Help, mijn kind vraagt wat de zin van haar leven is

Leanne maakt zich zorgen over de psychische weerbaarheid van haar dochter. Die stelt moeilijke vragen over de zin van het leven. Hoe ga je daarmee om?

Lieve Wouters

Eerste Hulp Bij Liefde gaat op zoek naar inzichten en praktische tips bij levensechte relatie- en opvoedingsproblemen. Stel je vraag en wij stellen ze aan een team van experts.

Beste Lieve,

Mijn dochtertje is nog maar 8, maar ze is hoogbegaafd en sensitief. Ze voelt dat ze anders is dan andere kinderen en dat maakt haar soms een beetje bang, denk ik, misschien op het randje van depressief. Nu stelt ze ook veel vragen over de zin van het leven. Soms lijkt ze dat niet in te zien. Doe ik er goed aan om hier ernstig op in te gaan of wacht ik beter tot het overwaait?

Leanne

Bedankt voor je vraag, Leanne. Ik leg ze graag voor aan gezinstherapeute Matthea Belis.

Welke raad kun je Leanne geven?

Matthea Belis • Als een kind heel zwaarmoedig is, hebben we vaak de neiging dat te minimaliseren en het kind af te leiden. Maar wachten tot die zwaarmoedigheid overwaait, is niet zo’n goed idee. Weet dat zelfmoordgedachten altijd voorafgegaan worden door een proces van gemiddeld 2,5 jaar vooraleer een eerste poging wordt ondernomen.

Nu hebben de vragen van Leannes dochter misschien niet onmiddellijk met een doodswens te maken, maar hoe dan ook is het goed om haar existentiële vragen alle ruimte te geven. Het is niet vreemd dat hoogbegaafde kinderen zich verward voelen. Hun psychosociale ontwikkeling gaat niet altijd even snel als hun cognitieve ontwikkeling. Ze hebben houvast nodig in een ouder die samen met hen die vragen wil verkennen en er antwoorden op wil zoeken.

Mijn eerste tip aan Leanne is dan ook om de gevoelens van verwarring of neerslachtigheid bij haar dochter te erkennen. Omdat we zwaarmoedigheid niet kunnen rijmen met wat een onbezonnen kindertijd zou moeten zijn, voelen we misschien de neiging deze gevoelens te minimaliseren of te veroordelen (Je hebt alles om gelukkig te zijn!)

Ruimte geven aan gevoelens van zwaarmoedigheid maakt juist dat ze minder intens worden.

Vervolgens komt het eropaan de juiste toon en het juiste niveau te vinden om er met haar over te praten. Je kunt zo’n gesprek vergelijken met het filosoferen met kinderen. Daarbij hoef je heus niet alle antwoorden zelf in petto te hebben. Kinderen kunnen prima leven met onzekerheid. Ze leren voortdurend van alles bij en aanvaarden dat er zaken zijn die ze nog niet begrijpen. Het kan ook boeiend zijn om een gezinsgesprek te voeren over deze levensvragen.

Of je kunt samen met het kind een onderzoeksvraag opstellen en bij anderen - jong en oud - op zoek gaan naar antwoorden. Heb jij een doel om voor te leven? Waar krijg jij voldoening van? Vind jij het belangrijk om gelukkig te zijn? Wat wil jij realiseren in je leven?

Stel je kind eens de mirakelvraag. Stel dat er vannacht een wonder gebeurt waardoor jij morgen plotseling weet wat de zin van het leven is. Waaraan zou je dan merken dat het wonder is gebeurd? Misschien kan Leanne via het antwoord op deze vraag op het spoor komen waar haar dochter zin in vindt.

Mogelijk komt de zinvraag bij Leannes dochter voort uit de saaiheid die ze als hoogbegaafde op school ervaart.

Het kan zijn dat ze daar te weinig uitgedaagd wordt. Ze wil van betekenis zijn en een verschil maken in haar leefomgeving. Misschien kan Leanne samen met de school en ook buiten de school zoeken naar gepaste uitdagingen waar ze wel zin in vindt.

Ten slotte raad ik Leanne aan om samen met haar dochter dagelijks de volgende 3 vragen te stellen:

Wat heb ik vandaag gedaan waardoor ik tevreden ben over mezelf?
Wat heeft een ander gedaan waar ik tevreden over ben? En hoe heb ik dat laten blijken zodat de ander daarin aangemoedigd wordt?
Wat is er nog gebeurd in m’n omgeving vandaag? En hoe heb ik dat op een positieve manier benut?

En schrijf iedere avond enkele antwoorden neer in een mooi boekje. Dat helpt om je gedachten te verruimen en oog te krijgen voor al het goede dat om je heen gebeurt.

Matthea

Tips

Geef je dochter alle ruimte om haar gevoelens te bespreken.
Wees niet bang om niet het juiste antwoord te kunnen geven. Er bestaan geen sluitende antwoorden op de vraag naar de zin van het leven. Iedere mens gaat er met vallen en opstaan naar op zoek. Help je dochter wel om gedachten en gevoelens te verwoorden.
Breng samen positieve gebeurtenissen in herinnering. Mensen zijn zo vaak geneigd het negatieve uit te vergroten en het goede te minimaliseren. Terwijl het omgekeerde ons gelukkig maakt.