‘Geluk is de kers op de taart’

Publicist en opiniemaker Mark Van de Voorde meent gelukkig te zijn en rekent af met een aantal hedendaagse opvattingen over geluk

Wanneer Bruggeling Mark Van de Voorde (70) asperges eet, spaart hij de punten tot het laatst. Daarmee gaat hij niet enkel in tegen de tafeletiquette, maar ook tegen de tijdgeest. „De tijdgeest wil namelijk dat je hier en nu geniet van wat je kunt krijgen”, zegt de publicist en gewezen hoofdredacteur van Kerk & leven. „We leven in een samenleving van asperge-eters die het lekkerste meteen grijpen. Zo denken velen ook over geluk, als iets waarnaar je streeft en dat je vervolgens consumeert, maar zo werkt het niet. Wie geluk najaagt, ontloopt het.”
– Waarom heeft geluk najagen volgens u geen zin?
Geluk is geen stadium of einddoel, alsof je pas gelukkig bent als je dit of dat hebt bereikt. Dan word je nooit gelukkig, want er blijft altijd iets om naar te streven. Geluk is een bijproduct van een zinvol leven. In tegenstelling tot wat beweerd wordt, is de mens geen gelukzoeker, maar een zinzoeker. Dat probeer ik duidelijk te maken in mijn boek Help! Ik ben gelukkig! Schizofrenie van een samenleving, verschenen bij uitgeverij Pelckmans in 2015. Wanneer je leven een diepere zin heeft, hangt geluk niet af van uiterlijke omstandigheden. Net als iedereen ben ik soms ook ontevreden of ontgoocheld, maar daarom ben ik nog niet ongelukkig. Gebrokenheid hoort bij het leven. Geluk is daarom ook meer dan een goed gevoel. Het is de kers op de taart van een zinvol bestaan. De concrete invulling daarvan is voor iedereen anders. Het komt eropaan die te ontdekken.
– Wat maakt uw leven zinvol?
Als publicist en opiniemaker houd ik ervan mensen aan het nadenken te zetten. Of dat lukt en wat ik bereik, weet ik niet. De vruchten van mijn zaaien, zal ik niet oogsten, maar dat doet er ook niet toe. Soms zegt iemand me: „Jouw stuk was goed.” Maar wat weet ik daarmee? De zin van mijn leven hangt niet af van het resultaat van mijn inspanningen. Mijn roeping ligt in het schrijven zelf. Ik heb moeite met mensen die bescheiden zijn, in de betekenis van hun talenten in de grond stoppen. Nederigheid daarentegen vind ik een mooie deugd. Wie nederig is, benut zijn of haar talenten, maar zonder zich beter te voelen of voor te doen dan iemand anders. Daarvoor heb ik bewondering. Ook christenen mogen niet bescheiden zijn om hun geloof te verkondigen. De samenleving heeft baat [node:field_streamers:0] bij de dienstbaarheid zoals verkondigd in het evangelie.
– In welke mate hangt geluk voor u samen met geloof?
Voor mij maakt geloof deel uit van een zinvol leven. Geloof geeft me de kracht en de energie om zowel verwonderd als verontwaardigd te zijn en te blijven, twee zaken die ik belangrijk vind. Ik geloof dat het godsgemis vandaag groter is dan het godsverlies. Door de wedloop waarin menigeen verkeert en het nastreven van materiële welvaart als bron van geluk nemen velen niet de tijd om na te denken over het leven. Als ‘radargeneratie’ capteren we de veelheid aan beelden en boodschappen die op ons afkomen en nemen we niet de tijd om ze te laten zakken tot op de bodem van onze ziel, om ze daar te toetsen aan onze waarden en opvattingen. Zo blijft ook God uit het vizier. Of Hij wordt al te vlug vermenselijkt. Voor mij is God geen ‘maatje’, maar de Volstrekt Andere, die we niet bij naam kunnen noemen, omdat Hij ons telkens weer overstijgt. Als mens hebben wij zelf een verantwoordelijkheid op de aarde. Het is onze taak een samenleving te creëren waarin mensen elkaar niet haten, maar verdragen. God zal dat niet in onze plaats doen, maar ik geloof wel dat Hij achter ons staat. In die zin is Hij betrokken, maar nooit te grijpen, net zomin geluk te grijpen is.
– Kan iemand die vecht om te overleven ook gelukkig zijn?
Dat geloof ik niet, tenzij natuurlijk iemand uit eigen beweging ervoor kiest in armoede te leven. Dat is echter weinigen gegeven en is ook voor mij niet weggelegd. Ik geniet graag, maar dat is niet mijn levensdoel. Mijn geluk hangt niet af van materiële welvaart. Dat is een groot verschil. Ernaar streven een goed mens te zijn, vind ik veel belangrijker.
Ook de paus herinnert er in zijn jongste aanmaning Gaudete et exsultate (Verheugt u en juicht) aan dat we geroepen zijn tot heiligheid. Daarmee bedoelt hij niet het streven naar een perfect leven, voor velen vandaag een verkeerde misvatting van geluk. We zijn niet perfect. Heiligheid heeft te maken met ons verlangen en streven naar het goede, in het besef dat we niet volmaakt zijn. Op dat vlak heeft de Kerk vandaag een belangrijke rol te vervullen en mag en kan ze niet bescheiden zijn. Een betere en vooral meer rechtvaardige wereld is ook mijn droom. Als ik daaraan iets kan bijdragen, ben ik gelukkig.

Op 17 mei van 19.30 tot 21.30 uur praat Mark Van de Voorde in De Bron in Harelbeke (Marktstraat 6) over zijn boek Help! Ik ben gelukkig. Schizofrenie van een samenleving. Deelname kost 8 euro, ter plaatse te betalen. Meer info via 056 73 70 70 of de.bron.har@telenet.be. Inschrijving is vereist.