De drie zeven van Socrates - Sara Loobuyck [column]

Hoewel ik graag wat luider had geantwoord, bleef het bij een stil, bijna onhoorbaar, gefluister. Het duurde even voordat de geluidsgolven mijn woorden bereikten. Ik zag hoe mijn toehoorder ze met enige inspanning probeerde op te vangen. In de afgelopen jaren is het vaker voorgekomen dat mijn stem plotseling enkele dagen verdween, waardoor communicatie met anderen bemoeilijkt werd. Toch ervaar ik ook deze keer dat stemloos-zijn betekenis met zich meebrengt. Het voelt als een spontane uitnodiging om mijn zinnen beter te wikken en te wegen. Het kost me moeite om te spreken, en bijna automatisch denk ik dan meer na over wat ik wel en niet zeg. 

Mijn gedachten gaan onwillekeurig langs de drie zeven van Socrates. Het verhaal gaat dat een man Socrates iets wil vertellen, maar dat Socrates hem onderbreekt en vraagt of zijn verhaal door de drie zeven is gegaan: de zeef van waarheid, van goedheid en van noodzakelijkheid. Deze regel kwam lang geleden ter ore en in periodes van stemloosheid pas ik hem vaak toe. Is wat ik wil vertellen gebaseerd op waarheid? Wil ik iets positiefs meedelen? Is het noodzakelijk wat ik wil zeggen? Pas daarna vinden mijn woorden hun weg naar de buitenwereld.

Door het spreken te beperken, ontstaat bovendien meer ruimte: ruimte om te luisteren. De ander, met stem, deelt zijn verhalen en inzichten, en ik mag ze ontvangen. Ik mag ze als het ware in een kostbaar zakje met mij meedragen, zonder dat ik een gat in het zakje scheur door de ander te onderbreken, een oplossing te bedenken of door met mijn eigen bedenkingen en ervaringen aan te komen. Wanneer mijn stem op de pauzeknop drukt, staat de luisterlijn vanzelf meer open.  

Sara Loobuyck is leerkracht Nederlands voor anderstaligen.