Iedereen kan boeken vinden die spreken tot het eigen leven en die authentieke metgezellen worden op hun levensreis © Envato
Vijf goede redenen om te houden van lezen, volgens paus Franciscus
05/08/2024 - 15:43
Paus Franciscus schreef op 17 juli een brief aan priesters in opleiding over de waarde van het lezen van romans en poëzie. Maar omdat 'alle pastorale werkers en christenen' daar wat aan kunnen hebben, publiceerde het Vaticaan de brief op 4 augustus.
Met de brief wilde de paus 'een radicale koerswijziging voorstellen' in de voorbereiding van kandidaten voor het priesterschap. Hij waarschuwt voor 'de ernstige intellectuele en spirituele verarming van toekomstige priesters' als literatuur op de seminaries wordt beschouwd als 'niet-essentieel' of 'als slechts een vorm van entertainment'.
Voor de paus daarentegen is het lezen van romans en gedichten 'onderdeel van iemands pad naar persoonlijke volwassenheid'.
Audiovisuele media kunnen het lezen niet vervangen, schrijft de paus, omdat daarin 'de tijd die is toegestaan om het verhaal te verrijken of de betekenis ervan te verkennen meestal vrij beperkt is'. Een boek vraagt 'een grotere persoonlijke betrokkenheid van de lezer'.
Lezers herschrijven in zekere zin een tekst, vergroten de reikwijdte ervan door hun verbeelding, creëren een hele wereld met hun vaardigheden, hun geheugen, hun dromen en hun persoonlijke geschiedenis, met al zijn drama en symboliek.
Paus Franciscus
Paus Franciscus geeft geen eigen leestips. Het maakt niet zoveel uit waar je begint, relativeert hij. 'Uiteindelijk zoeken onze harten altijd naar iets groters, en zullen mensen hun eigen weg vinden in de literatuur.'
Natuurlijk vraag ik je niet om hetzelfde te lezen als ik. Iedereen kan boeken vinden die spreken tot je eigen leven en die authentieke metgezellen worden op je levensreis.
Paus Franciscus
Vijf goede redenen om te houden van lezen
In zijn brief reflecteert de paus over 'de belangrijkste redenen om een hernieuwde liefde voor het lezen aan te moedigen'. Hij noemt er vijf.
- Luisteren naar de stem van de ander. Als we lezen, breken we uit onze zelfisolatie. Misschien begrijpen we niet alles van wat we lezen, maar in ieder geval horen we dan de stem van de ander.
- Trainen van ons onderscheidingsvermogen. Het is niet per se slecht als boeken onze verveling, rusteloosheid of ergernis opwekken. Dat wijst op de angel van ons geweten waarmee de goede geest ons gevoelig maakt voor goedheid en schoonheid.
- Het leven interpreteren en verteren. Lezen kan een tegengewicht bieden voor onze 'hectische en onkritische levensstijl'. Door de tijd te nemen om te lezen kunnen we 'manieren herontdekken om ons tot de realiteit te verhouden die gastvrijer zijn, niet alleen strategisch en puur gericht op resultaten, manieren die ons in staat stellen de oneindige grootsheid van het bestaan te ervaren'. 'Literatuur helpt ons om na te denken over de betekenis van onze aanwezigheid in deze wereld, om het te verteren en te assimileren.'
- Kijken door de ogen van anderen. Door te lezen ontwikkelen we 'een verbeeldingsvolle empathie die ons in staat stelt ons te identificeren met hoe anderen de realiteit zien, ervaren en erop reageren'. 'Door ons als lezer een bredere kijk te bieden op de grootsheid en ellende van de menselijke ervaring, leert literatuur ons geduld te hebben als we anderen proberen te begrijpen, nederig te zijn als we complexe situaties benaderen, zachtmoedig te oordelen over individuen en gevoelig te blijven voor onze menselijke conditie.'
- De dingen leren benoemen. 'Ten slotte herinnert de spirituele kracht van literatuur ons aan de oertaak die God aan onze menselijke familie heeft toevertrouwd: de taak om andere wezens en dingen te benoemen.'
