Charles de Foucauld, de inspiratiebron van Terlinden

De in 2022 heilig verklaarde Charles de Foucauld (1858-1916) heeft wereldwijd 20 religieuze bewegingen geïnspireerd met in totaal 13.000 leden. Een van die bewegingen is de zogenaamde priesterfraterniteit van Charles de Foucauld, of volgens de internationale benaming Priesterfraterniteit Jesus Caritas. In Vlaanderen zijn er verder nog fraterniteiten van de Kleine zusters van Nazaret in Antwerpen, Gent en Brussel en een 8-tal lekenfraterniteiten.

Wie was Charles de Foucauld?

1. Als vrome jongen uit een aristocratisch gezin wordt Charles al op zijn 6 jaar wees. Zijn grootvader neemt hem en zijn zuster onder zijn hoede. 
2. Hij verliest zijn geloof als jonge student. 
3. Op zijn 20ste erft hij na het overlijden van zijn grootvader het familiefortuin. 
4. Charles wordt officier in het Franse leger en wordt naar Algerije en Tunesië gezonden. Hij wordt verliefd op Noord-Afrika en de mensen daar, maar haat het garnizoensleven. 
5. Hij neemt ontslag uit het leger en maakt een ontdekkingsreis in Marokko dat op dat moment voor Europeanen niet toegankelijk is. Hij wordt er getroffen door het geloof van de moslims.
6. Op zijn 28ste maakt hij in Parijs een radicale bekering door. Hij verlangt nu om enkel nog voor God te leven. 
7. Hij treedt in bij de trappisten en leeft in kloosters in Frankrijk en Syrië. Maar het trappistenleven is hem niet radicaal en niet arm genoeg. 
8. Hij wil Jezus navolgen in Nazareth, het land van Jezus zelf. Hij wordt er kluizenaar en knecht bij de zusters Clarissen. Hij stelt er een regel op voor Kleine Broeders om het leven van Nazareth te delen met anderen, maar medebroeders zal hij zijn leven lang niet krijgen.. 
9. Na zijn priesterwijding gaat hij wonen in Béni Abbès, een klein plaatsje in de Algerijnse Sahara, op de grens met Marokko. Er is daar ook een Frans garnizoen. Hij wil dat de inwoners eraan wennen hem te beschouwen als hun broer, een universele broer. Dat lukt.
10. Na enkele jaren trekt hij op uitnodiging van een Franse officier nog verder de Sahara in, naar Tamanrasset, bij de Toearegs. Hij is er de enige Europeaan, leert hun taal, wordt hun vriend, noteert hun poëzie en vertaalt het Evangelie in hun taal… Niet een van hen zal zich bekeren tot het christendom, dat is ook niet de bedoeling van Charles. 
11. Intussen is WOI uitgebroken en is het ook in de Sahara onrustig. In 1916 wordt hij als het ware 'per ongeluk' vermoord in een poging om het fort te plunderen dat hij had opgericht om de bevolking een schuilplaats te geven. 
12. Vanaf de jaren 1930 ontstaan verschillende religieuze bewegingen geïnspireerd door de spiritualiteit van Charles de Foucauld. Het zijn er nu 20 met wereldwijd 13.000 leden. 
13. Op 15 mei 2022 wordt Charles de Foucauld door paus Franciscus heilig verklaard. 

Meer lezen over het leven van Charles de Foucauld

Spiritualiteit van Charles de Foucauld in 7 punten

1. Navolging van Jezus Christus vooral in zijn verborgen leven, in eenvoud, nederigheid en broederlijkheid
2. Radicale overgave aan Gods wil en voorzienigheid
3. Gericht op een leven van dienstbaarheid aan de armen en gemarginaliseerden
4. Diep geworteld in gebed, stilte en aanbidding
5. Streven naar broederschap met alle mensen, universele broeder worden
6. Apostolaat niet door verovering, maar door goed te zijn onder de mensen
7. Verlangend naar interreligieuze dialoog en respect voor andere culturen

Citaat van Charles de Foucauld

Mijn apostolaat moet het apostolaat van de goedheid zijn. Wie met me omgaat, moet bij zichzelf zeggen: "Daar die man zo goed is, moet zijn godsdienst goed zijn." Aan wie zich afvraagt waarom ik zacht en goed ben, moet ik zeggen: "Omdat ik de dienaar ben van een die beter is dan ikzelf. Als u eens wist hoe goed mijn Meester JEZUS is." Ik zou willen zo goed zijn dat men zegt: "Als dat de dienaar is, hoe moet dan de meester zijn!" Charles de Foucauld, 1909

Wat is de priesterfraterniteit Jesus Caritas?

