Brief van Erkende Instantie aan godsdienstleraren in coronatijden

Ook de leraren die het vak rooms-katholieke godsdienst geven, beleven sinds half maart heftige tijden. Met het einde van het schooljaar in zicht, kijken ze achterom en tegelijk vooruit: wat hebben we meegemaakt en wat als er een nieuwe coronagolf komt volgend schooljaar? Met die vragen staan ze niet alleen. De Erkende Instantie, die de eindverantwoordelijkheid draagt voor het leerplan en de inspectie-begeleiding, schrijft een brief met alle begrip voor de moeilijke context waarin gewerkt moest worden en met veel dankbaarheid en bemoediging. Maar tegelijk wil de Erkende Instantie haar verantwoordelijkheid opnemen: volgende keer moet het anders en beter, met volwaardige aandacht voor levensbeschouwing. Hierna volgen enkele passages uit de brief.

Dankjewel!

Karen Armstrong omschrijft compassie (en dat betekent iets anders dan medelijden) als: iets ondergaan met een ander, ons in de ander verplaatsen, haar pijn voelen alsof het de onze is, en ruimhartig haar gezichtspunt overnemen. Voor vele leraren was compassie de voorbije maanden de drijfveer. Zij ontvouwden een waaier aan activiteiten om leerlingen te ondersteunen en te bemoedigen in voor hen verwarrende en vaak moeilijke tijden. Zij gingen digitaal met hen in gesprek en hielpen hen omgaan met de situatie door een rijk aanbod van ondersteunende activiteiten, teksten en reflectieopdrachten. Leraren leverden lespakketten aan huis, ondersteunden collega’s, sprongen bij in de schoolorganisatie en nog zoveel meer. En dat alles terwijl er ook in hun eigen omgeving en hun eigen bestaan meer nood was aan (zelf)zorg.

Samen met alle kinderen, jongeren en hun ouders willen wij de leraren hiervoor uitdrukkelijk danken. Dank je wel voor jullie grote en open hart!

Begrip

Het liep echter niet steeds overal van een leien dakje.

In de reacties die de inspectie-begeleiding opving klonken ook ontgoocheling, frustratie en onrust. Begrijpelijk.

Ontgoocheling, omdat er zowel bij preteaching als bij de heropstart van de lessen soms weinig (of helemaal geen) rekening werd gehouden met r.-k. godsdienst. Daardoor kregen leraren niet altijd de kans om leerlingen bij te staan in het omgaan met kwetsbaarheid vanuit de kracht van de hoop. Ontgoocheling, omdat zij het schooljaar niet in schoonheid konden afronden, geen afscheid konden nemen van leerlingen met wie zij soms jarenlang een relatie opbouwden. Frustratie, omdat sommige leraren het gevoel hadden dat hun competenties niet werden benut wanneer zij ingezet werden als manusje-van-alles. Onrust, omdat zij vragen hebben bij de toekomst van het vak.

Toekomst

Wij zijn ons zeer bewust van al die gevoelens en terechte bekommernissen, die ontspringen vanuit een diepe zorg en passie. Ook voor ons was deze situatie nieuw. Ook wij werden soms in snelheid genomen door beslissingen waarop wij geen vat hadden. De levensbeschouwelijke vakken hebben de voorbije maanden noodgedwongen heel wat moeten ‘ondergaan’. En net als de leraren hebben wij in de voorbije periode veel geleerd voor de aanpak bij een herhaling van het scenario van de voorbije maanden. Het leven kan alleen achterwaarts begrepen worden, maar het moet voorwaarts worden geleefd, schreef Sören Kierkegaard.

In alle tijden is het voor kinderen en jongeren van groot belang dat zij de ruimte en de ondersteuning krijgen om de werkelijkheid met een levensbeschouwelijke bril te kunnen lezen, exploreren en interprereren om als mens krachtig in het leven te kunnen staan. Levensbeschouwelijk onderwijs is daartoe de hefboom en doet er toe!

Om de verankering van de levensbeschouwelijke ontwikkeling ook in de toekomst te verzekeren, gaan de verantwoordelijken van alle levensbeschouwelijke vakken daarom samen het gesprek aan met het kabinet van de minister van Onderwijs en Vorming en met de onderwijsverstrekkers. Er staat immers veel op het spel voor ons allen, in het bijzonder voor onze leerlingen. De Erkende Instantie r.-k. godsdienst gaat na, in nauwe samenwerking met de inspectie-begeleiding, hoe het vak ook in moeilijke tijden in alle volheid aangeboden kan worden. Wij rekenen daarvoor op de flexibiliteit en creativiteit van alle betrokkenen.

Wij allen sluiten het schooljaar af met gemengde gevoelens.  Maar hoopvol.

Het zal ook dit jaar immers zomer zijn. Bloemen bloeien. Kinderen spelen de vreugde van het leven. Beste leraar, haal diep adem, wentel je in de zon, kijk je geliefden in de ogen en voel in elke vezel waarom je doet wat je doet: met hart en ziel kinderen en jongeren betekenisvol nabij zijn in de zoektocht van hun leven. De Erkende Instantie en de inspectie-begeleiding willen je daarin ondersteunen, morgen en overmorgen. Kome wat komt.

Geniet van de welverdiende zomervakantie. En vooral: maak tijd voor jezelf!

De Erkende Instantie r.-k. godsdienst, 18 juni 2020.