Inbinden of op je strepen staan? Ontdek de derde weg

In deze tijd ervaart iedereen wel in meer of mindere mate een vorm van verlies. Je mist contact, voelt onzekerheid knagen of hebt misschien een dierbare verloren van wie je niet echt afscheid kon nemen. Dat verlies kan opstandig maken en het is goed om na te gaan hoe je het kan herinneren en eren.

Er is nog een andere vorm van gemis, die opstandig kan maken. Bijvoorbeeld wanneer je in je relatie of in je omgeving botst omwille van je opvattingen, eigenheid of levensbeschouwing. Kies je dan voor een houding van buigen of barsten, dan worden er vaak wonden geslagen, bij jezelf en/of anderen. Constante weerspannigheid, dat is geen leven. Maar ook het doorbuigen en zich flexibel opstellen, heeft zijn grenzen. De kunst is trouw te blijven aan jezelf. Daarvoor moet je eerst weten waar je eigen grenzen liggen, welke waarden voor jou fundamenteel zijn.

Buigen of barsten, het lijkt wel een eeuwige slingerbeweging. 3 verhalen uit de Bijbel tonen een derde weg.

Daniël

Even de achtergrond schetsen. Koning Nebukadnessar van Babylonië verovert Juda (Zuidelijk Koninkrijk van de Israëlische stammen Juda, Simeon en Benjamin), verwoest de tempel en eigent zich alle schatten toe. Daniël en zijn vrienden worden meegenomen naar Babylon, als gijzelaars. In het begin van hoofdstuk 1 lezen we hoe ze de kans krijgen om in dienst te komen van de koning van Babylon. 

Meeheulen met de vijand, dus. En ze doen het nog ook!

Verraad? Lafheid? Niet helemaal. Deze intelligente jongelui weten heel goed waar hun grenzen liggen. Ze beseffen dat de nieuwe situatie om een nieuwe aanpak vraagt. Maar ze blijven de joodse spijswetten trouw. En dat zal goed uitdraaien voor hen, want ze krijgen het voordeel van de twijfel en kunnen hun meesters al gauw overtuigen dat die spijswetten hen niet zwakker, maar juist sterker maken.

Jeremia

In een brief aan de Israëlieten in ballingschap moedigt de profeet Jeremia (hoofdstuk 29) hen aan om zich in te burgeren en te streven naar harmonie en vrede. Hij stelt hen voor om de Babylonische ballingschap van binnenuit … niet te verwoesten maar mee op te bouwen. En beter te maken.

Die aanpak is bijzonder en nodigt uit tot reflectie, ook vandaag!

Wat betekent het om in een omgeving die jouw waarden niet deelt, in te burgeren en de hoop levend te houden dat het beter kan worden? Wat betekent het om buren, collega’s en wereld graag te zien, ook al ben je het niet eens (of grondig oneens) met een bepaalde gang van zaken?

Eerste brief van Petrus

De houding die Jeremia voorstelt, inspireert ook Jezus wanneer hij antwoordt op de vraag of het goed is belasting te betalen aan de keizer: Geef aan de keizer wat de keizer toekomt, en aan God wat God toekomt.

Jezus vraagt zijn leerlingen zelfs om van hun vijand te leren houden en voor hem te bidden.

In zijn brief aan christenen in Rome gaat Petrus verder in op de juiste houding als christen in een samenleving die andere waarden aanhangt. Die houding is verregaand vredelievend en heeft als doel het goede in de samenleving te bevorderen. In de passage, die te mooi is om niet te citeren, klinkt ook nog een verwijzing door naar de ballingschap, hoewel hij het tot Romeinse christenen in Rome heeft:

• Geliefde broeders en zusters, u bent als vreemdelingen die ver van huis zijn. [...] Leid te midden van de ongelovigen een goed leven, opdat zij die u nu voor misdadigers uitmaken, door uw goede daden tot inzicht komen en God eer bewijzen op de dag waarop hij komt rechtspreken. Erken omwille van de Heer het gezag van de bestuurders die door de mensen zijn aangesteld [...]. God wil namelijk dat u door het goede te doen onwetende dwazen de mond snoert. Leef als vrije mensen, en verschuil u niet achter uw vrijheid om u te misdragen [...]. Houd iedereen in ere, heb uw broeders en zusters lief, heb ontzag voor God en eerbiedig de keizer. (1 Petrus 2,11-17)

Het spreekt vanzelf dat een trouw gebedsleven en beoefende aandacht helpen om die innerlijke waarden en grenzen te leren kennen en te beschermen voor verval.