10 keer Hemelvaart in de muziek

‘God is gone up’, Gerald Finzi

God is gone up with a triumphant shout, en triomfantelijk klinkt het beslist bij Gerald Finzi (1901-1956). Geschreven in 1951, dit stralende werk voor koor en orgel (of orkest). Een klassieker op het repertoire van veel Britse koren en een van de bekendste religieuze werken van de Britse componist.

‘Heer, we kijken omhoog’, Sela

De Nederlandse christelijke band Sela is intussen al meer dan 15 jaar bezig. Dit Hemelvaartslied bracht ze uit in 2016: Heer, we kijken omhoog en denken aan U / U was hier bij ons en waar bent U nu? / U lijkt soms zo ver te zijn.

‘Viri Galilaei’, Gregoriaans

Maar waaróm kijken jullie naar de hemel, mannen van Galiliea? Viri Galilaei, quid admiramini aspicientes in caelum? Geniet van dit prachtige Gregoriaanse introïtusgezang.

‘Viri Galilaei’, Palestrina

Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525-1594), de grootmeester van de polyfonie, bouwt er op voort met dit virtuoze zesstemmige motet.

‘L’Ascension’, Olivier Messiaen

Luister-rijk, het woord lijkt uitgevonden voor het oeuvre van Olivier Messiaen (1908-1992). In het oeuvre van deze klankenwichelaar is L’Ascension een hoogtepunt. In het vierdelige orkestwerk — ‘vier meditaties voor orkest’ — beschrijft Messiaen de tegenstelling tussen de eeuwigheid van het hemelse rijk en de vergankelijkheid van het aardse leven.

‘Himmelfahrtsoratorium’, J.S. Bach

Bachs cantate Lobet Gott in seinen Reichen zou vooral bekend worden als het Hemelvaartsoratorium. Dit werk werd voor het eerst uitgevoerd op Hemelvaartsdag in 1735 in Leipzig. Het emotionele zwaartepunt ligt in de alt-aria Ach bleibe doch, een ultieme smeekbede aan Jezus.

‘Die Auferstehung und Himmelfahrt Jesu’, C. Ph. E. Bach

Ook Bachs meest bekende zoon liet zich niet onbetuigd, met dit lijvige oratorium uit 1778 en al helemaal in de stijl van de klassieke periode van Haydn.

‘Jesus Kristus er opfaren’, Edvard Grieg

De Noor Edvard Grieg (1843-1907) sloot zijn mooie oeuvre af met Vier psalmen op basis van Noorse volkswijsjes, voor bariton en koor. Het zou zijn laatste officiële compositie worden, gekenmerkt door een grote eenvoud. De derde psalm heet Jesus Kristus er opfaren (Jezus Christus is ten hemel gevaren), de vierde en laatste I himmelen (In de hemel).

‘Ascending into heaven’, Judith Weir

Judith Weir (°1954) schreef in 1983 het avontuurlijke Ascending into heaven voor koor en orgel. Gebaseerd op een Latijnse tekst van de Franse theoloog Hildebert van Lavardin (1056-1133). Bevreemdend maar onvoorspelbaar tot het eind!

‘Ascension’, Mike Oldfield

Even origineel is deze vreemde eend in de bijt: Ascension van Mike Oldfield (°1953). Een instrumentale compositie waaronder een historische klankband werd gemonteerd, namelijk fragmenten uit het Bijbelboek Genesis die werden voorgelezen door drie astronauten terwijl ze rond de Maan cirkelden. De drie bemanningsleden van de Apollo 8 zeiden de verzen op op kerstavond 1968 als een vredeswens voor de Aarde en haar bewoners.

10 keer Hemelvaart in de muziek

Piet De Loof