'Een zwarte koning is nog geen roetpiet’

Jakob Koch, de adviseur cultuur van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK), pleit voor het behoud van de zwarte koning in de kerststal.
07/12/2020 - 11:00

Jakob Koch, de culturele adviseur van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK), heeft een opmerkelijke bijdrage gepubliceerd in het decembernummer van het tijdschrift Politiek en Cultuur van de Duitse Culturele Raad. Daarin anticipeert hij op een mogelijke verwijdering uit de kerststal van een van de Drie Wijzen, omdat die zwart zou zijn. Hier en daar is er ook ongenoegen over het Sterzingen, omdat kinderen zich daarbij soms zwart durven schminken.

Elk van de Bijbelse wijzen en astrologen is een erg gerespecteerde wijze, een wijze met een grote kennis, benadrukt Koch. Het feit dat kerststallen de figuur van Balthazar als een Afrikaan laten zien, die de koninklijke waardigheid en kennis symboliseert, getuigt ook van respect. Het maakt volgens hem ook duidelijk dat de boodschap van Jezus zonder onderscheid bestemd is voor mensen met verschillende huidskleur en verschillende etnische afkomst.

Koch onderstreept ook dat er een duidelijk onderscheid is met de spottende blackfacing of de figuur van Zwarte Piet. Hij waarschuwt voor een ondoordachte heksenjacht in kunst, cultuur en tradities. De aanwezigheid van de zwarte koning drukt daarentegen juist waardering uit. Jakob Koch schrijft nog dat de zwarte koning pas in de 14de eeuw opduikt. Voordien, in de middeleeuwen, was zwarte huid in feite meestal negatief in literatuur en schilderkunst. Dat veranderde in de 14de eeuw. Zwart werd positief geladen, symboliseerde autoriteit en nuchterheid. Het vond zijn weg naar de kleding van de patriciërs in de steden en naar de officiële klederdracht van hoogwaardigheidsbekleders en geestelijken. Het werd de kleur van de koninklijke huizen en de Romeinse curie. En in de schilderkunst en literatuur duiken vanaf dan almaar vaker positieve persoonlijkheden met een zwarte huid op. De zwarte huidskleur staat voortaan voor het exotische en voor de aanspraak van het christendom om alle volkeren te bekeren.

Bron: KNA/Domradio