De magische Mont Saint-Michel in 17 weetjes

Velen bezochten wellicht al de Mont Saint-Michel in Normandië. Maar wat weet je van de geschiedenis? Lees deze 17 weetjes.

Piet De Loof

De Mont Saint-Michel. © PDL / Flickr / Miwok / Brossard / Foley / Bortes

Het eilandje in Normandië lokt elk jaar naar schatting 3,5 miljoen toeristen uit de hele wereld. In Frankrijk scoren alleen het Louvre en Versailles hoger.
Nog voor er sprake was van een kerk of abdij, was het eilandje al een oord van bezinning en meditatie.
De christelijke geschiedenis gaat terug tot de 8ste eeuw. Toen bisschop Aubert van Avranches er ging bidden, verscheen volgens de overlevering tot drie keer toe de aartsengel Michaël aan hem, met de vraag om op het eiland een kerk te bouwen.
In de Saint-Gervaiskerk van Avranches kan je nog altijd de schedel van de heilige Aubert bekijken. Daarin zit een gat dat wordt toegeschreven aan een letterlijke vingerwijzing van de aartsengel Michaël bij zijn derde bezoek aan bisschop Aubert.
In 847 werden de berg en omgeving ingenomen door de Noormannen. Na een akkoord met de Franse koning kregen ze zeggenschap over de regio – en zouden ze er ook hun naam aan geven: ‘Normandië’. Ze namen het christendom aan en bouwden de abdij van Mont Saint-Michel uit als bedevaartsoord.
Halverwege de 10de eeuw vestigden er zich benedictijner monniken, die later een klooster bouwden en een preromaanse kerk, ‘Notre Dame Sous Terre’. De werken begonnen in 1023 en duurden zo'n 60 jaar. Als heilige koos men voor aartsengel Michaël.
Twee achtergelaten kanonnen getuigen nog altijd van de strijd tegen de Engelsen, die in 1434 op de vlucht werden gejaagd.
In 1793 werd Mont Saint-Michel een gevangenis voor politieke tegenstanders, bekend als de ‘Bastille op zee’. Op een bepaald moment werden er 14.000 gevangenen vastgezet.
De Franse schrijver Victor Hugo bezocht het eiland in 1836 en was verbijsterd dat de abdij een lugubere gevangenis was geworden: ‘Een drama vol kerkers, torens en rotsen’, schreef hij. In 1865 werden de gebouwen voor negen jaar gehuurd door de bisschop van Coutances om het eiland en de gebouwen in ere te herstellen.
In 1897 werd de huidige klokkentoren toegevoegd, die 157 meter boven de zeespiegel uitsteekt.
Componist Claude Debussy liet zich in 1910 door het eilandje inspireren tot het geheimzinnige pianowerk ‘La cathédrale engloutie’ (‘De verzonken kathedraal’). (Beluister de muziek via het YouTube-venster onderaan dit artikel!)
Sinds 1979 is de heuvel beschermd als UNESCO werelderfgoed.
De baai van de Mont Saint-Michel beslaat tussen Cancale in Bretagne en Granville 500 km². Het getijdenverschil bedraagt maar liefst 15 meter!
De gemeente waartoe het eiland en de abdij behoren heet Le Mont-Saint-Michel (met lidwoord en extra streepje) en telt een 40-tal inwoners. Daarbij een tiental broeders en zusters van de Monastieke Gemeenschappen van Jeruzalem, die de erediensten in de abdijkerk verzorgen.
Sinds december 2014 verbindt een voetgangersbrug van 760 meter lang en 11 meter breed de Mont Saint-Michel met het vasteland.
In 2016 vertrok de eerste rit van de Ronde van Frankrijk uit de Mont Saint-Michel richting Utah Beach. De rit werd gewonnen door Mark Cavendish.
De Mont Sint-Michel heeft een Engelse variant. Aan de kust in Cornwall ligt het getijdeneiland St. Michael’s Mount, met een kasteel en kapel.