Een van de Vlaamse verantwoordelijken, priester Eddy Lagae, vertelt dat de priesterfraterniteit recent 5 nieuwe, jonge leden telt. Ook de jonge generatie priesters heeft duidelijk nood aan een plaats waar ze onder elkaar kunnen uitwisselen over leven en spiritualiteit. Dat was ook bij oprichting het doel van de priesterfraterniteit. Priesters hebben wel veel vergaderingen, maar die zijn vaak erg functioneel. 

Elke mens heeft er nood aan om enige diepgang in het leven te bewaren, ook priesters. De fraterniteit is er een goed middel toe. Eddy Lagae

De groepen komen maandelijks samen met 3 vaste elementen:

1. aanbidding van het Heilig Sacrament, 
2. informeel bij elkaar zijn, vertellen, samen eten,
3. gericht spreken over spiritualiteit, aan de hand van het Evangelie of andere teksten. 

Het vrije aanbod omvat verder 2 maal per jaar een begeleide recollectie van twee dagen en om de 2 jaar een retraite van 5 à 6 dagen. Internationaal is er de Nazareth-maand, waarin priesters uit de hele wereld samenkomen om uit te wisselen over wat het betekent om vandaag Kerk en priester te zijn in de geest van Charles de Foucauld. 

Spiritualiteit van broederlijkheid

De spiritualiteit van de fraterniteit ligt vervat in het woord Nazareth, dat veel betekende voor Charles de Foucauld. Het staat voor leven met en tussen mensen, net zoals Jezus in Nazareth geleefd heeft. 

De internationale naam van de fraterniteit Jesus Caritas verwijst naar liefde en respect van Christus voor alle mensen. 

Net als bij Charles krijgen gebed en aanbidding in de fraterniteit veel aandacht. 

Wat mensen van nu ook aanspreekt in het leven van Charles is dat hij als christen leefde tussen moslims, niet op een veroverende manier, maar getuigen door in vriendschap te leven met de mensen. Dat klinkt ook in Fratelli Tutti, de encycliek van paus Franciscus, waarin Charles de Foucauld op het einde ook vermeld wordt. 

Priesters die interesse hebben, kunnen contact opnemen met pr. Eddy Lagae via  e.lagae@skynet.be. 

Priester André getuigt over zijn ervaring in de fraterniteit

André Foulon vond in de priesterfraterniteit Charles de Foucauld vriendschap en spiritualiteit. Kerknet interviewde hem enkele jaren geleden. 

In de jaren ‘70 ben ik op het spoor gekomen van de priesterfraterniteit. We komen elke maand met 9 priesters samen. Op de eerste plaats om vriendschap en broederschap te beleven. Onze groep beoordeelt je niet op je verstand of kracht, maar draagt je via de beleving van het Evangelie. Dat maakt je weerbaar in een wereld die altijd sneller gaat.

Spiritualiteit houdt je bij de zaak. Je mag geen ambtenaar worden. Heel je leven heb je een opdracht om verbondenheid en vreugde uit te dragen.

Ik zie veel oude mensen en priesters vereenzamen. Die leven nog maar. Als ik niet wist van wie of wat ik leef, zou ik ook die weg opgegaan zijn. Zoekende mensen ontdekken hoe belangrijk het is om verbonden te blijven met een diepere bron. Van Charles de Foucauld kan je leren om verbonden te blijven met mensen, om zoals hij en Christus universele broeder te zijn. 

Wil je Charles de Foucauld leren kennen? Kijk naar paus Franciscus.

Ik weet niet of de paus Charles goed kent. Maar zijn hele manier van doen is Charles op zijn best. Ga naar de periferie. Leef tussen de mensen. Laat ze aanvoelen wat het Evangelie is. Zonder over Christus te spreken misschien. Maar door hen zich te laten afvragen: Wat drijft jou? Waarom kom je hier? Waarom blijf jij trouw aan mij?

Lees het hele interview met André Foulon

Gebed van overgave van Charles de Foucauld

Vader,
Ik verlaat mij op U,
doe met mij wat Gij goed vindt.
Wat Gij ook met mij doen wilt,
ik dank U.

Tot alles ben ik bereid, alles aanvaard ik,
als Uw wil maar geschiedt in mij
en in al uw schepselen:
niets anders verlang ik, mijn God.

Ik leg mijn leven in uw handen,
ik geef mij aan U, mijn God,
met heel de liefde van mijn hart,
omdat ik u bemin,
omdat het voor mij een noodzaak
van liefde is mij te geven,
mij zonder voorbehoud op U te verlaten,
met een oneindig vertrouwen:
want Gij zijt mijn Vader.

Meer weten

• Internationale website van de priesterfraterniteit van Charles de Foucauld
• Website van de spirituele familie van Charles de Foucauld 
• Meer over de Kleine Zusters van Nazareth en videoverhalen door henzelf verteld