Staf Nimmegeers viert 80ste verjaardag en gouden priesterjubileum

Na studies in pers- en communicatiewetenschappen begint Staf Nimmegeers in 1964 aan een niet-alledaagse levensloop. Na zijn vijfjarige verblijf bij de minderbroeders ademde hij de franciscaanse levensstijl in, die hem voor de rest van zijn leven zou bijblijven. Met een tweede, theologisch diploma op zak, stapte hij in 1969 over naar het aartsbisdom Mechelen-Brussel en werd door kardinaal Leo JozefSuenens tot priester gewijd. Aanvankelijk deeltijds reserve-aalmoezenier bij de toenmalige marine, had hij zich ondertussen bekwaamd als producer bij de toenmalige KTRO (Katholieke Televisie- en Radio-Omroep). Tot 1994 zou hij informatieve programma’s en talkshows presenteren zoals Tussen Staf en Mijter en Het Klokhuis. Hi was ook gelegenheidscommentator bij eurovisiemissen, het bezoek van paus Joannes Paulus II aan België en de begrafenis van koning Boudewijn. Naast een stevige feitenkennis over Kerk en geloof, werd hij door velen gewaardeerd voor zijn kritische inbreng ook in maatschappelijke thema’s.

Brusselse Finisterraekerk

Na enkele jaren werd Staf ingeschakeld in de parochiepastoraal, als eerste Nederlandstalige voorganger en biechtvader in de Onze-Lieve-Vrouw van de Finisterraekerk in de Brusselse Nieuwstraat. Hij heeft nooit een geheim ervan gemaakt dat de Franstalige gemeenschap hem niet met open armen ontving: Ik ben begonnen met de mis van halfvijf, maar mocht de klokken niet luiden. Toch zal hij van 1984 tot 2003 volwaardige verantwoordelijkheid krijgen voor de Nederlandstalige pastoraal in die drukbezochte kerk. Hij nodigt Vlaamse koren uit voor de weekendvieringen, maakt werk van inspirerende weekmissen op het middaguur en lanceert advents- en vastenconferenties. Vele mensen uit Brussel en daarbuiten behoren tot zijn kerkgangers. Maar Staf heeft meer in zijn mars.

Bekende Vlaming

Met zijn eerste publicatie Gesprekken in Jeruzalem (1996) werd hij op slag een Bekende Vlaming. In de stad van de drie monotheïstische godsdiensten filosofeerde Nimmegeers samen met Yves Desmet, de toenmalige hoofdredacteur van de krant De Morgen. Een gelovige en een vrijzinnige gingen in gesprek op zoek naar zichzelf, naar wat hen verbond en wat hen scheidde. In allerlei spel- en praatprogramma’s was hij als gast te zien. Daarnaast ontpopte hij zich tot een veel gevraagde spreker en kreeg als priester ook krediet bij niet-katholieken. Hij raakte sociale en kerkelijke aangelegenheden aan, doorspekt met voorbeelden uit de pastorale praktijk. Menige lezer en luisteraar herkende zich in zijn kritische opstelling. Enkele jaren lang verzorgt hij een tweewekelijkse column in De Morgen, nadien in De Standaard, en wordt door het weekblad Knack aangetrokken voor de religieuze berichtgeving.

Eigen wijze priester

Door zijn spontane contacten met mensen aan de rand van de kerk, op zoek naar spirituele diepgang, of die niet hoog oplopen met de hiërarchische kerkstructuur, voelde Staf Nimmegeers zich op zijn eigen wijze priester. De jarenlang verzamelde ervaringen werden het uitgangspunt voor twee nieuwe publicaties. In Aantekeningen van een stadspriester (1997) en Chagrijn en Charme. Brusselse verhalen (2002) presenteert hij observaties en boeiende portretten van het leven in de grootstad.

Die verhalen raapte Staf op in de schaduw van zijn geliefde Finisterrae, biechtkerk bij uitstek waar 'passanten hun zonden komen biechten en prostituees hun hart kunnen luchten’.

Hij trok zijn neus niet op voor een zwerver, een vereenzaamde vrijgezel, een verdwaalde zuster of iemand uit een verafgelegen dorp. Met veel mededogen voor elke individuele mens laat hij zijn personages tot leven komen als een bezinning op ons maatschappelijk en kerkelijk bezig zijn. Zowel in zijn homilieën en artikels als in gesprekken klinkt een optimistische ingesteldheid en fijnzinnige humor mensen door, die hoop en bezieling schenken. Dan komt een onverwachte ommekeer.

Priester in de politiek

In 2003 wordt hij voor vier jaar rechtstreeks verkozen als senator op de SP.A-Spirit-lijst. De keuze voor partijpolitiek was hem vooral ingegeven door de zorg om de zwaksten in de samenleving. In het socialistische gedachtengoed meende hij heel wat terug te vinden wat dicht bij het christendom aanleunt: Ik kan voorlopig geen parochiepriester zijn, maar blijf me wel pastor voelen en me christelijk inzetten.

In ‘Het parlement anders bekeken’ wordt Staf getypeerd als iemand die door zijn eenvoudige stijl geen mens ongevoelig kan laten.

In 2004 verscheen zijn vierde boek, Priester in de Politiek, waarin hij beschrijft hoe hij tot zijn politieke visie was gekomen. Daarin verhult hij niet dat hij met ontgoocheling terugkijkt op zijn kort verblijf in het parlement. Slechts één van zijn wetsvoorstellen werd aangenomen: de invoering van een vereenvoudigde onttrekking van een rechtszaak aan de rechter, als die meer dan zes maanden lang verzuimt de zaak af te handelen. De legalisering van prostitutie met een erkend sociaal statuut kwam na vier jaar beraadslaging in mei 2007 te vervallen door de ontbinding van de Kamers.

Vooral de ervaring dat je op de vingers wordt getikt wanneer je het oneens bent met een partijstandpunt, viel hem zwaar.

Seksueel misbruik

Nu hij sinds juli 2007 met pensioen is, vindt hij nog meer dan voorheen dat de katholieke Kerk aan herbronning toe is. In Knack stelde hij voor de Heilige Stoel weg te halen uit Rome en een bescheidener hoofdzetel te zoeken. De paus hoeft ook niet aan het hoofd te staan van een staat als Vaticaanstad. Op moreel vlak is het gezag van de Kerk sterk geschonden door de schandalen van het seksueel misbruik. Dat is niet meer goed te maken. Men probeert de mensen nu te troosten door ze wat geld in handen te stoppen, maar het vertrouwen is gebroken.

Er zullen minstens twee generaties overheen gaan voordat het weer enigszins hersteld is.

Gezondheidsproblemen

Een zwakker wordende gezondheid knabbelt sinds enkele jaren aan zijn actieve tijdsbesteding. Toch volgt Staf nog steeds de actualiteit van nabij en deelt zijn commentaren nu via sociale media en in sporadische interviews. Na de coronapandemie zal hij in de Finisterraekerk zijn vijftigste priesterjubileum vieren.

Bron: Jan Van Eycken

Lees de iets uitvoeriger versie van het portret van de jarige Staf Nimmegeers.