‘Er is geen grens tussen leven en dood’ - 10 Allerzielen-liederen
1. Richard Strauss - Beim Schlafengehen
De 84-jarige Richard Strauss besloot een gevuld leven en rijk oeuvre met de Vier letzte Lieder, voor sopraan en symfonisch orkest. Liederen vol berusting en kalmte, geschreven door een componist op het toppunt van zijn kunnen. Beim Schlafengehen, het derde lied, verklankt een gedicht van Herman Hesse:
2. Antony and the Johnsons - Hope there’s someone
Hoop, geloof en liefde vallen samen in dit lied van de Amerikaanse band Antony and the Johnsons. Hope there's someone is het eerste nummer van het album I am a bird now, waarop de dood rondwaart als een welgekomen vriend in plaats van een angstaanjagende vreemde. Een meditatie over zich geborgen voelen, nu en straks.
Hope there's someone who'll take care of me
When I die - Will I go?
3. W.A. Mozart - Abendempfindung
Dit pareltje van Mozart mag niet ontbreken. Het doek valt, het spel is voorbij. De tranen van vrienden vloeien over ons graf.
Maar dan...
4. The Beautiful South - Don’t fear the reaper
Liefde die alle grenzen overschrijdt, ook die van leven en dood, is het thema van Don’t fear the reaper van The Beautiful South, oorspronkelijk van de rockgroep Blue Oyster Cult. Veertigduizend mannen en vrouwen verwees toen - in 1976 - naar het aantal mensen dat elke dag wereldwijd stierf.
5. Kate Bush - Snowed in at wheeler street
Dit lied van Kate Bush (met vocale steun van Elton John) maakt het idee van Don't fear the reaper concreet. Het beschrijft een eeuwigdurende liefde, waarbij de twee geliefden elkaar in verschillende tijden ontmoeten. Van het oude Rome tot de Tweede Wereldoorlog. Haunting. Een beter, Nederlandstalige woord vind je niet om dit meesterwerkje te omschrijven.
6. Willem Vermandere - De laatste dag
Eén van de mooiste liedjes van Willem Vermandere: De laatste dag. Hoewel, 'laatste': doodgaan doe je een heel leven lang. En verder: Misschien is de dood een vereenvoudiging, door vuur en eerde een soort loutering.
7. David Bowie - Lazarus
Uit David Bowies laatste cd, die nauwelijks een week voor zijn dood uitkwam en waarin hij de luisteraar letterlijk vanuit de hemel toezong. Lees hier meer over de mogelijke betekenis van dit nummer.
Look up here, I'm in heaven
I’ve got scars that can’t be seen
I’ve got drama, can’t be stolen
8. Bjørk - Moon
Bjørk is haar raadselachtige IJslandse zelve in Moon: Het is een melancholisch lied over hergeboorte en maancycli, maar ook over het wiskundige van een volle maan. Een harp en een sirenenkoor begeleiden een wereld-vreemde tekst: Alsof de gezondste verleden tijd is / In levensbedreigende omstandigheden te zijn / En opnieuw te worden hergeboren.
As if the healthiest past time
Is being in life-threatening circumstances
And once again be reborn
9. Gustav Mahler - Symfonie nr. 2, ‘Auferstehung’
In zowat élke van de negen symfonieën van Gustav Mahler is 'leven en dood' een nadrukkelijk thema. Duidelijkst van al in de tweede, die de bijnaam ‘Auferstehung’ kreeg. Het is één van de vier Mahlersymfonieën waarin, bovenop het massieve orkest, ook vocale solisten worden ingezet. In het vierde deel wendt de alt zich tot de Rode Roos, symbool voor Maria: O Röschen rot! De vermoeide ziel verlangt naar het geluk in het hiernamaals:
10. Gerald Finzi - Wonder
Op het Engelse platteland leidde Gerald Finzi een teruggetrokken leven dat hij wijdde aan muziek, poëzie en de teelt zeldzame appelrassen. De broze componist viste onder meer de poëzie op van Thomas Traherne, de 17de-eeuwse metafysische dichter. Voor de liederencyclus Dies Natalis plukte hij fragmenten uit diens Centuries of Meditations. Ze beschrijven de verwondering van een pasgeboren kind over de schoonheid van de schepping.