Paus imponeert met viering rond openheid, gemeenschap en getuigenis, en nieuwe veroordeling misbruik

Velen stonden al vroeg op om samen met paus Franciscus eucharistie te vieren in het Koning Boudewijnstadion. Al vanaf 7 uur ’s ochtends vormde zich een mensenmassa richting het stadion. Enthousiast, soms zingend, werd er uitgekeken naar de komst van de paus.

In afwachting van de start van de viering, was grote op grote schermen een documentaire van Ana van Jezus te zien, die tijdens de viering zalig werd verklaard. Ana van Jezus was de rechterhand van Teresa van Ávila. Ze stichtte verschillende kloosters in België en Polen.

Paus Franciscus werd enthousiast onthaald bij zijn intrede in het stadion en nam uitgebreid de tijd om iedereen te groeten en kinderen te zegenen. 

Vandaag is het ook de Werelddag van de Migrant en de Vluchteling, waarbij de katholieke kerk wereldwijd aandacht en inzet vraagt voor migranten en vluchtelingen. Paus Franciscus zou er later in zijn homilie ook naar verwijzen. Ook bij het aanbrengen van de gaven was er aandacht voor diegenen die minder kansen krijgen. De gaven werden aangebracht door mensen uit het hele land. Mensen wier leven een dagelijkse strijd is tegen armoede, dakloosheid, discriminatie, vernederingen en verbanning. 

Contemplatie, actie en vriendschap verbinden

In zijn inleiding schreef aartsbisschop Luc Terlinden dat Anna van Jezus op een bijzondere manier contemplatie, actie en vriendschap met elkaar verbond. 'Dit is ook de genade die we vandaag vragen voor onszelf, voor onze gemeenschappen en voor de vele jongeren die deelnemen aan het Festival Hope Happening.'

Hij vroeg om in ons gebed diegenen op te nemen die niet in het stadion aanwezig konden zijn en ook – op deze 110de Werelddag van de Migrant en de Vluchteling – 'onze broeders en zusters migranten'. 

Scherpe veroordeling van misbruik en mogelijke doofpotten

Tijdens zijn homilie week paus Franciscus lang af van zijn voorbereide tekst voor een scherpe veroordeling van misbruik en mogelijke doofpotten. De uitweiding van de paus werd tweemaal onderbroken door applaus uit het publiek.

'Ik heb de roep van de armen beluisterd eergisteren', zei de paus, 'ik heb hen gehoord, ik heb hun lijden gehoord en heb gehoord hoe zij zijn misbruikt'.

'Ik wil het nog eens benadrukken. Er is geen ruimte voor misbruik in de Kerk. Dat kan echt niet. Het misbruik mag ook niet in de doofpot worden gestopt. Ik vraag aan iedereen en aan de bisschoppen om misbruik niet in de doofpot te stoppen. De misbruikers moeten worden veroordeeld. En deze ziekte van misbruik moet worden genezen. Het kwaad mag zich niet verbergen. Het kwaad moet aan het daglicht worden gebracht, zodat het bekend wordt. Een aantal van de mensen die zijn misbruikt hebben dat durven zeggen.'

Pleidooi voor open geloofsgemeenschap en tegen egoïsme

In zijn homilie ging paus Franciscus in op de strenge waarschuwing van Jezus om geen struikelblok te zijn 'voor een van deze kleinen die in mij geloven' (Marcus 9,42). 

Hij deed dat aan de hand van 3 sleutelwoorden: openheid, gemeenschap en getuigenis.

De 'gemeenschap van gelovigen' mag 'geen selecte kring van een bevoorrechte minderheid' worden, stelde hij in verband met het sleutelwoord openheid. Hij waarschuwde de geloofsgemeenschap voor 'arrogantie' en 'rigiditeit'. 

Dat betekent ook dat we geen 'wrok koesteren jegens anderen' omdat zij doen wat wij ook kunnen doen, 'maar ons verheugen dat het koninkrijk van God op deze manier wordt aangemoedigd'. 

In verband met het sleutelwoord gemeenschap, hield de paus een indringend pleidooi voor zelfgave en tegen egoïsme. 

'Het pad van egoïsme,' daarentegen, 'genereert een gesloten geest, muren en obstakels die ons vastketenen aan materiële dingen en ons scheiden van God en van onze broeders en zusters'.

Egoïsme dat 'de kleinen verplettert' was 'een probleem in de tijd van de heilige Paulus', zo zei de paus, 'en dat is het nog steeds'. 

Paus Franciscus verwijst als voorbeeld naar mensen zonder papieren. 'Het zijn mensen, zusters en broeders, die, net als wij allemaal, dromen van een betere toekomst voor zichzelf en hun geliefden. In plaats daarvan worden ze niet gehoord en eindigen ze als slachtoffers van uitbuiting.' We mogen hun stem 'niet onderdrukken door oppervlakkige pogingen tot sociale hulp' want 'ze zijn de levende stem van de Geest'.

Bij het sleutelwoord getuigenis herinnerde de paus eraan dat 'de geschiedenis van de Belgische Kerk rijk is aan voorbeelden van heiligheid'. Hij noemde de heilige Goedele, Gilde van Anderlecht, Damiaan en 'de vele Belgische missionarissen die het Evangelie in verschillende delen van de wereld door de eeuwen heen hebben verkondigd, soms tot het punt dat ze hun leven opofferden'. 

Over Anna van Jezus die vandaag zalig verklaard wordt, vertelde hij dat ook zij leefde 'in een tijd die gekenmerkt werd door pijnlijke schandalen, binnen en buiten de christelijke gemeenschap'. In plaats van geschriften na te laten, wilde ze in de praktijk brengen wat ze geleerd had 'en door haar manier van leven hielp ze de Kerk op te tillen in een tijd van grote moeilijkheden'. 

Volgens de paus kunnen we een voorbeeld nemen aan deze 'vrouwelijke stijlen van heiligheid' om die tot de onze te maken.

Aan het einde van de viering riep de paus, zoals hij vaak doet, op tot vrede in Libanon, Gaza, Palestina, Israël, Sudan, Myanmar en Oekraïne. 

Hij herinnerde ook aan de 110de Werelddag van Migranten en Vluchtelingen met als thema 'God wandelt met Zijn volk'. 

'Vanuit dit land, België, dat een bestemming is geweest en nog steeds is voor veel migranten, herhaal ik mijn oproep aan Europa en de internationale gemeenschap om het fenomeen van migratie te beschouwen als een kans om samen te groeien in broederschap', zo zei hij.

Lees ook

Paus start proces voor zaligverklaring koning Boudewijn

Lees het volledige nieuwsitem

Verrassend kondigde de paus ook zijn intentie aan om bij zijn terugkeer in Rome het proces te starten voor de zaligverklaring van koning Boudewijn. 'Ik vraag de Belgische bisschoppen om zich in te zetten voor deze zaak', zo zei hij.