De 100 van Kerknet - de keuze van Kristien Vrancken

Wat zijn jouw drie favoriete religieuze of spirituele muziekstukken, en waarom?

Met die vraag benaderen we dit jaar een dertigtal muziekliefhebbers. Hun antwoorden vind je op Kerknet en op Spotify, het online muziekplatform waar we bouwen aan een unieke playlist: 'De 100 van Kerknet'.

Deze week luisteren we naar de muziek (en de mooie bijbehorende verhalen) van Kristien Vrancken.

Kristien leidt sinds 2014 de christelijke vormingsinstelling CCV. 'We willen onder meer mensen bereiken in de ratrace van hun leven, omdat daar nood is om de batterijen op te laden', zei ze daarover in een (dubbel)interview op Kerknet.

Voor De 100 van Kerknet selecteert ze François Couperin, een anonieme compositie uit de 16de eeuw en een bewerking van muziek van Edward Elgar.

François Couperin (1668-1733), Troisième leçon de ténèbres (1717)

Kristien: 'De Leçons de ténèbres zijn een specifieke vorm van de toonzetting van de Klaagliederen van Jeremia tijdens de barok in Frankrijk. Ze zijn bestemd voor uitvoering tijdens de drie laatste dagen van de Goede Week. Tijdens deze “donkere Metten” gebruikte men de driehoekskandelaar of tenebraeluchter met 15 kaarsen. 

Na elke psalm werd een kaars gedoofd als symbool voor de vlucht van de apostelen en het gevolg van Christus. 

De laatste kaars, symbool van Christus zelf, blijft echter branden. Deze kaars werd achter het altaar geborgen en na het nachtofficie weer tevoorschijn gehaald als metafoor van de verrijzenis. Dit bloedmooie stuk werd terug onder de aandacht gebracht in de film Tous les matins du monde, een film over het leven van Monsieur de Sainte Colombe met Gérard Depardieu in de hoofdrol. In deze film hoorde ik het voor de eerste keer en werd er onmiddellijk verliefd op. Het karakter van Witte Donderdag wordt er bijna rechtstreeks in verklankt.'

Anoniem, 'Altra trinita beata' (16de eeuw)

Kristien: Als 13-jarig meisje ging ik als jongste zangertje met het 4-stemmig gemengd Sint-Caeciliakoor van Kortessem mee op concertreis naar Noord-Italië. Tijdens de zondagse eucharistieviering in de Dom van Cremona zongen wij na de communie deze anonieme compositie uit het begin van de 16de eeuw. Ze gaat terug op de 13de-eeuwse muziekcodex Laudario di Cortona (Cortona, Biblioteca del Comune e dell'Accademia Etrusca, Ms. 91).

Weer muziek uit het nachtofficie dus, maar deze keer een hymne.

De hele setting in Cremona heeft indertijd zoveel indruk op mij gemaakt dat ik het mij herinner alsof het gisteren was. Koorzang in het algemeen, maar ook deze compositie, heeft mij nooit meer los gelaten. (Religieuze) teksten dringen zoveel dieper door wanneer ze ondersteund zijn door (koor)muziek.'  

Edward Elgar (1857-1934), arr. John Cameron, 'Lux aeterna', op basis van 'Nimrod' uit de Enigma-variaties (1899/1996)

Kristien: 'Een 8-stemmige zetting van Nimrod, de 9de variatie van de Enigmavariaties van Edward Elgar. Elgar heeft deze variaties niet als religieuze muziek geschreven, maar de compositie is zo sterk dat de achtstemmige a capellaversie met de tekst Lux aeterna uit het requiem in de bewerking van John Cameron klinkt als een “match made in heaven”, zeker als Voces8 dit uitvoert. Deze bewerking werd geschreven in 1996, maar mag van mij zeker nu al een plaats krijgen in De 100 van Kerknet.'