Kerkhistories ~ Nooit meer te laat op het conclaaf

Januari 1922. Het bericht dat paus Benedictus XV ernstig ziek is, bereikt kardinaal William Henry O'Connell in Boston. Hij stuurt een bericht aan de geestelijken en gelovigen van het aartsbisdom en vraagt hen voor de paus te bidden. Daarop stuurt hij een telegram naar de staatssecretaris van het Vaticaan, kardinaal Pietro Gasparri, waarin hij hem verzekerde van de gebeden van het hele aartsbisdom voor een spoedig herstel van de paus.

Ondertussen draagt hij zijn secretaris alvast op om voorbereidingen te treffen voor een reis naar Rome in geval van overlijden. Deze keer moest en zou hij op tijd op het conclaaf geraken. De geschiedenis zou zich niet nóg eens herhalen.

• In 1878 kwam de eerste Amerikaanse kardinaal, John McCloskey van New York, vijf dagen na het begin van het conclaaf aan, drie dagen na de afsluiting ervan.
• In 1903 haalde kardinaal James Gibbons van Baltimore het conclaaf slechts door de kroniek van een lang aangekondigde dood.
• In 1914 had onze kardinaal O'Connell zijn eerste pauselijk conclaaf op enkele uren van het einde gemist.

Tekst gaat verder onder de foto.

Race tegen de tijd

In 1922 was O’Connell dus vastbesloten om op tijd in Rome te zijn. Zodra het nieuws van het pauselijk overlijden hem ter ore kwam, racete hij van Boston naar New York. Daar ging hij aan boord van een ‘hogesnelheids-stoomboot’, rechtstreeks naar Napels. Vandaar spoorde hij naar het Vaticaan met een speciaal voor hem gereserveerde trein, met dank aan de Italiaanse regering. Op 6 februari haastte hij zich door de stadspoorten.

Aangekomen op het Sint-Pietersplein kan hij net de nieuwe paus, Pius XI, op het balkon zien verschijnen.

Zijn haast was weer tevergeefs geweest. Opnieuw had hij het conclaaf gemist, dit keer op minder dan een uur.

Onze O’Connell heeft nu merkelijk minder haast om weer naar huis te keren. Verontwaardigd dat zelfs zijn uiterste pogingen om het Vaticaan bijtijds te bereiken, niet hadden volstaan, gaat hij zijn beklag doen bij de nieuwe paus. En Pius XI is niet ongevoelig voor het verhaal van de ontgoochelde kardinaal.

Na de audiëntie laat hij optekenen dat bij het volgende conclaaf alle Amerikaanse kardinalen aanwezig zullen zijn. Er zal geen 8000 km meer worden afgejakkerd in een vergeefse poging om Rome te bereiken. De Verenigde Staten zijn te belangrijk om genegeerd te worden zoals totnogtoe. 

Op 1 maart 1922 vaardigt hij het document Cum proxime uit, waarin hij bepaalt dat een conclaaf in het vervolg ten vroegste 15 en maximaal 18 dagen na het overlijden van de paus zal beginnen, in plaats van de eerdere regel van 10 dagen. 

En zo kan O’Connell toch nog tevreden terugkeren naar Boston, waar hij aankomt op 22 april 1922.

In 1939 zal hij dan toch nog kunnen deelnemen aan een conclaaf, dat eindigt in de verkiezing van paus Pius XII. Hij is dan 79.

Bron: The Pilot