© Canvas
De kunstminnaar in Jozef De Kesel: favoriete kunst en quotes
De Pauselijke Raad voor Cultuur heeft als opdracht de dialoog van de Kerk met de hedendaagse cultuur te bevorderen. Geen eenvoudige taak, omdat de hedendaagse cultuur soms haaks staat op de christelijke. De kardinaal staat heel nuchter en tegelijk liefdevol in die dialoog.
Over dialoog met hedendaagse cultuur
De Kesel beseft dat de rol van de Kerk in de westerse samenleving grondig wijzigde en gaat de dialoog met de hedendaagse cultuur dan ook aan vanuit het verlangen een zachte maar authentieke stem te zijn in het diverse geheel. Een beetje zoals die God die beleefd aan de deur klopt in zijn favoriete muziekstuk van Bach (zie hierboven).
In een gesprek met de Europese krant New Europe zei de kardinaal: Vooruitgang is alleen een ‘vooruit gaan’ als ze geldt voor elk mens en voor de hele mensheid. Omdat we economisch kunnen evolueren, kunnen we rijk worden en tegelijkertijd geestelijk en menselijk toch heel arm zijn.
De Kerk moet streven naar openheid gebaseerd op respect voor de ander. Kardinaal De Kesel
Over de scheiding tussen Kerk en Staat zei hij: Natuurlijk is er een scheiding, maar we maken nog steeds deel uit van het maatschappelijke middenveld. Er is geen scheiding tussen religieuze overtuiging en burgerschap. Ik ben een religieus persoon en ik heb gestemd. Het is de zending van de Kerk om samen te werken voor een menselijker en rechtvaardiger samenleving.
> Lees Kardinaal Jozef De Kesel over de rol van de Kerk in Europa.
Op een jaarlijkse herdenkingswandeling voor de Shoah zei De Kesel in september nog: Het is niet vanzelfsprekend de ander in zijn anders-zijn te aanvaarden en te eerbiedigen. Onze primaire reactie is altijd die van de zelfverdediging, van het beveiligen van onze eigen wereld en van ons eigen domein. Deze primaire reactie steekt weer de kop op. Uiterste waakzaamheid is hier geboden.
Ik zeg het ook als verantwoordelijke van de katholieke kerkgemeenschap. Christenen en burgers van ons land moeten zich van dit gevaar bewust zijn en zonder compromis de weg van het verzet gaan. Racisme en antisemitisme zijn een aanval op de menselijkheid zelf van de mens.
Favoriet schilderij
Gevraagd naar zijn favoriete schilderij, toont kardinaal Jozef De Kesel De roeping van Matteüs van Caravaggio, in een zijkapel van de kerk San Luigi dei Francesi in Rome.
Favoriete muziek
In De 100 van Kerknet koos De Kesel als favoriete muziekstukken:
Antonin Dvorak, Largo uit Symfonie nr. 9, 'Uit de nieuwe wereld' (1893) • Het is vooral de tweede beweging, het largo, dat me zo ontroert. Ik weet niet hoe dikwijls ik het al heb beluisterd. Telkens als ik al maar die eerste noten hoor, valt alles stil. Het is alsof er dan niets anders meer is dan dat. En die ontroering gebeurt elke keer opnieuw. Ik weet niet waarom.
- Antonio Vivaldi, Largo uit 'De winter' (De vier seizoenen) • Vooral het largo van De winter spreekt me aan. Het is bij het horen van die muziek – ik was toen 15 jaar – dat ik voor het eerst echt hoorde hoe mooi muziek kon zijn. Het was juist in de weken dat mijn oudste broer stierf toen hij 20 ging worden. Ik kan die muziek niet horen zonder nog altijd aan hem te denken.
- Johann Sebastian Bach, Recitativo uit 'Nun komm, der Heiden Heiland', BWV 61 • Elk jaar tijdens de advent luister ik veel naar de adventscantaten van Johann Sebastian Bach. Het recitativo van Nun komm, der Heiden Heiland is een tekst uit de Apocalyps 3,20. De Heiland is er aan het woord en zegt dat Hij voor de deur staat en klopt. Hij forceert de deur niet en komt niet ongewenst binnen, Hij klopt! En je hoort in de muziek hoe zacht dat kloppen gebeurt, maar ook met welke aandrang.
Kan kunst bijdragen tot een betere wereld?
Canvas vroeg een aantal prominenten of kunst kan bijdragen tot een betere wereld. Dit is het antwoord voor kardinaal De Kesel.
Klik op de afbeelding om het filmpje te bekijken op de website van Canvas.