Paus citeert in nieuwe encycliek zin uit populaire samba
Precies 288 voetnoten staan er achteraan de nieuwe encycliek Fratelli tutti. Ze verwijzen naar de bron van een bepaalde uitspraak of gedachte: eerdere encyclieken van paus Franciscus of van voorgangers, toespraken, brieven, enz.
Voorts wordt gerefereerd aan de film die Wim Wenders maakte over de paus (A man of his word), theologen (Karl Rahner) en zelfs naar Aristoteles (‘Een mens is een politiek dier’) als het gaat over de verhouding van de kerk tot (partij)politiek. Ook de vele verwijzingen naar encyclieken van Joannes Paulus II vallen op.
Maar de meest opvallende voetnoot is toch nummer 204:
VINICIUS DE MORAES, Samba da Benção, from the recording Um encontro no Au bon Gourmet, Rio de Janeiro (2 August 1962).
Daaruit citeert de paus deze zin: ‘Leven is de kunst van het ontmoeten’.
Het past in een passage waarin de paus oproept om open te staan voor verschillende meningen, zodat ‘het geheel groter wordt dan de onderdelen’.
Vinicius de Moraes (1913-1980) was een Braziliaanse dichter, componist en diplomaat, die veel populaire muziek schreef. Het lied waar de paus naar verwijst betekent letterlijk Samba van de Zegen. Het is een ode aan het leven, aan de mensen rondom ons, aan de muzikanten met wie hij allemaal samenwerkt (en die hij ook één voor één ‘zegent’) en bovenal is het lied een ode aan de samba zelf. Want, zo zingt de Moraes:
Een goede samba is een vorm van gebed.