Bach in de visfabriek: pianist pakt uit met unieke video's
Eén van de meestbesproken pianisten van het moment is Vikingur Olafsson. De 35-jarige pianist uit, jawel, IJsland is Artist of the Year volgens het toonaangevende muziektijdschrift Gramophone en gooit hoge ogen met zijn Bach-album. Even veelbesproken zijn de video’s die hij erbij liet maken — in popmuziek een standaard praktijk, in klassieke muziek uitzonderlijk.
In een eerste video zien we een sombere arbeider in een visverwerkend bedrijf. In de fabriek speelt Vikingur Olafsson, netjes in het pak, een prelude van Bach. Bizar detail alvast: die piano staat er ook écht, zo vertelde de pianist in een interview: ‘Ik had gehoord over een visbedrijf in IJsland waarvan de eigenaar — een groot liefhebber van klassieke muziek — een piano had geplaatst in de eetzaal van de fabriek. Hij wilde zijn personeel op die manier in contact brengen met pianomuziek. Ik hou ook van de symbolische rol van vis in het christendom. Ik was blij dat filmmaker Magnus Leifsson deze thema's wou uitwerken.’
Kijk hier en lees verder onder video.
Twee maanden geleden verscheen een video bij Olafssons pianoversie van het andante van Bachs Orgelsonate nr. 4 - intussen bijna 400.000 keer bekeken, mede door het marketingoffensief dat platenmaatschappij Deutsche Grammophon in stelling bracht voor ‘de Glenn Gould van IJsland’, zoals hij her en der al wordt genoemd.
In de nieuwe video zien we een IJslands / Scandinavisch landschap waarin steeds meer mensen (altijd zijn ze alleen) hun huis verlaten en, schijnbaar in trance, worden gelokt door het pianospel van Vikingur Olafsson. Die zit piano te spelen in een afgelegen gebouw met kerkelijke allures. Eén iemand lijkt net iets belangrijker in het filmpje: een oudere man met wilde baard en haardos — hij kijkt zorgelijk, hij mankt ook.
Kijk hier en lees verder onder video.
Verschillende YouTubers zien er een milieu-statement in, met de elegische muziek van Bach als medium. De video werd bovendien gemaakt op het moment dat IJsland een gedenkteken onthulde voor de eerste gletsjer op het eiland die geen gletsjer meer is door de klimaatopwarming. Honderden anderen gletsjers zijn bedreigd. Platenlabel Deutsche Grammophon spreekt het alvast niet tegen en noemt dat ‘een goede interpretatie’, wat dan weer misprijzend wordt onthaald door Bachisten die vinden dat zijn muziek wordt gerecupereerd.
Liever geen extra laag? Luister hieronder dan naar Vikingur Olafsson in Etude nr. 5 van Philip Glass...
