Boodschap van paus Franciscus bij de Wereldvrededag op 1 januari

1. Vrede is de weg van hoop gaan midden hindernissen en beproevingen.

Vrede is een kostbaar goed en een voorwerp van hoop waarnaar alle mensen uitzien. Hoop is de deugd die ons op wegzet en ons vleugels geeft, ook wanneer hindernissen onoverkomelijk lijken. De mensheid is vandaag getekend door oorlogen en conflicten die elkaar opvolgen met een steeds grotere capaciteit tot vernieling die vooral de armen en zwaksten treft. Veel mensen verliezen hun menselijke integriteit en vrijheid, en ontberen solidariteit en hoop door pijnlijke vernederingen, uitsluiting, onrecht en systematische aanvallen. Elke oorlog is een vorm van broedermoord die de menselijke familie kapot maakt.

Oorlog begint vaak bij onverdraagzaamheid en onverschilligheid ten aanzien van de ander. Paus Franciscus verwijst hier naar zijn apostolisch bezoek aan Japan. Hij herhaalt: vrede gaat niet samen met het voeden van vrees en wantrouwen en het schrikbeeld van massavernietiging en algehele verwoesting. Nucleaire afschrikking kan slechts een illusie van veiligheid geven.

2. Vrede is de weg gaan van luisteren, herinnering, solidariteit en broederlijkheid. 

De Hibakusha, overlevenden van de atoomvallen tegen Hiroshima en Nagasaki, houden voor ons de herinnering levend van de waanzin die plaats vond in augustus 1945. Deze herinnering maakt evenwel ook een horizon van hoop wakker. Ze wekt het verlangen naar vrede op in het menselijk hart en een politieke wil tot verzoening. Dit kan alleen door echte dialoog waardoor we in de vijand opnieuw het gelaat van een broeder of zuster zien.

Vredesopbouw vereist een volgehouden inzet. Een ware democratische samenleving vraagt om de behartiging van de rechten van allen en de bescherming van de zwaksten. Daarbij moeten ook de  integrale ontwikkeling van allen en het algemeen welzijn worden nagestreefd.

3. Vrede is de weg gaan van verzoening en broederlijke gemeenschap.

De Bijbelse profeten herinneren telkens opnieuw aan het verbond van God met de mensen. Alleen door eerbied voor elkaar zullen we de spiraal van haat en wraak doorbreken. Jezus zelf vraagt ons om telkens weer te vergeven. De weg van verzoening ligt in het ontdekken van de kracht tot vergiffenis. Ware vrede vraagt bovendien om een rechtvaardig economisch systeem.

4. Vrede is de weg gaan van ecologische bekering.

Met een verwijzing naar de encycliek ‘Laudato si’ herinnert paus Franciscus aan de noodzaak  van een ecologische bekering. De recente Amazone-synode herhaalde op indringende wijze deze oproep. Verzoening en bekering vragen dat we beter luisteren en kijken naar de wereld die God ons heeft geschonken. Alleen zo kunnen we een gemeenschappelijk huis voor allen uitbouwen, onze verschillen aanvaarden en het leven dat we gekregen hebben vieren. We zullen weer oog hebben voor de mildheid van de Schepper die ons de aarde heeft geschonken, en in staat zijn vreugdevol en in eenvoud te delen met elkaar.

5. Men verkrijgt wat men verwacht.

Paus Franciscus citeert hier de heilige Johannes van het Kruis. We blijven geloven in de mogelijkheid tot vrede en beseffen dat anderen diezelfde nood aan vrede hebben. We vinden inspiratie in de bevrijdende, grenzeloze, belangloze, onvermoeibare liefde van God. De cultuur van ontmoeting is een tegenwicht tegenover de cultuur van conflict. Deze weg wordt voor christenen ondersteund door het sacrament van verzoening, door de Heer gegeven tot vergeving van de zonden van wie het doopsel ontvangen heeft. Dit sacrament vraagt elk geweld in gedachten, woorden en daden achter ons te laten, zowel tegenover de naaste als tegenover de schepping.

De genade van God onze Vader is onvoorwaardelijke liefde. Door de vergiffenis die Christus schenkt kunnen we op weg gaan en de vrede aanbieden aan de mensen van onze tijd. De heilige Geest kan van ons echte werktuigen van vrede en gerechtigheid maken.

Paus Franciscus besluit: Moge Maria, moeder van de Prins van vrede en moeder van alle volkeren op aarde, ons begeleiden en ons stap voor stap steunen op onze weg van verzoening. En moge iedere mens in deze wereld een vredevol bestaan leiden en de belofte ten volle ontwikkelen van liefde en leven die hij of zij in zich meedraagt.

Samenvatting door Jo Hanssens, medewerker  Pax Christi Vlaanderen