Commentaar bijbellezing 29/9 - ‘Amputatie van verlangens’ - Saskia Van den Kieboom
Evangelie: Marcus 9, 38-43.45.47-48 — ‘Wie niet tegen ons is, is voor ons’
In die tijd zei Johannes tot Jezus: ‘Meester, we hebben iemand die ons niet volgt, in uw naam duivels zien uitdrijven, en we hebben getracht het hem te beletten omdat hij geen volgeling van ons was.’ Maar Jezus zei: ‘Belet het hem niet, want iemand die een wonder doet in mijn Naam, zal niet zo grif ongunstig over Mij spreken. Wie niet tegen ons is, is voor ons. Als iemand u een beker water te drinken geeft omdat gij van Christus zijt, voorwaar Ik zeg u: zijn loon zal hem zeker niet ontgaan. Maar als iemand een van deze kleinen die geloven, aanleiding tot zonde geeft, het zou beter voor hem zijn als men hem een molensteen om de hals deed en in zee wierp. Dreigt uw hand u aanleiding tot zonde te geven, hak ze af; het is beter voor u verminkt het leven binnen te gaan dan in het bezit van twee handen in de hel te komen, in het onblusbaar vuur. Geeft uw voet u aanstoot, hak hem af; het is beter voor u kreupel het leven binnen te gaan dan in het bezit van twee voeten in de hel te worden geworpen. Geeft uw oog u aanstoot, ruk het uit; het is beter voor u met één oog het Rijk Gods binnen te gaan dan in het bezit van twee ogen in de hel te worden geworpen, waar hun worm niet sterft en het vuur niet gedoofd wordt.’
Commentaar Saskia Van den Kieboom: ‘Amputatie van verlangens’
In de lezingen van komende zondag wordt klare taal gesproken. Jakobus verfoeit de rijkdom waaraan mensen zich wanhopig vast kunnen klampen, alsof het de enige zekerheid is die ze hebben. Maar het zilver en goud zal verroesten en dan blijft er niets over, hoeveel je ook hebt. De rijkdom is verrot. Er werd naar de verkeerde rijkdom gezocht. De materiële en vergankelijke rijkdom van de aarde, niet de spirituele rijkdom van Gods Koninkrijk. Jezus legt dat nog eens haarfijn uit in een beeldspraak die ons kan doen huiveren. Het eenvoudige streven naar de rijkdom van God leidt tot het goede, het krampachtig streven naar aardse rijkdom doet in zonde vervallen. Jezus waarschuwt: ‘Dreigt uw hand u aanleiding tot zonde te geven, hak ze af.’ Ook andere lichaamsdelen moeten eraan geloven: alles wat aanzet tot zonde moet uitgeroeid worden. We mogen aannemen dat Jezus het amputeren van lichaamsdelen niet al te letterlijk bedoelde, het zou een bloederige boel worden. Jezus hield van beeldspraak, al is deze voor ons wel wat gruwelijk.
Jezus meende het in ieder geval serieus: alles wat tot zonde leidt, moet je trachten uit te roeien.
Ieder verlangen, iedere gedachte. En ja, het doet soms pijn om afscheid te nemen van bepaalde verlangens wanneer die niet of niet meer tot het goede leiden. Een verlangen kan mooi en nobel ontstaan en leidt niet direct tot zonde. Wanneer het verlangen echter de overhand krijgt en je weg houdt van Gods pad, dan leidt het niet meer tot het goede en wordt het gevaarlijk. We kennen het allemaal wel: je wil iets zo graag, maar toch gebeurt het niet, lukt het niet, kan het niet. We blijven maar wanhopig vastklampen, terwijl het duidelijk is dat de weg die God met ons wil gaan, anders is. We zien het wel, maar voelen het anders. Het gevaar dreigt dat we verteerd worden door het verlangen, dat het ons uitput, maar afscheid ervan nemen is moeilijk. Dat voelt dan werkelijk als een lichaamsdeel afhakken. Jezus weet dat, daarom verwoordde hij het ook zo straf. Hij weet hoe moeilijk het soms is om aardse verlangens los te laten en hoe moeilijk het is om te vertrouwen op zijn eenvoudige nabijheid. Zijn nabijheid die genoeg is voor iedereen en waarvan Hij wil dat ze voor iedereen te bereiken is.
• Saskia Van den Kieboom is stafmedewerker gezinspastoraal en aanspreekpunt voor geloof en homoseksualiteit.