Duurzaam, rechtvaardig én lekker eten #hersteldeaarde

Iedereen op aarde goed voeden is best mogelijk. Per wereldbewoner is er 0,9 hectare landbouwgrond beschikbaar en 2740 liter water per dag. Maar ons Westerse voedingspatroon gebruikt in veel gevallen een stuk meer land en water. Doe zelf de test. 

Duurzaam, rechtvaardig én lekker eten is perfect mogelijk. Hieronder een paar tips. Niet stressen als het allemaal wat te veel info is. Je hoeft niet alles ineens te veranderen. Kies 1 puntje uit om mee te experimenteren en geniet van de nieuwe smaken op je bord! 

1. Eet minder dierlijk 

Veeteelt is verantwoordelijk voor 20% van alle broeikasgassen, verkeer en industrie meegerekend. Voor de productie van 1 hamburger (150g) is 2400 liter water nodig. Daar gaat je dagrantsoen van 2740 liter. 

De oplossing is eenvoudig: eet minder vlees. Vermijd vooral rood vlees (rund, varken, lam). Of kies voor vlees van een lokale boerderij met gesloten voedselkringloop, zoals in de biolandbouw verplicht is. Dat scheelt een hoop CO2 en water. Je kan rundsvlees ook vervangen door gevogelte. Voor 200g Belgisch gevogelte is maar 360 liter water nodig. Ook zuivel (melk, kaas, yoghurt) eet je het beste met mate. 

Vergelijk zelf enkele cijfers van het Nederlands Voedingscentrum over de milieu-impact van verschillende voedingsmiddelen. 

De beste optie is om meer groenten, granen en peulvruchten op je menu te zetten. Het kan een heerlijke ontdekkingstocht worden, want er zijn de afgelopen jaren veel creatieve recepten zonder vlees bijgekomen. Kijk maar eens naar: Dagelijkse Kost, Libelle Lekker, EVA, enz. 

2. Kies lokaal en van het seizoen

Korte Keten heet het principe om de afstand tussen boer, producent en consument van voedsel tot een minimum te beperken. Want al dat vervoer kost brandstof en stoot CO2 uit. Laat dus die Nieuw-Zeelandse appels, Keniaanse boontjes en Peruaanse asperges liggen. Vind een verkooppunt van lokale boeren of ontdek de Voedselteams.

Kijk ook naar de seizoenskalender van groenten en fruit als je je boodschappenlijstje opstelt. Want de Belgische appels die je in juli koopt, liggen toch al een half jaar in de koeling. En die vroege Belgische aardbeien komen uit een verwarmde kas. Vind recepten met lokale seizoensproducten. 

Als je dit heel ingewikkeld vindt, dan biedt het Nederlandse Voedingscentrum een paar zinvolle compromissen. 

3. Beperk frisdrank, koekjes, chips, chocolade, koffie, alcohol...

Ze zijn niet alleen ongezond voor jezelf, maar ook voor de aarde. Voor de productie van 1 blikje frisdrank is 200 liter water nodig en bijna evenveel voor elk blokje chocolade van 10g, namelijk 170 liter. 

Wat dranken betreft, is kraanwater de beste ecologische keuze. Thee scoort vele malen beter dan koffie. Koffie zonder koemelk is dan weer stukken beter dan een cappuccino of latte. 

4. Verspil minder eten

Een recente wetenschappelijke studie schat dat een derde van alle voedsel in de vuilnisbak belandt. Een paar tips om zelf minder eten weg te gooien:

1. Maak een menu en ga winkelen met een boodschappenlijstje. 
2. Check regelmatig je voorraad en zet producten die op moeten op je menu en vooraan in de (koel-)kast. 
3. Lees houdbaarheidsdata op de juiste manier. Te gebruiken tot (TGT) betekent NIET gebruiken na de datum. Ten minste houdbaar tot (THT) betekent dat het product na de datum nog ok is, maar mogelijk afneemt in kwaliteit. Proef in dat geval zelf en vertrouw op je smaak! 
4. Schrijf de datum op geopende verpakkingen en leg ze op 1 plaats in je koelkast. 
5. Spaar restjes en leer ze veilig en lekker verwerken. Hou af en toe een kliekjesdag waarop alle restjes op tafel komen. 
6. Kook supercreatief met aardappelschillen en broccolistelen: ontdek no waste cooking. 

5. Leer de labels kennen

Er zijn verschillende labels die verwijzen naar rechtvaardige en duurzame productie met respect voor boer en milieu. Leer ze herkennen en wat ze betekenen. 

6. Kweek en pluk je eigen eten

Iets eetbaars kweken in je eigen tuin, een deeltuin, op je terras of vensterbank is helend. Niet om meteen zelfvoorzienend te worden, maar wel om weer te verstaan dat het de aarde is die ons voedt. Heel leerrijk en voldoening gevend. En als het mislukt, krijg je meer respect voor de boeren die zorgen voor je dagelijkse kostje. 

Denk ook eens out-of-the-box aan vaste planten en sierplanten met eetbare blaadjes, bloemen, vruchten of knollen. Minder werk en minder gevoelig voor ziektes en plagen. Heb je absoluut geen groene vingers? Ontdek dan deze onkruiden die je gewoon kan opeten. De aarde deelt haar wijsheid via de maag. ;-)

Vertel in de reacties over je eigen experimenten en tips om duurzaam en rechtvaardig te eten. 

Meer weten

• Het klimaat ligt op ons bord (Ecokerk)
• Duurzaam eten in 7 stappen (Nederlands Voedingscentrum)
• Verbruik minder water, begin bij je boodschappen (eos tracé)
• Ecologisch leven in je keuken (velt)
• Jubileumjaar voor de aarde
• Zoek in Google of Youtube op watervoetafdruk voeding, landvoetafdruk voeding…