Preud’homme die we bij ons schoolkoor de Meiklokjes zongen. We waren klaar om uit te vliegen.

Veel rituelen zijn zachtjes verdwenen, maar dat van de diploma-uitreiking beleeft een ongeziene revival in onze tijd.

Kleuters die klaar zijn met de kleuterschool krijgen alvast een zwart, vierkant afstudeerpetje en een diploma. Tieners die naar de grote school gaan ontvangen ook een diploma en houden een afscheidsfeest. Voor 18-jarigen aan het einde van de middelbare school is er een galabal met alles erop en eraan. Feest voor de kinderen, die niet snappen waarom hun ouders tegelijk trots en een beetje verdrietig zijn.

Maar ook aan het andere uiteinde van het leven is het diplomaritueel doorgedrongen. Mijn moeder kreeg in het woonzorgcentrum een diploma op haar naam, waarop in sierlijke letters vermeld staat dat ze de geheugenlessen met vrucht heeft doorlopen. Ondertekend door de ergotherapeute en haarzelf. Geplastificeerd ligt het op haar tafel, waar ze het trots aan iedereen die langskomt laat zien. Wat zou het dat ze vergeetachtiger wordt met de dag, ze heeft een geheugendiploma! Doe haar dat maar eens na op haar 91ste.

Diploma’s, het houdt nooit op. Ik zie het al voor me, hoe God me als ik eindelijk na een (hopelijk) lang en gevarieerd leven de hemelpoort binnenwandel, trots een diploma overhandigt. Omdat ik als mens door het leven ben gesparteld zonder al te veel schade aan te richten. Ik zal het in dank aanvaarden.

God weet als geen ander dat leven als mens niet vanzelf gaat.

Dat je er blutsen en builen aan overhoudt en er ook een paar uitdeelt links of rechts. Maar ik ben er zeker van dat we dat diploma krijgen, allemaal. Hoe het ook was, we hebben als mens ons best gedaan. Een hemelse gedachte.