Inge is gescheiden maar wil de communie ontvangen. Kan dat?
Eerste Hulp Bij Liefde gaat op zoek naar inzichten en praktische tips bij concrete relatie- en opvoedingsproblemen. Stel je vraag en wij stellen ze aan een expert.
Beste Lieve,
Ik lig wat in de knoop met mezelf in die zin dat ik 27 jaar geleden getrouwd ben voor de kerk, maar 2,5 jaar gescheiden. Mag ik de heilige communie nu ontvangen? Ik neem deel aan christelijke meditatie maar voel me uitgesloten en dat vind ik zo jammer.
Inge
Bedankt voor je vraag, Inge. Ik leg ze graag voor aan Roger Burggraeve, salesiaan en moraalfilosoof (KU Leuven), expert op het gebied van christelijke seksualiteits- en huwelijksethiek.
Roger Burggraeve • Beste Inge, heel veel dank voor je vraag. Uit je vraag blijkt niet dat je een nieuwe relatie hebt. Voor de kerkelijke leer over huwelijksspiritualiteit maakt dat een belangrijk verschil, want de onverbreekbaarheid van het huwelijk behoort nog altijd tot het fundamentele en onopzegbare geloofsgoed van de Kerk. Een nieuwe relatie spreekt de kerkelijke huwelijksbelofte nu eenmaal tegen.
Laten we eerst even stilstaan bij de kerkelijke benadering van een nieuwe relatie en de mogelijkheid om de communie te ontvangen.
Tot voor kort gold heel duidelijk dat mensen in deze situatie uitgesloten waren van de eucharistie. Maar in de brief Amoris Laetitia opent paus Franciscus toch een deur. Hij schrijft:
- Men moet vermijden oordelen te vellen die geen rekening houden met de complexiteit van de verschillende situaties en moet men ook aandacht hebben voor de wijze waarop mensen hun situatie beleven en eronder lijden. (AL 296).
- Niemand mag voorgoed veroordeeld worden, omdat dat niet de denkwijze van het Evangelie is. (AL 297)
Hij brengt de rol van het persoonlijk geweten binnen en van spirituele begeleiding en roept hertrouwde echtgescheidenen op tot een gewetensonderzoek met momenten van reflectie en berouw (AL 300). Ze zijn dus niet automatisch tot de communie toegelaten. Maar ook niet definitief uitgesloten.
De paus vraagt van pastores een instelling die gericht is op begeleiden, onderscheiden en integreren.
Ook hertrouwde echtgescheidenen blijven geroepen om God lief te hebben met heel hun hart en de naaste als zichzelf. Zij blijven gezonden om te getuigen van het Evangelie en om hun taak in de kerkgemeenschap te behartigen.
Sacramenten zoals de eucharistie zijn geen beloning voor een voorbeeldig leven, maar een hulp. Ze helen en bevrijden.
Beste Inge, als het voor gelovigen in een tweede relatie al mogelijk is om opnieuw volwaardig deel te nemen aan de eucharistie, dan geldt dat zeker voor mensen die geen nieuwe relatie zijn aangegaan.
De paus erkent in Amoris Laetitia heel duidelijk dat het kan gebeuren dat je geen enkele schuld hebt aan het feit dat je door je man - of vrouw - verlaten werd. Meer zelfs, scheiden kan een plicht zijn:
In sommige gevallen vereist het respect voor de eigen waardigheid en voor het welzijn van de kinderen dat men grenzen stelt aan de buitensporige eisen van de ander, aan groot onrecht, geweld of aanhoudend gebrek aan waardering. In deze gevallen “is de scheiding onvermijdelijk. Soms wordt ze zelfs moreel noodzakelijk als het erom gaat de zwakkere huwelijkspartner of de kleine kinderen te behoeden voor nog grotere kwetsuren veroorzaakt door misbruik en geweld, vernedering en uitbuiting, verwaarlozing en onverschilligheid. (AL 241)
Hoe zou je in zo’n geval uitgesloten kunnen zijn van de eucharistie?
De kerk heeft nooit gesteld dat je na scheiding sowieso uitgesloten bent van de eucharistie.
Het persoonlijk geweten én een gesprek met een priester of andere pastor helpen om voor jezelf uit te maken of je de innerlijke gesteldheid hebt om de communie te ontvangen. Zo’n gesprek wil ik je zeker aanraden, Inge. Hoewel niet alle priesters en pastores even vertrouwd zijn met de kerkelijke leer ter zake, mag je wel verwachten dat ze je kunnen helpen om alles voor jezelf op een rijtje te zetten en je gerust te stellen. Je mag zeker ook naar mij mailen met bijkomende vragen.
Tips
- De onverbreekbaarheid van het huwelijk blijft fundamenteel voor ons geloofsgoed.
- Maar als zelfs in een tweede relatie een deur openstaat naar een gewetensvolle deelname aan de eucharistie, dan geldt dat zeker voor mensen die afzien van een nieuwe relatie. Vraag een gesprek met een priester of pastor om alles eens op een rijtje te zetten.
- De eucharistie is geen beloning, maar een hulp. Niemand is voor eeuwig uitgesloten.
Roger Burggraeve
Meer weten
Heb jij een vraag voor een van onze experts? Of wil je reageren op de vraag van Inge of het antwoord van Roger? Alle reacties zijn welkom hieronder of via mail.
