Laat zieke mensen en gevangenen nooit alleen!

Geliefde broers en zussen, goedendag!

Het leven van Jezus is, vooral tijdens de drie jaren van zijn openbare leven, een ononderbroken ontmoeting met mensen geweest. Daarbij kregen de zieken een bijzondere plaats. Vele bladzijden van de Evangelies doen het verhaal van die ontmoetingen! De lamme, de blinde, de melaatse, de bezetene, de epilepticus en talloze andere zieken van allerlei slag… Jezus was dichtbij ieder van hen en heeft hen genezen door zijn aanwezigheid en de macht van zijn genezende kracht. Daarom kan onder de werken van barmhartigheid het bezoeken van zieke mensen niet ontbreken.

Gevangenis

We kunnen tegelijk ook dit eraan toevoegen: nabij zijn bij personen in de gevangenis. Inderdaad, zowel zieken als gevangenen leven in een toestand die hun vrijheid beperkt. Vooral wanneer zij ons ontbreekt, beseffen we hoe kostbaar zij is!

Jezus heeft ons de mogelijkheid geboden om, ondanks de grenzen van ziekte en inperkingen, vrij te zijn.

Hij schenkt ons de vrijheid die voortkomt uit de ontmoeting met Hem en uit de nieuwe zin die deze ontmoeting geeft aan onze persoonlijke situatie.

Ziekenbezoek is onbetaalbaar vrijwilligerswerk

Met deze werken van barmhartigheid nodigt de Heer ons uit tot het stellen van een gebaar van grote menselijkheid: het delen. Laten we ons dit woord herinneren: delen. Wie ziek is voelt zich vaak alleen. We kunnen het niet ontkennen dat men, zeker op onze dagen, bij ziekte meer dan in de rest van het leven de diepste ervaring van eenzaamheid heeft.

Een bezoek kan ertoe bijdragen dat een zieke mens zich minder eenzaam voelt en een beetje gezelschap is een uitstekend geneesmiddel!

Een glimlach, een liefkozing, een handdruk zijn eenvoudige gebaren die heel belangrijk zijn voor wie zich aan zichzelf overgelaten voelt. Vele mensen wijden zich aan het bezoeken van zieken in ziekenhuizen en thuis! Dat is onbetaalbaar vrijwilligerswerk. Wanneer het in naam van de Heer gebeurt, wordt het ook een sprekende en werkzame uitdrukking van barmhartigheid.

Laat zieke mensen nooit alleen!

Laten we niet verhinderen dat ze verlichting vinden en dat wij verrijkt worden door de nabijheid van wie lijdt. Ziekenhuizen zijn echte kathedralen van lijden, waar ook de kracht zichtbaar wordt van de naastenliefde die ondersteunt en medelijden voelt.

De gevangene bezoeken

Met dezelfde maatstaf denk ik aan de gevangenen. Ook hen heeft Jezus niet vergeten. Door het bezoeken van gevangenen bij de werken van barmhartigheid te noemen heeft Hij ons, op de eerste plaats, willen uitnodigen over niemand rechter te zijn. Natuurlijk, als iemand in de gevangenis zit dan is dat omdat hij een vergissing heeft begaan, de wet en de burgerlijke samenleving heeft geschonden. Daarom zit hij in de gevangenis zijn straf uit.

Wat een gevangene ook mag misdaan hebben, altijd blijft hij door God bemind.

Wie kan in zijn geweten kijken en verstaan wat hij voelt? Wie kan zijn pijn en wroeging verstaan? Zeggen dat hij zich vergist heeft is een gemakkelijke manier om er zich vanaf te maken. Een christen is veeleer geroepen om ervoor te zorgen dat wie zich vergist heeft het kwaad verstaat dat hij heeft bedreven en tot inkeer komt. Vrijheidsberoving is voor een mens ongetwijfeld een van de grootste ontberingen. Als hierbij nog mensonwaardige leefomstandigheden komen dan is dat voor de christen een uitdaging om alles in het werk te stellen om de menselijke waardigheid te herstellen.

Nood aan nabijheid en tederheid

Mensen in de gevangenis bezoeken is een werk van barmhartigheid dat vooral vandaag een bijzondere waarde heeft omwille van de vele vormen van onverbiddelijk recht waaraan we worden onderworpen. Niemand mag een ander met de vinger wijzen. Laten we allen werktuigen van barmhartigheid worden met houdingen van delen en eerbied.

Vaak denk ik aan de gevangenen… Ik draag ze in mijn hart.

Vaak stel ik mij de vraag wat de oorzaak is van hun misdadigheid en hoe het heeft kunnen gebeuren dat ze aan de vele vormen van kwaad hebben toegegeven. Tegelijk met deze gedachten voel ik dat ze allen nood hebben aan nabijheid en tederheid, want de barmhartigheid van God doet wonderen.

Vaak heb ik op de wangen van gevangenen, die misschien nog nooit in hun leven hadden geweend, tranen gezien en dat door het eenvoudige feit dat ze zich aanvaard en bemind voelden.

Ook Jezus en de apostelen zaten in de gevangenis

Laten we niet vergeten dat ook Jezus en de apostelen de gevangenis hebben ervaren. Uit het Lijdensverhaal kennen we het lijden waaraan de Heer werd onderworpen: gevangen genomen, weggesleept als een misdadiger, uitgelachen, gegeseld, met doornen gekroond… Hij de enige Onschuldige! Ook de heilige Petrus en de heilige Paulus zijn in de gevangenis beland (cf. Hnd 12,5; Fil 1,12-17). Vorige zondag – de zondag van het Jubeljaar van de Gevangenen – heeft een groep gevangenen uit Padua mij een bezoek gebracht. Ik heb hen gevraagd wat ze de dag daarna zouden doen, alvorens naar Padua terug te keren. Ze zegden mij: We gaan naar de Mamertijnse gevangenis om de ervaring van de heilige Paulus te delen. Dat is mooi, dat te horen heeft mij deugd gedaan.

Die gevangenen wilden de gevangen Paulus zien. Dat is iets mooi, het heeft mij goed gedaan.

En ook daar, in de gevangenis hebben ze gebeden en het Evangelie gelezen. De bladzijde in de Handelingen van de Apostelen waar de gevangenschap van Paulus wordt beschreven, is ontroerend: hij voelde zich alleen en wenste dat een van de vrienden hem kwam bezoeken (cf. 2 Tim 4, 9-15). Hij voelde zich alleen, omdat de grote meerderheid hem verlaten had… hem de grote Paulus.

De werken van barmhartigheid: zo en toch actueel

Zoals men kan zien, zijn deze werken van barmhartigheid oud en toch altijd actueel. Jezus heeft zijn bezigheid verlaten om de zieke schoonmoeder van Petrus te bezoeken; een oud werk van naastenliefde. Jezus heeft het gedaan.

Laten we niet in onverschilligheid vallen, maar werktuigen worden van de barmhartigheid van God.

Wij allen kunnen instrumenten zijn van de barmhartigheid van God en dat zal aan onszelf meer goed doen dan aan de anderen want barmhartigheid is een gebaar, een woord, een bezoek en barmhartigheid is een daad om vreugde en waardigheid terug te geven aan wie ze verloren heeft.

Vertaling uit het Italiaans: Marcel De Pauw msc

• Alles van paus Franciscus op Kerknet
• Archief van de woorden van paus Franciscus