Operatie Kelk: ‘Feiten voor het gerecht verjaard, vele daders overleden’

Op vrijdag 21 maart hield de  parlementaire onderzoekscommissie naar Operatie Kelk hoorzittingen: om 10 uur hoorde de kamerleden oud-minister Stefaan De Clerck, vervolgens Alex Verhegge, gewezen magistraat en tenslotte  Frédéric Van Leeuw, procureur-generaal van het hof van beroep te Brussel.

'We hebben nooit instructies gegeven'

Stefaan De Clerck was minister van Justitie toen Operatie Kelk in juni 2010 van start ging, met de spectaculaire huiszoeking in het aartsbisdom in Mechelen. Parlementsleden vroegen naar de contacten die tussen zijn ministerie en het gerecht hebben plaatsgevonden. Hij erkent dat die contacten er wel degelijk zijn geweest, maar zei dat er nooit instructies gegeven zijn.

Er vond toen ook een huiszoeking plaats bij de toenmalige commissie onder leiding van kinderpsychiater Peter Adriaenssens. De Clerck zou meer bepaald om uitleg hebben gevraagd over de inbeslagnames bij de commissie-Adriaenssens. Het Openbaar Ministerie had een methode vastgelegd om samen te werken met de commissie. ‘Ik wilde weten of ze daarmee bekend waren. Het lijkt me een evidente houding dat de minister wil geïnformeerd worden en wil weten of alles conform de afspraken is’, aldus nog de gewezen minister. ‘We hebben die vraag gesteld, maar ik heb nooit instructies gegeven.’ 

Er was geen meldingsplicht, wel een meldingsrecht, zo bleek, want niet alle klagers wensten naar het gerecht te stappen. De Clerck zei dat hij de werking van de commissie-Adriaenssens sterk waardeerde. Hij zei meermaals dat hij ongelukkig was met de inbeslagname van de dossiers.

Kritiek op Godvergeten

Frédéric Van Leeuw is vooral bekend van de processen tegen de terroristen. Hij zei dat de reeks Godvergeten indrukwekkend was, maar geen journalistiek product. De opinies zijn vrij, zei hij, maar de makers brengen niet de verhalen van betrokkenen die zich tot de commissie-Adriaenssens hadden gewend, wel die bij advocaat Walter Van Steenbrugge zaten. 

Van Leeuw trad aan in 2014 in het federaal parket  en kreeg daarmee Operatie Kelk onder zijn bevoegdheid. Zijn impressie, zei hij, was dat het dossier zeer slecht was voorbereid en aangepakt. Het doel van het parket was wel om zoveel mogelijk slachtoffers te beluisteren. Dat waren er meer 300.

'Slachtoffers moesten gehoord kunnen worden'

In de meerderheid van de gevallen bleek de zaak verjaard of de betrokkenen overleden. ‘We blijven ervan overtuigd dat ook in deze gevallen de slachtoffers moeten gehoord worden’, verklaarde Van Leeuw. Hij legde de kamerleden voor dat de wetten gevolgd werden en dat velen reeds op het moment wisten dat de feiten verjaard waren of niet meer tot vervolging konden worden gebracht. Hij ontkende formeel ooit door iemand te zijn benaderd. Hij ging uitgebreid in op de juridische details, en stelde dat slachtoffers op de hoogte werden gebracht van de verrichtingen van het gerecht. 

De Leeuw zei dat het gerecht geen rol kan spelen die haar niet werd toebedeeld. ‘Ik herhaal het: een dossier van dergelijke omvang vraagt tijd. Vanaf het begin wisten wij dat het dossier verjaard was, of dat de daders reeds veroordeeld waren geweest. In het huidige kader van de wet hadden wij (de slachtoffers) niets te bieden. Onze justitie heeft veel meer middelen nodig. Ik draag de verantwoordelijkheid dat het lang geduurd heeft. We hebben ons best gedaan, maar niet genoeg.’ 

(Belga/eigen berichtgeving/EDS)